شپش بدن: همه چیز درباره علائم، راه‌های انتقال این حشره و درمان آن
حتما شما هم شنیده اید که شپش بدن حشراتی کوچک هستند که ممکن است در بدن برخی از افراد لانه کرده و مشکلات بهداشتی بسیاری را برای فرد ایجاد کنند.
شپش‌ها به طور کلی در قسمت‌هایی از بدن افراد آلوده مانند لابه لای موی سر و پشت گوش و شاید در لباس‌های آنان زندگی می‌کند. این حشرات موذی می‌توانند از یک شخص به شخص دیگر منتقل شده و در شرایطی کاملا غیر بهداشتی به زندگی خود ادامه دهند.
نت نوشت این بار در مورد شپش بدن و راه‌هایی برای از بین بردن آن‌ها برایتان نوشته است.
شپش بدن چیست؟
حشرات بسیاری در طبیعت وجود دارند که می‌توانند از طریق بدن انسان به زندگی خود ادامه دهند. این گونه حشرات موذی معمولا بدن انسان را به عنوان یک میزبان انتخاب کرده و از آن تغذیه می‌کنند. شپش یکی از این حشرات است که علاوه بر موی سر، بدن انسان را نیز می‌تواند به عنوان جایگاهی برای زنده ماندن خود انتخاب کند.
شپش بدن معمولا در بدترین شرایط بحرانی که یک انسان از لحاظ بهداشتی می‌تواند قرار گیرد پیدا می‌شود. این شرایط بحرانی می‌تواند مانند بلایایی طبیعی همانند جنگ باشد. البته غیر این موقعیت‌ها عامل اصلی پیدایش شپش‌ها آلودگی‌های شدید می‌باشد.
این شرایط غیر بهداشتی می‌تواند هم در بدن افراد و هم در لباس‌های و پوشش‌های آنان باشد. شپش به صورت اپیدمی می‌تواند گسترده شده و بیماری‌های مختلفی را ایجاد کند.
معمولا ابتلا به شپش بدن با مشاهده نقاط کوچکی به رنگ قرمز در بدن می‌باشد. گاهی این نقاط به صورت حلقه‌های صورتی رنگ هستند.
هر چه شپش مدت زمان بیشتری را در بدن بگذراند احتمال عفونت‌های شدید تر و بیماری‌های حاد تری به وجود می‌آید. شپش‌های بدن می‌توانند عامل بیماری‌هایی مانند تیفوس، تب‌های شدید و سایر بیماری‌های عفونی حاد باشند.
چند نوع شپش وجود دارد؟
معمولا شپش بدن به اندازه کافی بزرگ نیستند که بتوانیم آن‌ها را چشم غیر مسلح ببینیم ولی این جانواران به اندازه یک کنجد هستند
شپش‌ها به صورت کلی سه دسته هستند که می‌توانند هر کدام به شیوه خود بیماری را در بدن انسان به وجود آورند:
شپش‌ها به صورت کلی سه دسته هستند که می‌توانند هر کدام به شیوه خود بیماری را در بدن انسان به وجود آورند:
- شپش سر Pediculus humanus capitis
- شپش بدن Pediculus humanus corporis
- شپش ناحیه تناسلی Pthirus pubis
شپش سر در پوست سر یافت می‌شود و البته گاهی هم در گوشه و کنار گردن و یا بالا و پشت گوش‌ها نیز لانه می‌کند.
شپش بدن به طور معمول در لباس‌ها و بر روی رختخواب‌ها زندگی می‌کند. این نوع شپش برای تغذیه بر روی پوست بدن حرکت کرده و از پوست بدن استفاده می‌کند. این شپش‌ها کمتر قابل شناسایی و دیدن هستند و معمولا در زندگی افراد بی خانمان، متکدی و یا حتی افراد جنگ زده دیده می‌شوند.
شپش‌های ناحیه تناسلی نیز کم و بیش در این قسمت‌های بدن دیده می‌شوند گاهی این نوع از شپش‌ها در بین موهای قفسه سینه و یا ابروها و مژه‌ها هم مشاهده می‌شوند.
آیا شپش بدن یک بیماری است؟
هر چند که در بسیاری از کشورها شپش بدن را به عنوان یک عفونت و بیماری نمی‌شناسند ولی به صورت کلی این شپش می‌تواند بیماری‌ها و مشکلات بسیاری را برای فرد ایجاد کند. از جمله عفونت‌های ثانویه باکتریایی پوست و خارش از مشکلات اولیه پیدایش شپش می‌باشد.
شپش‌ها گونه‌های متفاوتی دارند. برخی از آن‌ها در داخل پوست سر و در لابه لای موهای سر ایجاد شده و رشد می‌کنند و برخی دیگر شپش‌های شکمی یا به عبارتی بدنی هستند که می‌توانند در لابه لای موهای بدن یا این که بر روی پوست بدن رشد کنند.
درزهای لباس معمولا بهترین محل برای زندگی شپش‌ها می‌باشد.
در پروسه زندگی شپش بدن ۷ روز زمان لازم است که تخم‌ها به حد بلوغ برسند
علت پیدایش شپش بدن چیست ؟
به طور معمول شپش بدن در زندگی افرادی که به طور منظم استحمام می‌کنند و لباس‌ها را تمیز نگه می‌دارند دیده نخواهد شد. یکی از عوامل موثر در پیشگیری از این بیماری بهداشت شخصی می‌باشد.
تمیز نگه داشتن لباس‌ها به صورت شستشوی هفتگی تا حد زیادی از این بیماری پیشگیری خواهد کرد. علاوه بر این می‌بایست اطمینان داشت که تمامی وسایل شخصی مانند حوله، ملحفه، کلاه و تمامی تن پوش‌های شخصی به خوبی نظافت می‌شوند و تمیز می‌مانند.
شپش‌های بدن به دلایل مختلفی می‌توانند در بدن یک شخص زندگی کنند.
- زمانی که کودک یا هر یک از اعضای خانواده با افرادی که مبتلا به شپش بدن هستند تماس فیزیکی داشته باشند شپش می‌تواند منتقل شود.
- زمانی که شپش بدن به لباس شخص منتقل شده باشد هر وسیله‌ای که در مجاورت لباس شخص باشد مانند کمد، قلاب لباس، کلاه، هدفون و . . . به سرعت آلوده شده و این بیماری گسترش پیدا می‌کند.
- استفاده از رختخواب آلوده یک شخص مبتلا به شپش بدن می‌تواند ابتلا به این بیماری را ایجاد کند.
- تماس‌های جنسی یکی از دلایل انتقال شپش بدن هستند که از فرد آلوده شروع می‌شود.
عفونت شپش بدن را چگونه تشخیص دهیم؟
زمانی که شپش بدن برای مدت زمان زیادی در پوست بدن باقی ماند و عفونت و زخم ایجاد کرد با علائمی می‌توان به این بیماری پی برد. قبل از این که علائم عفونت مانند تب و لرز و یا مشاهده تکه‌های قرمز رنگ بر روی پوست را مشاهده کنید می‌توانید پوست بدن را به دقت بررسی کرده تا شاید بتوان آن‌ها را مشاهده کنید.
معمولا شپش بدن به اندازه کافی بزرگ نیستند که بتوانیم آن‌ها را چشم غیر مسلح ببینیم ولی این جانواران به اندازه یک کنجد هستند و تخم‌های آن‌ها در سایر نقاط بدن تا حدی قابل رویت می‌باشند.
در غیر این صورت با مشاهده علائم شپش بدن می‌توانیم به پزشک مراجعه کرده و پزشک نیز به کمک لنز بزرگنمایی در بدن و یا بخش‌هایی از لباس مانند درزها شپش‌ها را پیدا کند.
زندگی زیست محیطی شپش‌ها چگونه است؟
یکی از عوامل موثر در پیشگیری از این بیماری بهداشت شخصی می‌باشد. تمیز نگه داشتن لباس‌ها به صورت شستشوی هفتگی تا حد زیادی از این بیماری پیشگیری خواهد کرد.
حشراتی که شپش نامیده می‌شوند ظاهری شبیه به بیشتر حشرات دیگر دارند. این حشرات رنگی متمایل به قهوه‌ای روشن دارند و اندازه آن‌ها در حدودل ۲ تا ۵ میلی متر چیزی در حدود یک دانه کنجد می‌باشد.
این حشرات می‌توانند در قسمت‌هایی مانند اطراف گردن، شانه‌ها، زیر بغل، کمر و کشاله‌های ران زندگی کنند.
تخم این شپش‌ها بسیار کوچک و ریز می‌باشد و شکلی بیضی مانند دارند که نیت نامیده می‌شوند. زمانی که رشد نیت‌ها داخل تخم به اتمام می‌رسد از پوست خود خارج می‌شوند و در کنار پوسته تخم‌ها زندگی می‌کنند.
این حشرات ترشحاتی چسبناک دارند که همین سبب می‌شود به بدن بچسبند. به صورت تخمینی تخم‌های شپش بین ۵ تا ۱۴ روز زمان لازم دارند که حشرات داخل آن‌ها رشد کرده و به حد متعادلی برسند.
این امر بسته به میزان گرمای بدن میزبان می‌باشد. هر چه میزان حرارت بدن فرد میزبان کمتر باشد شپش بدن نیز دیرتر بالغ می‌شود.
در پروسه زندگی این حشرات ۷ روز زمان لازم است که تخم‌ها به حد بلوغ برسند. شپش‌های ماده در حدود ۴ هفته قادرند زندگی کنند که در طی این مدت هشت تخم را به وجود می‌آورند و شپش‌های نر نیز بین ۲ تا ۵ روز زنده می‌مانند.
این شپش‌ها پنجه‌های بسیار محکم و قوی دارند که به آن‌ها این امکان را می‌دهد تا بر روی لباس یا بدن به طور ثابت باقی بمانند و به راحتی بر روی پوست حرکت کنند.
این حشرات به طور عادی در هر زمان از شب و روز غذا می‌خورند و به طور عادی یک محل را برای زندگی خود انتخاب می‌کنند و حرکت زیادی ندارند.
شپش بدن به پوست می‌چسبد و خون را از طریق پوست میزبان می‌مکد. در ناحیه‌ای که این حشرات از خون تغذیه می‌کنند پوست بدن خاکستری رنگ شده و کمی تیره می‌شود.
حتی گاهی شپش‌های بدن به جای این که بر روی پوست بدن زندگی کنند در لابه لای لباس‌ها می‌مانند. به این صورت که لابه لای درز لباس‌ها شپش زندگی می‌کند. اگر درز لباس‌ها را باز کنید شاید بتوان شپش‌ها یا حتی تخم‌های آن‌ها را مشاهده کنید.
علائم شپش بدن
گاهی در لباس و یا ملحفه‌های شخص بیمار مشاهده می‌شود.
وجود شپش بدن نشانه‌هایی را به همراه دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به این نکات اشاره کرد:
- ایجاد یک نقطه قرمز رنگ کوچک در ابتدای حضور شپش بدن
- تبدیل شدن نقطه قرمز رنگ به یک نقطه برجسته و کیست مانند
- التهاب در ناحیه وجود شپش
- احساس خارش و سوزش شدید در ناحیه مکیدگی خون توسط شپش
- عفونت ثانویه ناشی از مکش خون مداوم توسط حشره
- مشاهده زخم‌های کوچک و بزرگ که با خارش همراه است
- بر آمدگی‌های قرمز رنگ در ناحیه سر و گردن و شکم
گاهی اوقات حضور شپش بدن با چشمان غیر مسلح برای افراد عادی نیز امکان پذیر است. این حشرات گاهی در لباس و یا ملحفه‌های شخص بیمار مشاهده می‌شود.
آیا شپش بدن یک بیماری مسری است؟
شپش‌ها از فردی به فرد دیگری منتقل می‌شوند و این انتقال به روش‌های مختلفی صورت می‌گیرد. از جمله انتقال به وسیله وسایل شخصی مانند ملحفه، لباس، حوله و هر گونه وسیله که شخص در تماس با پوست بدنش استفاده کند.
تماس‌های نزدیک و هر گونه تماس فیزیکی می‌تواند فرد دیگری را آلوده کند. شپش‌ها علاوه بر این روش‌ها از طریق حیوانات مانند حیوانات خانگی نیز ممکن است به افراد منتقل شوند. انسان بهترین میزبان برای تغذیه و زندگی زیست محیطی شپش می‌باشد.
در صورتی که یک شپش شش ماه از بدن یک انسان دور بماند در عرض ۵ تا ۷ روز نابود می‌شود و می‌میرد.
درمان شپش بدن
زمانی که شپش بدن برای مدت زمان زیادی در پوست بدن باقی ماند و عفونت و زخم ایجاد کرد با علائمی می‌توان به این بیماری پی برد.
برای درمان این بیماری راهکارهایی پیشنهاد می‌شود.
- بهداشت شخصی را افزایش دهید.
- لباس‌ها را در مدت زمان کوتاه تعویض کرده و به خوبی بشویید. لباس‌های شسته شده را به طور مرتب ( حداقل هفته‌ای یک مرتبه ) در معرض نور آفتاب قرار دهید.
- ملحفه‌ها و روبالشتی‌ها و حوله‌های شخص آلوده را در آب گرم که دمایی بالای ۷۰ درجه سانتی گراد دارد بشویید و به کمک بخار خشک کنید.
- در صورتی که نمی‌توانید اقلام فرد آلوده به شپش بدن را شستشو دهید همه آن‌ها را در یک کیسه پلاستیکی ریخته و برای یک ماه مهر و موم کنید.
- فرد مبتلا به شپش می‌بایست در اولین فرصت به پزشک مراجعه کرده و در صورت نیاز با داروهای تجویزی به درمان این مشکل بپردازد.
- برای جلوگیری از ابتلا به شپش بدن، از تماس نزدیک با فرد بیمار خودداری کرده و در بستر آن نخوابید.
- در صورت وجود کیست‌های قرمز رنگ بر روی پوست یا هر گونه خارش و سوزش نا به جا به پزشک مراجعه کنید.
- ضخیم شدن یا تیره شدن قسمت‌هایی از پوست که معمولا در ناحیه نزدیک کمر یا کشاله‌های ران می‌باشد.
درمان‌های خانگی شپش بدن
درمان‌های متعددی در خانه با مواد طبیعی می‌تواند در بر طرف کردن مشکلات ناشی از این بیماری کمک کننده باشند:
درمان خارش ناشی از شپش بدن
گیاهانی که در درمان پسوریازیس موثر هستند در درمان خارش شپش بدن نیز تاثیر خوبی دارند. گیاهانی مانند پیچک و انگور می‌تواند خارش را کاهش دهد. حتی قسمت‌هایی از پوست که به دلیل شپش به شدت خشک شده اند را نیز به کمک این گیاهان می‌توان درمان کرد.
جو دوسر
جو دوسر تنها مصرف آشپزی ندارد. جو دو سر به دلیل این که یک محصول کاملا طبیعی است معمولا در صابون‌های طبیعی و حتی لوسیون‌ها به وفور استفاده می‌شود.
جو دو سر می‌تواند پوست بدن را خنک نگه دارد و التهابات ناشی از شپش بدن را کاهش دهد.
معمولا گیاه آلوئه ورا را برای درمان گزیدگی پشه و یا حتی سوختگی استفاده می‌کنند.
آلوئه ورا
برگ‌های ژله‌های آلوئه ورا در درمان شپش بدن موثر هستند. معمولا گیاه آلوئه ورا را برای درمان گزیدگی پشه و یا حتی سوختگی استفاده می‌کنند.
از آن جایی که خاصیت خنک کنندگی و ترمیم کنندگی دارد می‌تواند یک داروی خانگی بسیار مفید برای این بیماری باشد.
کمپرس آب سرد
شاید این روش در درمان اساسی شپش بدن تاثیر چندانی نداشته باشد ولی در کاهش درد و التهاب ناشی از زخم‌های شپش بسیار موثر است.
یک کیسه پر از یخ کنید و آن را در یک دستمال نازک ببیچید و بر روی التهابات پوست بگذاربد. کمپرس آب سرد پوست را آرام می‌کند.
داروهای ضد التهاب
شپش بدن به طور کلی سبب خارش و سوزش شدید می‌شود. برای از بین بردن این حالت می‌توانید از انواع داروهای آنتی هیستامین و یا حتی هیدروکورتیزون استفاده کنید.
این داروها را می‌بایست طبق نظر پزشک مصرف کنید ولی به صورت کلی داروهای آنتی هیستامین و همچنین هیدروکورتیزون در کاهش التهابات پوستی بسیار موثر هستند.
برای درمان شپش سر از این شانه استفاده کنید
در صورتی که شپش در ناحیه سر و لا به لای موهای سر مشاهده شده است می‌توانید از شانه‌های الکتریکی ضد شپش برای درمان آن استفاده کرد. درمان شپش به کمک این شانه‌ها بسیار دقیق و آسان است.
این شانه‌های فلزی در بین تارهای مو حرکت می‌کنند و کمک می‌کنند تخم‌های شپش از ساقه مو جدا شوند. جنس این شانه از فلز است و دندانه‌های بسیار نزدیک به هم دارند.
پس از شستشوی مو در حالی که هنوز ساقه‌های مو کاملا خیس هستند موها را شانه می‌زنید و این امر کمک می‌کند تا نیت‌ها از ساقه‌های مو جدا شوند.
بعضی از مدل‌های این شانه‌ها برای پزشکان کاربرد دارد چرا که نور قوی دارند که اجازه می‌دهند پزشک به راحتی بتواند نیت‌ها را در بین موها پیدا کند و مشاهده شوند.
بیشتر بخوانید: درمان شپش: همه راه‌های موثر و مفید برای از بین بردن شپش
فاطمه
۸ مهر ۱۳۹۸ at ۲۱:۳۲
ممنون از مطلبتون. خیلی برای مادرها که بچه مهد کودک می فرستند مفیدبود.