طرز تهیه سوهان: دستور پخت کامل سوهان قم چیست ؟

دستور پخت و طرز تهیه سوهان دشوار است! و خیلی واضح باید گفت که تهیه این شیرینی در منزل نه این که شدنی نباشد! ولی بسیار دشوار است و بهتر است که آن را آماده تهیه کرد. اما شاید شما هم از آن دست افرادی باشید که علاقه مند به تهیه این شیرینی در منزل باشند! در ادامه این مطلب با هم با طرز تهیه سوهان آشنا می شویم، با نت نوشت همراه باشید.

طرز تهیه سوهان

در بسیاری از کتاب‌های آشپزی انواع شیرینی جات به خصوص حلوا‌ها آمده است. سوهان یکی از معدود شیرینی‌هایی است که کمتر در کتب آشپزی از آن یاد شده است. این حلوای خوشمزه را می‌بایست در کارگاه‌های مخصوص تهیه کرد و حتی با دانستن علم طرز تهیه سوهان کمتر می‌توان در یک آشپزخانه خانگی آن را به خوبی و به کیفیت سوهان‌های آماده تهیه کرد.

قدمت سوهان قم به دوران قاجار باز می‌گردد. این شیرینی خوشمزه از همان دوران به صورت دستی و سنتی تهیه می‌شده است و همچنان در بسیاری از کارگاه‌های سوهان پزی با استفاده از روش‌های سنتی و قدیمی سوهان‌های بسیار لذیذ و خوشمزه تهیه می‌کنند. البته امروزه تعداد کارگاه‌هایی که سوهان را با دستگاه‌های اتوماتیک و صنعتی می‌پزند بسیار بیشتر از کارگاه‌های سنتی و قدیمی است.

با همه این‌ها همچنان شهر قم در این روند حرف نخست را می‌زند و یکی از بهترین تولید کنندگان را دارا می‌باشد. به نحوی که همواره سوهان تولید شده در این شهر نه تنها به سایر استان‌ها در ایران زمین بلکه به سایر نقاط دنیا صادر می‌شود و طرفداران بسیاری دارد.

[su_label type=”important”]بیشتر بخوانید:[/su_label] خرید سوهان: قبل از خرید سوهان این نکات را باید بدانید!

ویژگی‌های یک سوهان خوب!

برای این که یک سوهان دارای کیفیت بالا باشد و از رده سوهان‌های مرغوب به شمار رود، می‌بایست ویژگی‌های بسیاری داشته باشد و روند پیچیده‌ای را طی کرده باشد. مرغوب بودن مواد اولیه به کار رفته در سوهان یکی از مهم ترین نکات در کیفیت سوهان به شمار می‌رود. به طور کلی یک سوهان با کیفیت و مرغوب سوهانی است که در وهله نخست به دندان نچسبد.

سفت بودن سوهان نشان دهنده بیات شدن آن است. این بیات شدن می‌تواند به دلیل کیفیت بد مواد اولیه باشد و یا این که از تاریخ تولید آن زمان زیادی گذشته است. برای این که بدانیم چگونه می‌توان یک سوهان خوشمزه و با کیفیت تهیه کرد می‌بایست نخست با مواد اولیه آن بیشتر آشنا شد.

[su_label type=”important”]بیشتر بخوانید:[/su_label] مواد تشکیل دهنده سوهان چیست؟

مواد تأثیر گذار در کیفیت سوهان

موادی که بر روی کیفیت و مرغوبیت سوهان تأثیر می‌گذارند در وهله نخست روغن و کره می‌باشند پس از آن می‌توانیم به پسته و بادام به کار رفته در سوهان اشاره کرد. پیش از آغاز بررسی و مرور طرز تهیه سوهان در جریان باشید که روغنی که در سوهان به کار برده می‌شود روغن حیوانی است. این روغن در صورتی که تازه نباشد و یا روغن نا مرغوبی باشد می‌تواند سبب سفت و خشک شدن سوهان شود.

به این ترتیب زمانی که سوهان تولید شد در فرصت بسیار کوتاهی کیفیت از دست می‌رود و سوهان مانند سوهان بیات بد طعم و خشک و سفت می‌شود. همچنین استفاده از روغن نباتی نیز می‌تواند سبب افت کیفیت در سوهان شود. از دیگر موارد مهم در دستور پخت و طرز تهیه سوهان زعفران است. زعفران مرغوب و عالی علاوه بر این که بر سوهان رنگ و لعاب خوبی می‌دهد می‌تواند در عطر آن نیز دخیل و موثر باشد. در صورتی که زعفران مورد استفاده سوهان با کیفیت نباشد، کیفیت سوهان افت پیدا می‌کند.

در ضمن بسیاری از تولید کنندگان ترجیح می‌دهند به جای زعفران مرغوب از رنگ‌های صنعتی استفاده کنند. این رنگ‌ها قیمت بسیار مناسب تری نسبت به زعفران اصیل دارند. ولی موضوع تنها قیمت نیست. رنگ‌های صنعتی رنگ مناسبی که زعفران به سوهان می‌دهد را ندارند و این که عطر و بوی کافی به سوهان نمی‌دهند.

[su_label type=”important”]بیشتر بخوانید:[/su_label] سوهان قم: سوغات شهر قم را دقیق‌تر بشناسید!

مراحل و دستور پخت سوهان در کارگاه

در ایام گذشته سوهان را به صورت سنتی و قدیمی تهیه می‌کردند. این روش بسیار سخت و طاقت فرسا بوده است و برای پخت آن مدت زمان بسیار زیادی لازم بوده است. نیروی دست در این روش حرف نخست را می‌زده است. اما در حال حاضر سوهان به کمک نیروی دست و ماشین به صورت هم زمان تهیه و پخت می‌شود.

بر خلاف روش سنتی سرعت عمل بالایی دارد و نیروی انسانی دچار ضعف و خستگی نمی‌شود. پس از تهیه مواد اولیه برای پخت سوهان، آرد نول داخل پاتیل‌های بسیار بزرگ با حجم بالا ریخته می‌شود و همراه با میزان کافی از شکر و روغن مخصوص حیوانی و کره مخلوط می‌شود.

بوی خامی آرد در این مرحله از بین می‌رود حرارت در این مرحله بسیار اندک است ولی همین میزان می‌تواند در تغییر شکل مواد اولیه به خصوص از بین رفتن بوی خامی آرد تاثیر گذار باشد.  جوانه گندم  آماده پخت می‌شود و به مواد داخل پاتیل اضافه می‌گردد. زعفران را نیز در این مرحله به مواد اضافه می‌کنیم.

در این پاتیل‌ها مواد به خوبی با هم دیگر مخلوط می‌شوند. اینجا پایان مرحله نخست پخت سوهان است. مواد آماده شده کمی استراحت داده می‌شوند تا برای مرحله دوم و پایانی پخت سوهان آماده شوند.

مرحله نهایی تهیه سوهان

پس از استراحت مواد آماده شده تمامی مواد به یک ظرف کوچک تر منتقل می‌شوند. این مرحله، مرحله پخت دوم سوهان است. حرارت در مرحله دوم بیشتر از مرحله نخست به مواد اولیه می‌رسد. پس از پخت کامل دمای سوها را کاهش می‌دهند این کار در غلظت سوهان تاثیر گذار است.

پس از این که سوهان به دمای مورد نظر رسید آماده است و مرحله پخت آن به اتمام رسیده است. در این مرحله است که سوهان پخته شده به سینی غنچه گیری منتقل شده و پودر هل به آن اضافه می‌گردد. در این مرحله سوهان به قطعات ریز تر تقسیم می‌شود و برای این کار می‌بایست به یک سینی دیگر منتقل شود. برخی از مدل‌ها نیاز است که پس از سینی غنچه گیری بلافاصله به قالب منتقل شوند.

البته سوهان را هم می‌توان قالب زد و هم می‌توان با دست شکل داد. سوهان‌هایی هستند که نیاز به قالب‌های مخصوص دارند مانند سوهان باقلوایی که می‌بایست با کمک قالب‌های لوزی شکل آماده شوند و یا سوهان‌های کبریتی که داخل قالب‌های مخصوص قرار می‌گیرند تا پس از خشک شدن از قالب خارج شده و آماده مصرف شوند.

ولی برخی دیگر از سوهان‌ها مانند سوهان گل نازک درست پس از انتقال به سینی غنچه گیری دوم پسته و بادام پاشی شده و به کمک یک وسیله دستی به نام ” مشته ” تحت فشار قرار می‌گیرند و به اصطلاح کوبیده می‌شوند. به این ترتیب یک سوهان گل نازک خوشمزه تهیه می‌شود.

بیشتر بخوانید: نگهداری سوهان: روش صحیح نگهداری از سوهان در منزل

طرز تهیه سوهان قم در منزل

در صورتی که تمایل داشته باشید سوهان قم را در منزل تهیه کنید کمی کار دشوار می‌شود ولی می‌توانید با طی کردن این مراحل سوهان را در آشپزخانه خودتان بپزید. برای بهتر شدن کیفیت سوهان می‌بایست آرد جوانه گندم را خودتان در منزل تهیه کنید.

طرز تهیه آرد جوانه گندم

به طور عادی گندم در طی مدت ۹ روز زمان لازم دارد تا جوانه بزند. گندم پوست نگرفته را تهیه کنید و سه روز خیس کنید. سپس تمامی گندم‌ها را در یک دستمال نمدار تمیز پهن کرده و هر چند ساعت یک مرتبه آن را خیس کنید. اجازه ندهید که دستمال خشک بماند و مدام آن را مرطوب نگه دارید.

گندم‌ها پس از شش روز جوانه می‌زنند. سپس گندم‌ها را با جوانه‌های بسیار کوتاه در یک سینی پهن کنید و اجازه دهید ریشه‌ها بلند شود. این مرحله ممکن است بین ۴ تا ۵ روز زمان نیاز داشته باشد. تمامی جوانه‌ها را همراه با گندم کنار بگذارید تا خشک شود. پس از خشک شدن کامل آن‌ها را با کمک گوشت‌کوب بکوبید تا کاملا صاف و یک دست شوند. پس از کوبیدن آن را الک کنید. در این مرحله جوانه گندم برای پخت سوهان کاملا آماده است.

[su_label type=”important”]بیشتر بخوانید:[/su_label] سوهان عسلی | سوهان کنجدی | سوهان لقمه ای | سوهان گزی | سوهان حلوایی | سوهان گل نازک

مواد لازم جهت تهیه سوهان

• خلال پسته و بادام: ۱۵۰ گرم
• هل: نصف قاشق چای‌خوری
• آرد جوانه گندم: ۲ قاشق سوپ‌خوری
• آرد سفید: ۱ قاشق سوپ‌خوری
• شکر: ۲۱۰ گرم
• کره: ۱۶۰ گرم
• عسل: ۲ قاشق غذا خوری
• گلاب: نصف پیمانه
• زعفران: نصف قاشق چای‌خوری

طرز تهیه سوهان

هر دو آردی را که در اختیار دارید با یکدیگر مخلوط کنید. آن‌ها را در یک ماهیتابه بزرگ بر روی حرارت گذاشته و کمی تفت می‌دهیم. این کار کمک می‌کند تا بوی خامی آرد‌ها گرفته شود. پس از آن گلاب و شکر را به آرامی به آرد‌ها اضافه می‌کنیم.

با یک کارتک چوبی در تمام مدت آرد را هم بزنید تا گلوله نشود به کناره‌های ماهیتابه نچسبد. زمانی که حباب‌های هوا را در ماهیتابه مشاهده کردید کره را داخل ماهیتابه بریزید. در این هنگام حرارت را کم کنید و اجازه دهید مواد به آرامی بپزد.

رنگ حلوا کم کم به حالت خرمایی روشن در می‌آید. این کار را تا زمانی ادامه می‌دهید که غلظت مواد افزایش پیدا کند آن زمان حرارت را خاموش کنید. در یک سینی بزرگ فویل پهن کنید و مواد را به آرامی داخل سینی بریزید. تا مواد داغ است کمی خلال بادام و پسته روی آن می‌ریزیم.

برای زیبا تر شدن سوهان می‌توانید به کمک یک خلال چوبی روی سوهان را شکل دهید. پس از خنک شدن سوهان به راحتی از صفحه آلومینیومی جدا شده و با چند ضربه به راحتی می‌توانید آن را به قطعات کوچک تر تقسیم کنید و در ظرف سرو کنید.

[su_label type=”important”]بیشتر بخوانید:[/su_label] مضرات سوهان: سوهان مرغوب بخورید تا با این مشکلات روبرو نشوید!

بسته بندی سوهان

پس از این که سوهان از زیر وسیله مشته یا از داخل قالب‌ها در آمد کاملا آماده مصرف است تنها به کمک یک بسته بندی دقیق و سالم به دست مصرف کننده می‌رسد. بسته بندی مرحله پایانی تولید سوهان است.

بسته بندی‌های سوهان می‌بایست در کاغذ‌های مومی یا این که ورق‌های آلومینیومی صورت گیرد. در حال حاضر قوطی‌هایی از جنس آلومینیومی  بهترین بسته بندی سوهان را تشکیل می‌دهند. کاغذ‌های مومی داخل بسته بندی سوهان کمک می‌کنند تا سوهان‌ها در اثر تغییر دما به یکدیگر نچسبند.

در نهایت با جذب شدن درب قوطی از نفوذ هوا به داخل جعبه سوهان جلوگیری به عمل می‌آید و سوهان همواره تازه و لذیذ باقی می‌ماند.

[su_label type=”important”]بیشتر بخوانید:[/su_label] سوهان عسلی