دانستنی‌های سلامتی

خواص شلغم: هر چه بیشتر از این سبزی پرخاصیت معجزه گر بدانید بیشتر متعجب می‌شوید!

ما ایرانی‌ها خواص شلغم را خوب می‌شناسیم. پاییز فصل آمدن آن در مغازه‌های میوه فروشی است، انواع و اقسام ویروس‌های سرماخوردگی هم از راه می‌رسد. طبیعت همه چیز را آماده کرده است. ما هم می‌رویم مقداری شلغم می‌خریم و با پختن آن از مزایای بی شمارش برای مقابله با سرماخوردگی بهره می‌گیریم.

ولی این سبزی ریشه‌ای پرخاصیت تنها با سرماخوردگی نمی‌جنگد بلکه خواص ضد سرطانی، رفع کننده بیماری‌های قلبی، تقویت سیستم گوارشی و سیستم ایمنی و تنظیم سوخت و ساز سلولی از دیگر خواص شلغم است. مقاله را بخوانید تا ببینید چرا نت نوشت می‌خواهد شلغم را معرفی کند.

مواد مغذی شلغم

در بیشتر نقاط دنیا از شلغم Turnip برای طعم دار کردن غذاها و انواع آبگوشت‌ها استفاده می‌شود. ریشه این گیاه که همان شلغمی است که ما ایرانی‌ها می‌خوریم سرشار از مواد معدنی، کلسیم، فسفر، پتاسیم، سدیم و منیزیم است. ویتامین هایی مثل ویتامین C و نیاسین یا همان ویتامین B3 به میزان زیادی در شلغم وجود دارد. به همین دلیل یکی از روش‌های درمانی خوب برای سرماخوردگی است. فیبر موجود در شلغم و کالری کم این ریشه گیاهی انتخاب خوبی در رژیم‌های کم کالری است.

خواص شلغم

شلغم که می‌تواند با سرطان مبارزه کند به راحتی از قلب، سیستم ایمنی، و سلامت کلی بدن محافظت می‌کند. حالا نگاه دقیق تری به هر کدام از خواص شلغم می‌اندازیم.

بیشتر بخوانید: خواص لبو در درمان و پیشگیری بسیاری از بیماری‌ها + دستور سالاد چغندر

سلامت قلب

پتاسیم و فیبر موجود در این سبزی باعث بازشدن رگ ها، کاهش تنگی عروق و رگ‌های خونی شده و مانع از تصلب شرایین می‌شود.  از دیگر خواص شلغم پتاسیم کاهش فشارخون است. به همین دلیل اگر شلغم بدون نمک پخته شود یک درمان گیاهی برای پرفشاری خون است. فیبر موجود در شلغم باعث کاهش کلسترول خون می‌شود. کاهش فشارخون و کلسترول یعنی سلامت قلب و جلوگیری از گرفتگی رگ‌ها ، مانع از بروز سکته‌های قلبی و مغزی می‌شود.

کمک به هضم غذا

خیلی از ما از خواص فیبر برای جلوگیری از یبوست و اجابت مزاج سالم آگاهیم. بیشتر کسانی که ناراحتی گوارشی دارند از یبوست و اسهال متناوب، دردهای شکم و تهوع رنج می‌برند، فیبر موجود در شلغم به آن‌ها کمک می‌کند تا این مشکلات گوارشی برطرف شود. پس کسانی که دستگاه گوارش سالمی می‌خواهند باید از این سبزی استفاده  کنند.

گردش بهتر جریان خون از خواص شلغم

آهن موجود در شلغم برای کسانی که از کم خونی رنج میبرند درمان گیاهی بسیار مناسبی است. آهن برای تشکیل سلول‌های جدید خون و اکسیژن رسانی به بافت‌های بدن ضروری است. به همین دلیل آهن بیشتر در خون یعنی یک بدن سالم تر و قوی تر.

تقویت سیستم ایمنی

ویتامین C و اسید اسکوربیک موجود در شلغم باعث تقویت و فعال سازی سیستم ایمنی بدن می‌شود. ویتامین C نقش مهمی در ساخت سلول‌های سفید خون و آنتی بادی‌ها به عهده دارد. این سبزی یک آنتی اکسیدان قوی و باعث کاهش بیماری‌های دوره‌ای می‌شود. شلغم سرشار از ویتامین C  است به همین دلیل به بیشتر افرادی که به سرماخوردگی مبتلا می‌شوند توصیه می‌شوند شلغم بخورند. این ویتامین می‌تواند خطر ابتلا به بیماری هایی از جمله آنفولانزا، عفونت ها،  پنومونی، مالاریا و سرطان را به خوبی کاهش دهد.

تقویت استخوان ها

برای داشتن استخوان‌های سالم کلسیم یک ماده معدنی ضروری است. شلغم منبع غنی از کلسیم محسوب می‌شود. به همین دلیل تراکم استخوان را افزایش می‌دهد، و برای بیماران مبتلا به آرتریت یا ورم مفاصل گیاه مفیدی است. اگر استخوان‌های محکم می‌خواهید از شلغم غافل نشوید.

جلوگیری از بروز سرطان یکی از خواص شلغم

ویتامین E، منگنز و بتاکاروتن موجود در این سبزی آنتی اکسیدان‌های جلوگیری از سرطان است. به همین دلیل این سبزی برای بیماران سرطانی و یا افرادی که سابقه این بیماری را داشته اند بسیار مفید است و باعث از بین رفتن سلول‌های سرطانی و مانع از بروز مجدد این بیماری می‌شود. مطالعات بسیاری درباره خواص شلغم و سبزیجات دیگر نشان داده است که رژیم‌های غذایی حاوی سبزیجات به خصوص شلغم از خطر بیشتر سرطان‌ها به خصوص سرطان پروستات پیشگیری خواهد کرد. گلوکوزینولات که در شلغم به وفور یافت می‌شود، به علت تحریک سلول‌های تومورهای سرطانی، مانع پیشرفت و بروز سرطان خواهد شد.

خاصیت ضد التهابی

دو ماده مفید امگا ۳ و ویتامین K برای رفع التهابات ضروری است. در افرادی که از بیماری‌های التهابی رنج می‌برند افزایش کلسترول  بیماری را تشدید می‌کند. اینجاست که برگ‌های شلغم به کار می‌آید. افرادی که به نقرس، آرتریت و بیماری‌های دوره‌ای مبتلا هستند بهتر است برگ‌های شلغم را جوشانده و آب آن را میل کنند.

خواص شلغم در سرعت بخشیدن به سوخت و ساز سلولی

خیلی‌ها نقش ویتامین‌های گروه B را برای سلامت روحی و جسمی دست کم می‌گیرند. ولی بدون ویتامین B هورمون‌ها و آنزیم‌های بدن نمی‌توانند کار خود را درست انجام دهند. این سبزی منبع خوبی از ویتامین B است تا عملکرد هورمون‌ها و آنزیم‌ها به بهترین شکل صورت گیرد. از طرف دیگر کالری کم و فیبر زیاد این سبزی مانع از چاقی و یکی از روش‌های خوب برای کاهش وزن  و از خواص شلغم است.

تامین آنتی اکسیدان

از دیگر خواص شلغم این است که میزان زیادی آنتی اکسیدان دارد. آنتی اکسیدان‌ها جهت مبارزه با بیماری‌های مختلف بسیار موثر و مفید هستند. سبزیجات مغذی حاوی کارتنوئید هستند.  از جمله این که خطر بیماری‌های چشم را کاهش می‌دهند و این که بیشتر سبزیجات از جمله شلغم نیز از این خاصیت برخوردار بوده و علاوه بر آنتی اکسیدان عناصر دیگر مانند گلوکوزینولات و کارتنوئید که عوامل کاهنده بیماری‌ها و سرطان می‌باشند را دارا می‌باشد.

تامین پتاسیم

یکی از خواص شلغم تامین پتاسیم بدن است. بدن انسان به میزان قابل توجهی پتاسیم نیاز دارد. پتاسیم می‌تواند سلول ها، بافت‌ها و اندام‌ها را تقویت کند تا بهتر عمل کنند. پتاسیم همچنین به عنوان یک الکترولیت عمل می‌کند. سطح پایین پتاسیم نیز می‌تواند عواملی از جمله ضعف، تهوع، یبوست، گرفتگی شکم، گرفتگی قلب و . . . را ایجاد کند.

شلغم را چگونه نگهداری کنیم؟

بهترین زمان خرید شلغم پاییز است. بیشتر دنبال شلغم‌های کوچک بگردید که لک و زدگی نداشته باشد. سر این شلغم‌های کوچک معمولا سبز است. براحتی می‌توانید آن‌ها را در یک کیسه پلاستیکی تا یک هفته در یخچال نگهداری کنید. از ریشه و برگ شلغم در آشپزی برای پختن انواع آش و سوپ استفاده کنید.

برای حفظ خواص شلغم این سبزی را چطور بپزیم؟

قبل از پختن آن‌ها را به خوبی بشویید. می‌توانید از برس استفاده کنید تا گل و ذرات خاک و کودهای شیمیایی از آن‌ها زدوده شود. آن‌ها را پوست بکنید. بسته به اندازه شلغم می‌توانید آن‌ها را درسته، حلقه حلقه، یا مکعبی خرد کنید و بپزید.

مواظب باشید هنگام پخت شلغم زیاد له نشود چون بیشتر خاصیت خود را از دست می‌دهد. هر چند از آب آن هم می‌توانید به عنوان یک داروی درمانی استفاده کنید.

بیشتر بخوانید: خواص ترب سیاه این گیاه پرخاصیت برای سلامتی بدن را دست کم نگیرید!

استفاده از شلغم در سالاد

برای سالاد حتما از شغلم‌های کوچک استفاده کنید که کمی شیرین هستند. آن را به صورت خام با کلم برگ، هویج و لبو خرد و مصرف کنید. خیلی‌ها ممکن است طعم خام شلغم برای شان عجیب باشد. می‌توانید از میزان کمی استفاده کنید و از خواص شلغم اینگونه بهره مند شوید.

استفاده از خواص شلغم در انواع سوپ

برای سوپ از سیب زمینی، هویج، موسیر، کلم قمری و ترخینه استفاده کنید. این سوپ دقیقا مثل واکسن سرماخوردگی است. می‌توانید کمی گوشت سینه مرغ هم به آن اضافه کنید تا مقوی تر شود. اگر دوست داشتید سبزی هایی مثل جعفری و گشنیز را هم می‌توانید خرد و به آن اضافه کنید. در این صورت یک غذای کامل، خوشمزه و سالم دارید.

استفاده از شلغم ترشی و شور

کمی عجیب است. ولی وقتی فصل شلغم است مثل خیار شور می‌توانید ترشی شلغم درست کنید و برای فصل هایی که این سبزی تازه را ندارید از خواص شلغم بهره مند شوید.

آن را مکعبی خرد کنید، مقداری سبزی طعم دار، فلفل قرمز و اگر دوست دارید تربچه به آن اضافه کنید. سرکه را به آن اضافه کنید و بگذارید برای مدتی بماند. شور شما بعد از ۱۰ تا ۲۰ روز قابل استفاده است. یا می‌توانید به شکل ترشی آن را در سرکه جوشانده و نگهداری کنید تا پس از رسیدن آن را در فصل هایی که این سبزی در اختیار ندارید در کنار غذایتان استفاده کنید.

چیپس شلغم

الان فصل خوبی است چون یا بخاری یا شوفاژ دارید. برای بهره مندی از خواص شلغم می‌توانید شلغمها را حلقه حلقه کرده و روی لبه‌های بخاری یا شوفاژ بگذارید تا خشک شوند. اگر از شوفاژ استفاده می‌کنید حتما زیر شلغمها یک پارچه نخی سفید تمیز بگذارید. پس از خشک شدن آن‌ها را می‌توانید در شیشه نگهداری و هر زمان دوست داشتید به عنوان تنقلات استفاده کنید.

نکته مهم: افرادی که مشکلات تیروئید دارند بهتر است از این سبزی و سایر سبزی‌های ریشه‌ای استفاده نکنند. ولی در مورد مصرف و میزان آن حتما با پزشک خود صحبت کنید و نظر او را بخواهید. پس بد نیست در شب‌های طولانی پاییز و زمستان یک ظرف شلغم پخته شده را با کمی آب لیموترش تازه و فلفل سیاه امتحان کنید.

پوران ریاضی پور

لیسانس زبان انگلیسی گرایش تدریس با بخش سلامتی و زندگی در خدمتتان هستم

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا