مدیتیشن چیست و برای سلامت روان چگونه باید انجام شود؟
زمانی که ذهن شما به شدت در گیر افکار مختلف است میتوانید با یک مدیتیشن بسیار ساده از تمامی افکار دور شوید به شنا کردن در آبهای اقیانوس بپردازید، به طبیعتی که دوست دارید فکر کنید، کسی را که دوست دارید را در نظر بیاورید و . . .
سلامت جسم مبنی بر خوردنی جات است که میتواند بر روی جسم ما تاثیر بگذارند، اما سلامت روان فقط به قند و کلسترول و . . . بستگی ندارد.
لحظاتی را که در طی روز چندین مرتبه افسرده میشوید، یا مواقعی که بسیار خشمگین هستید، اضطرابها و استرسهای پنهان اینها همه و همه مانند یک رژیم غذایی بسیار نامناسب برای روان شما میباشند که به صورت نا خود آگاه و پنهانی مضرات بی شماری را به روحیه شما وارد میکنند.
مدیتیشن یا مراقبه تفکر مثبت و عمیقی است که میتواند شما را از درگیریهای ذهنی که اکنون به فکرش هستید رها کرده و آرامشی خاص و بی نقص به ذهن شما هدیه دهد. نت نوشت این بار شما را با فواید مدیتیشن و عملکرد آن آشنا میسازد.
مدیتیشن چیست؟
ذهن ریشهای از وجود انسان است. در حالی که بدن فقط یک فرآیند است که شما به نگهداری از آن مشغول میشوید. در صورتی که میخواهید وضعیت کاملی برای رفاه و سلامت روان خود شروع کنید میبایست از ذهن خود این مراقبت را شروع کنید.
هر چه قدر که به یک اندیشه مشغول باشید مواد مغذی غذاهایی که مصرف میکنید سالم به اعضا بدن نمیرسند.
درست مانند درخت، اگر میخواهید یک درخت سالم و سرسبز باشد میبایست ریشههای مناسب و پرورش یافتهای داشته باشد. ذهن هم ریشه وجودی هر فرد است. ذهن میتواند وضعیت فیزیکی و احساسی هر فرد را هما هنگ کند.
سنتها و فرهنگهای شرقی بیشتر بر روی ارتباط ذهن و بدن تمرکز دارند. ابزارآلات و منش هایی که سبب ایجاد تعادل بین ذهن و جسم میشوند. اینها ابزارهایی هستند که جهت تغذیه ذهن به کار گرفته میشوند. از جمله آنها میتوان به یوگا یا تای چی اشاره کرد.
جهت افراد تازه کار ساده ترین تمرینات میتواند از انواع مدیتیشن باشد که آرامش بسیاری به روح وارد میسازد.
فواید مدیتیشن
هر چند تحقیقات پیشین نشان داده است که افراد پس از یک هفته مدیتیشن آرامش بیشتری دارند و اضطراب در آنان کاهش یافته است، ولی تحقیق جدید راز جالب تری را فاش کرده است.
این که بعد از یک بار مدیتیشن کاهش چشمگیری در میزان اضطراب شخص به وجود میآید و آرامش بیشتری را تجربه میکند.
اضطراب باعث بروز بیماریهای قلبی، افسردگی، فشارخون، بیماریهای دورهای و مزمن کوتاه و بلند مدت و حتی تشدید آنها میشود. بیماری هایی که ممکن است برای فرد خطر مرگ داشته باشد.
تحقیقی که دانشگاه میشیگان توسط پروفسور جان دوروچر John Durocher متخصص و استاد فیزیولوژی (کاراندام شناسی) با حضور ۱۴ داوطلب با اضطراب زیاد ولی فشار خون طبیعی انجام داد.
تعداد ضربان قلب در دقیقه، فشارخون، فشارخون آئورتی و درجه سختی شریانها شصت دقیقه قبل و یک ساعت بعد از مدیتیشن اندازه گیری شد.
پروفسور دوروچر این طور توضیح داد: «این تحقیق متفاوت است چرا که ما تنها تاثیر یک بار مدیتیشن را بر کاهش اضطراب بررسی کردیم. در صورتی که تحقیقات پیش از این با چند بار مدیتیشن و در طول چند هفته انجام شده بود.»
اهمیت این تحقیق آنقدر زیاد بود که بلافاصله در جلسه سالیانه جامعه فیزیولوژیستهای آمریکا مطرح گردید. تحقیق نشان داد که تاثیر تنها یک ساعت مدیتیشن حتی تا یک هفته ادامه دارد.
آن چه در ۱۴ داوطلب مشاهده شد کاهش چشمگیر اضطراب و حملات پانیک بود.
کاهش اضطراب باعث میشود تا مغز و کلیهها که در نتیجه اضطراب برای جلوگیری از بالارفتن فشارخون فشار زیادی را متحمل میشوند، صدمهای نبینند.
در نتیجه نه تنها فرد احساس آرامش دارد بلکه از بیماریهای وابسته به اضطراب و حملات پانیک پیشگیری میشود.
تغذیه ذهن و سلامت روان
مدیتیشن فرآیندی است که با کمکش میتوان فاصله بین ذهن و جسم ایجاد کرد. این روش بسیار ساده است. در بهترین وضعیت راحت مینشینید و در درون تماشاگر ذهنیت مدام درحال حرکت خود میشوید. چگونه این روش کمک میکند ؟
ذهن انسان به گونهای عمل میکند که هر آن چه که شما در ذهن خود مشاهده میکنید تمایل به دست آوردن و مصرف آن به کمک حواس پنجگانه را خواهید داشت.
مثلا وقتی شما در ذهن خود یک نان را تصور میکنید تمایل دارید آن را بخورید یا وقتی یک لباس را تصور میکنید تمایل دارید آن را بخرید یا به طور کلی آن را داشته باشید.
این خاصیت سبب شده که ذهنیت انسان بسیار شلوغ و پر سر و صدا باشد به همین دلیل زمانی که یک اتفاق بد رخ میدهد شما به طور ناخود آگاه حس غم و اندوه ناراحتی دارید.
به این ترتیب زمانی که تفکر میکنید تمامی افکار شما در گیر و تحت الشعاع ذهنیت شما قرار میگیرند و هزاران فکر دیگر را نیز تولید میکنند. به نحوی که بعد از یک ثانیه هزاران تفکر در ذهن شما ساخته و پرداخته شده است.
در این مواقع شما هستید که با آگاهی از این روند میتوانید اندیشه هایی که مهم تر هستند را در اختیار گرفته و مابقی افکار که کارایی ندارند را فراموش کرده و به اصطلاح دور بریزید.
مطالعات بسیاری نشان میدهد که مدیتیشن روزانه توان بالقوه مغز را بیشتر میکند و وضعیت احساسی را تا حد زیادی بهبودی میبخشد و همچنین میتواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده تا از افسردگی و بی خوابی در امان باشید.
چگونه برای سلامت روان مدیتیشن انجام بدهیم؟
مدیتیشن روشهای مختلفی دارد که بعضی از آن روشها شامل تفکر همراه با تنفس، هدایت تفکر، تعمق و تفکر و . . . میباشد. برخی از این شیوهها به این صورت است که شما میبایست یک هدایت شونده در طول تمرین باشید و نیاز است که شخص دیگری بر عملکرد شما نظارت داشته باشد.
اما برای شروع کسانی که میخواهند از ابتدا و به صورت مبتدی مدیتیشن را بیاموزند بهتر است روی یک صندلی بنشینید یا اینکه روی یک سطح صاف دراز بکشید، چشمان خود را ببندید و به تنفس خود دقت کنید حرکت دم و بازدم را از سوراخهای بینی حس کنید و سعی کنید به غیر این مورد به هیچ مسئله دیگر فکر نکنید.
ذهن شما در دم و بازدم غرق میشود اگر به دقت به حرکات تنفس خود توجه داشته باشید. هر روز بین ۱۰ الی ۱۵ دقیقه در صبح یا شب این تمرین را انجام دهید. بهتر است که این تمرین را با یک معده خالی یا این که چند ساعت پس از آخرین وعده غذایی انجام دهید.
پس از چند روز که به طور منظم این تمرین را انجام دادید اثرات مثبت آن را در خود احساس خواهید کرد.
عبارات تاکیدی در مدیتیشن
آیا تا به حال در تعطیلات، کنار ساحل نشسته اید و ساعتها به امواج آرام بخش دریا نگاه کرده اید؟ آرامشی که از این لحظه در ذهن شما باقی میماند هر بار که در ذهن مرور شود میتواند آرامشی عمیق برساند.
زمانی که افکار بسیاری ذهن شما را مشغول کرده است با یک مدیتیشن میتوانید از آن رها شوید. هیچ مرزی بین شما و طبیعت وجود نخواهد داشت اگر بتوانید با اندیشه قوی خود را به دل آرامش موجود در طبیعت برسانید.
چند لحظه از افکار خود فاصله بگیرید و توجه کنید که شما مدت زیادی است که در استرس به سر میبرید با عباراتی تاکیدی میتوانید تصاویری که برایتان خوشایند است را به ذهن آورده و همان جا نگه دارید.
کافیست چند لحظه از تفکرات خود فاصله بگیرید و به لحظات آرام بخشی که میتواند شما را آرام کند فکر کنید، به این ترتیب آهسته آهسته فکر استرس زا را از ذهن خود دور کرده و تنش را از افکار خود بیرون کنید.
آرامش با من شروع میشود
اگر میخواهید در جهانی امن زندگی کنید، اول از همه باید خودتان امن باشید. شادی را موکول به زمان یا مکانی خاص نکنید، کافیست به دنیا و اطرافتان با عشق نگاه کنید و بذر عشق را همه جا بپاشید.
سعی کنید به نوبه خود دنیا را محیط امن تری برای زندگی خود کنید. با مردم آرامش جو و صلح طلب همگام شوید. هر روز صبح که از خواب بر میخیزید بگویید: خداوندا امروز مرا برای بهبود این سیاره یاری کن.
جمله زیبایی از شهید چمران نقل شده است که میگوید: ((من ممکن است نتوانم این تاریکی را از بین ببرم؛ ولی با همین روشنایی کوچک؛ فرق ظلمت و نور و حق و باطل را نشان میدهم و کسی که به دنبال نور است؛ این نور هر چند کوچک باشد؛ در قلب او بزرگ خواهد بود))
من در انتخاب اندیشه هایم آزاد هستم
هیچ کس، هیچ جا یا هیچ چیز نمیتواند به شما انرژی منفی بدهد مگر آن که خود شما به آنها نیرو دهید. هر وقت در شرایط دشوار قرار میگیرید با خود بگویید: من میتوانم خود را با هوشیاری کامل از این شرایط خلاص کنم. انسان خردمند در مقابل شرایط دشوار زانو خم نمیکند.
شرایط را تجزیه و تحلیل کنید و بهترین راه را انتخاب کنید. بر ذهن خود مسلط شوید. هر کس بر ذهن خود غلبه کند از کسی که به کشوری مسلط شود، قوی تر است.
من زندگی ام را هر روز میآفرینم
آفرینش جهان هر روز از نو شروع میشود. آفرینش این گونه نیست که تمام شده باشد. خداوند در قرآن میفرمایند: ((کل یوم هو فی شان))
شما هم بخشی از این نظام آفرینش هستید.با قدرت انتخابی که خداوند به شما عنایت کرده، بکوشید لحظه هایی پر از عشق بیافرینید. یک پیام عاشقانه برای همسرتان، گرفتن دست یک نیازمند، مهربانی با بدنتان و… همه اینها جز فرآیند آفرینش هستند.
احساسات من اندیشههای جاری در بدنم هستند
پشت هر احساس منفی، یک تفکر اشتباه نهان شده است. احساسات خود را انکار نکنید، آنها را بپذیرید و با تجزیه و تحلیل آنها تفکر غلط پشت آن را بیابید. این گونه میتوانید احساسات خود را بهبود بخشید.
به هنگام عصبانیت یا حسادت یا هر حس منفی دیگری،جلوی یک آینه بایستید و به خود بگویید: ((خب من این گونه احساس میکنم .کجای تفکرات من باعث شده که این گونه احساس کنم. چگونه میتوانم بیندیشم تا احساس بهتری داشته باشم.))
من به فرآیند زندگی اطمینان دارم
از دست دادن شغل، معشوق یا سلامتی ما را با بزرگترین ترسها روبرو میکند. این طبیعی و عادی است که این ترسها را تجربه کنیم، اما باید بدانیم که طبیعت از حباب متنفر است.
وقتی چیزی از دست میرود چیزی بهتر جای آن را میگیرد. زندگی به ما عشق میورزد و هرگز ما را زمین نمیزند.
من در سن مناسبی هستم
یکی از عبارات تاکیدی در مدیتیشن و تفکر مثبت این است که قدر سن و سال خود را بدانید. هر سال خصوصیات و ارزش خود را دارد و با عجایب مربوط به خودش پر شده است. ما پیری را غولی فرض کرده ایم که با انواع مصیبتها به سراغمان میآید. در هر سن و سالی که هستید از زندگی لذت ببرید. هر موی سپید یا چینی روی صورتتان را به مثابه برگی ارزشمند از کتاب نفیس زندگی تان بدانید.
خوشبختی دیگران آینه فراوانی من است
خود را سوا از دیگر مردم ندانید. برای خوشبختی دیگران دعا کنید و بدانید امکانات برای همه به اندازه کافی هست. این یکی از راههای داشتن تفکر مثبت در زندگی است.
چگونه تصاویر تاکیدی را مشاهده کنیم؟
ذهن انسان همانند یک اقیانوس آرام است که هر چه تصور کنید همان را مشاهده خواهید کرد. میتوانید تصور کنید که در یک اقیانوس آرام و گرم شناور هستید، به عمق آن فکر نکنید، افکار ترس آور استرس ذهن شما را تخلیه نخواهند کرد.
همان طور که خود را شناور تصور میکنید بین خود و آب هیچ فاصلهای نگذارید. به این صورت شما جزئی از آب میشوید و آرامشی که در آب وجود دارد را در ذهن خود احساس خواهید کرد.
ادامه دادن به این آرامش سبب میشود شما آهسته آهسته تصوری که از آب اقیانوس دارید را به آرامی در ذهن خود مشاهده کنید.
مدیتیشن را شروع کنید
در حالتی آرام و راحت بنشینید و ذهن خود را از تمامی احساسات اطرافتان آگاه سازید به طوری که تمام آن چه را که بدنتان احساس میکند را یک سری بررسی کنید. هر گونه صدایی را که میشنوید، هر گونه حسی که بدنتان نسبت به این حالت دارد را فقط در ذهن خود مرور کنید.
آگاهی خود را کاملا آزاد بگذارید. یک میدان بزرگ انرژی در اطراف خود ایجاد میکنید و زمینه آگاهی خود را افزایش میدهید. ذهن خود را به یک صفحه پهناور و آرام برسانید.
قطعا یک باره نخواهید توانست آن چه را در ذهن خود دارید بیرون بریزید ولی آرام آرام تفکرات ذهن تان را شستشو دهید. به خودتان تاکید کنید که من میتوانم ذهنم را آرام کنم من میتوانم به آرامش برسم.
مربیان مجرب مدیتیشن بر این باورند: “کاری که یک انسان بتواند انجام دهد همه انسانها میتوانند انجام دهند” پس شما هم تلاش کنید ذهن خود را کاملا خالی کنید و به آرامش بیندیشید.
در یک مکان آرام و راحت چهار زانو بنشینید. در صورتی که برایتان مشکل است روی مبل یا صندلی که راحت هستید بنشینید.
با آرامش کامل و ذهن کاملا آگاه چشم هایتان را ببندید. دست هایتان را روی زانوهایتان طوری بگذارید که کف دستها رو به بالا باشد. حالا به آرامی بر دم و بازدم تان کاملا متمرکز شوید.
تمام وجود خود را حس کنید. در حالی که کاملا از محیط اطراف تان آگاهید سعی کنید فقط روی دم و بازدم تمرکز کنید.
حتی از بدن تان تشکر کنید. به محض آن که بعضی از افکار به سراغ تان میآید آنها را پس بزنید و دوباره روی دم و بازدم متمرکز شوید.
می توانید از روزی ۲۰ دقیقه شروع کنید و با اضافه کردن هر روز ۱ دقیقه سپس آن را به یک ساعت برسانید.
در صورتی که علاقمند باشید کلاس هایی وجود دارد که روشهای مختلف مدیتیشن را به شما آموزش دهد. ولی این مدیتیشن ساده را حتما امتحان کنید.
نازنین
۱۹ مرداد ۱۳۹۸ at ۰:۳۰
رها نکردن اغاز رنج بردن است