دانستنی‌های سلامتی

علت کبد چرب چیست؟ کبد چرب یک بیماری پنهان ولی بسیار خطرناک!

علت کبد چرب

علت کبد چرب را می توان به تغذیه نامناسب و عدم تحرک کافی در زندگی های شهرنشینی نسبت داد. بیماری کبد چرب این روزها افراد زیادی را درگیر کرده است و متاسفانه هر روز به تعداد افرادی که دچار این بیماری می شوند افزوده می شود.

۱۲+

علت کبد چرب را می توان به تغذیه نامناسب و عدم تحرک کافی در زندگی های شهرنشینی نسبت داد. بیماری کبد چرب این روزها افراد زیادی را درگیر کرده است و متاسفانه هر روز به تعداد افرادی که دچار این بیماری می شوند افزوده می شود. هر چند که این بیماری در مراحل اولیه مشکل خاصی ایجاد نمی کند و حتی هیچ علامتی نیز ندارد اما اگر درمان نشود می تواند منجر به بروز بیماری های جدی و مرگ شود.بنابراین برای همه افراد کنترل علت کبد چرب و علائم و درمان به موقع الزامی است.

بیشتر بخوانید: علائم کبد چرب و درمان های طبیعی آن

علت کبد چرب چیست؟

علت کبد چرب

علت کبد چرب

وجود مقادیر کمی چربی در کبد طبیعی است اما زمانی که این مقدار زیادتر از حد شود باعث ایجاد مشکلات جدی برای سلامتی فرد خواهد شد. کبد عضو مهمی از بدن است که مسئولیت گسترده ای از جمله پردازش مواد غذایی مصرفی و پاکسازی خون از مواد مضر را برعهده دارد. بنابراین علت کبدچرب آسیب طولانی مدت کبد بر اثر تجاوز سلولهای چربی از حد طبیعی آن است. کبد چرب هنگامی ایجاد می شود که چربی در کبد رسوب کرده و کبد در شستن چربی ها دچار مشکل می شود، این بیماری زمانی تشخیص داده میشود که در آزمایشی از نمونه سلول های کبد زیر میکروسکوپ نسبت چربی به سلول های کبد پنج درصد یا بیشتر باشد و روش دیگر تعیین میزان چربی کبد CT Scan، سونوگرافی و ام آر آی است.
به طور میانگین ۱ نفر از هر ۳ نفر در بزرگسالان و هر ۱ کودک از ۱۰ کودک دچار بیماری کبد چرب هستند!

شایع ترین علت کبد چرب مصرف الکل و نوشیدنی های مضر شناخته شده است. با این حال، وزن بالا، رژیم غذایی نامناسب و مصرف قند و شکر، تری گلیسیرید بالا، دیابت، فعالیت بدنی کم، بالا بودن چربی و فشار  خون و ژنتیک همه و همه نقش دارند. کبد چرب بر اثر عدم توانایی کبد در تجزیه میزان زیاد چربی ایجاد میشود و دراین حالت سلول های کبد دارای چربی بسیار زیادی میشوند.

به طور کلی دو نوع کبد چرب وجود دارد: غیرالکلی و الکی

بیشتر بخوانید: ارتباط کبد با پوست صورت چیست؟

علت کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) :

شایع ترین علت کبد چرب غیرالکلی را می توان به چاقی نسبت داد. وقتی که در کبد از بین بردن چربی ها دشوار است و کبد در شکستن چربی ها ناموفق باشد باعث افزایش بافت کبدی می شود، این حالت که مربوط به الکل نیست حالتی است که کبد بیشتر از ۵ درصد چربی دارد. افزایش چربی التهاب را زیاد میکند و هنگامی که بیش از ۵ درصد کبد چرب باشد استئاتو هپاتیت غیر الکلی را ایجاد میکند.

علائم کبد چرب می تواند شامل موارد زیر باشد:

  • کم اشتها  شدن
  • حالت تهوع
  • استفراغ
  • درد شکم
  • زردی پوست و چشم ها

طبق گفته موسسه ملی دیابت آمریکا ، در برخی افراد این انباشته شدن چربی می تواند منجر به التهاب و زخم شدن کبد شود. این اختلال یعنی انباشت چربی در کبد هم در کشورهای در حال توسعه و هم توسعه یافته در حال تبدیل شدن به یک مسئله جدی برای سلامت جهانی است و اصلی ترین علت کبد چرب شناخته می شود.

طبق تحقیقاتی که در میان مردم آمریکا انجام گرفت این نوع از کبد چرب بین افراد ۴۰ تا ۶۰ سال بیشتر مشاهده شده است. اگر بدون درمان باقی بماند، استئاتو هپاتیت می تواند به زخم های دائمی در کبد، سرطان کبد و نهایتا نارسایی کبد بینجامد!

کبد چرب حاد در بارداری:

کبد چرب حاد یک عارضه نادر و بالقوه تهدید کننده زنان حامله است و علائم آن در سه ماه سوم حاملگی خود را نشاه میدهند.

بیشتر بخوانید: کرم کبد چیست و چگونه تشخیص داده می شود؟

علت کبد چرب الکلی (ALD):

این حالت موجب ایجاد التهاب در کبد می شود. آسیب الکل به کبد مانع تجزیه چربی و فعالیت درست کبد و علت کبد چرب الکلی خواهد شد. ولی با ترک الکل پس از ۶ هفته احتمالا این چربی ازبین برود. با این حال، اگر مصرف الکل بیش از حد ادامه یابد، التهاب شناخته شده به عنوان استئاتو هپاتیت الکل ممکن است منجر به سیروز کبدی شود.

هپاتیت الکلی می تواند باعث تب، تهوع، استفراغ، درد شکم و زردی (زردی چشم و پوست) شود. سیروز الکلی نیز می تواند علائم مشابه هپاتیت الکل را به همراه داشته باشد ولی علائم دیگر سیروز کبد عبارتند از:

  • فشار خون بالا
  • خونریزی در بدن
  • سردرگمی و تغییر رفتار
  • طحال بزرگ

اگر الکل زیاد مصرف می کنید میتوانید با پزشک خود در میان بگذارید تا مصرف آن را جهت حفظ سلامتی تا ترک کامل کنترل کند.

چه کسانی در معرض خطر ابتلا به کبد چرب هستند؟

از آنجا که علت کبد چرب افزایش و تجمع چربی است بنابراین افراد چاق بیشتر در معرض ابتلا هستند همچنین افرادی که مبتلا به دیابت نوع دو هستند باید بیشتر مراقب باشند زیرا تجمع چربی در کبد با مقاومت به انسولین ارتباط دارد.

طبق گفته محققان، مقاومت به انسولین نقش مهمی در توسعه بیماری های کبد دارد. تقریباً ۸۰۰ نفر در سنین ۴۰ تا ۷۰ سال در این مطالعه شرکت کردند که به طور متوسط اضافه وزن داشتند. حدود ۱۵ درصد مبتلا به دیابت نوع ۲ بودند.

بیشتر بخوانید: عوامل تهدید کننده سلامت کبد

چرا گوشت قرمز علت کبد چرب شناخته شده است؟

خوردن مقدار زیادی گوشت قرمز و فرآوری شده ممکن است باعث افزایش احتمال شانس شما برای ابتلا به بیماری های کبد و مقاومت به انسولین شود. یک تحقیق نشان داد افرادی که بیشترین میزان مصرف گوشت قرمز و فرآوری شده دارند در معرض تقریباً ۵۰ درصد افزایش خطر ابتلا به بیماری های کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) و بیش از ۵۰ درصد افزایش خطر ابتلا به مقاومت به انسولین هستند.
نویسندۀ این تحقیق، شیرا زلبرسگی گفت: “کسانی که به طور سنگین گوشت قرمز و فرآوری شده مصرف می کنند به طور قابل توجه ای بیشتر از دیگران در معرض NAFLD و مقاومت به انسولین می باشند.”

محققان همچنین علت کبد چرب را چگونگی پخته شدن گوشت می دانند آن ها دریافتند که پخت و پز گوشت در دمای بالا برای مدت زمان طولانی -مانند بریان کردن، کباب کردن و سرخ کردن- با دو برابر کردن خطر مقاومت به انسولین همراه است و در نهایت چرب شدن کبد را به همراه دارد.

از تمامی داوطلبان آزمایش خون و سونوگرافی کبدی جهت شناسایی علت کبد چرب گرفته شد. آن ها همچنین به سوالاتی درباره عادات غذایی و سلامتی خود پاسخ دادند. محققان گفتند که گوشت قرمز تقریباً یک سوم و گوشت سفید حدود دو سوم رژیم غذایی آن ها را تشکیل می داد.

نویسندگان این تحقیق می گویند دلایل متعددی برای چرایی ارتباط بین گوشت قرمز و فرآوری شده با مقاومت به انسولین و NAFLD وجود دارد. برای مثال، آن ها چربی اشباع شده دارند که می توانند التهاب ایجاد کنند. گوشت فرآوری شده همچنین دارای محتوای بالای سدیم است که ممکن است علت کبد چرب باشد، همچنین این نوع گوشت ها دارای نیترات و نیتریت هستند که می توانند باعث التهاب شوند.

گوشت فرآوری شده شامل گوشت هایی مانند سالامی و سوسیس است که از طریق نمکی کردن، دودی کردن، و یا فرآیندهای دیگر برای افزایش و یا بهبود طعم، حفظ شده اند. اما محققان اشاره کردند که دستورالعمل های غذایی عموماً بیش از یک تا دو بار در هفته گوشت قرمز و بیشتر از یک وعده گوشت فرآوری شده در هفته را توصیه نمی کنند. آنها همچنین موافقت کردند که محتوای بالای سدیم و افزودنی های نگهدارنده مانند نیتریت ها نیز نقش مهمی در علت کبد چرب  ایفا می کنند. در این میان، پروتئین های سبک همچنان برنده هستند، از جمله ماهی، مرغ و حتی گوشت دیگر پرنده ها که دارای مقادیر بالای چربی های غیر اشباع می باشند.

بیشتر بخوانید: قهوه و کبد دوست هم یا دشمن هم؟

علت کبد چرب در سایر موارد عبارتند از:

  • مصرف بیش از دوز توصیه شده از داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن
  • بارداری
  • کلسترول بالا
  • تری گلیسیرید بالا
  • سوء تغذیه
  • مصرف غذاهای آماده
  • سندرم متابولیک
  • فعالیت بدنی کم
  • اضافه وزن خصوصا در اطراف شکم.
  • کم کاری تیروئید و هیپوفیز
  • استرس درونی و نهفته

بعضی از افراد مبتلا به بیماری های دیگر مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) دارای کبد چرب هستند.

چگونه کبد چرب را تشخیص دهیم؟

معاینه فیزیکی

در این حالت پزشک با معاینه ی شکم تشخیص میدهد که ایا کبد ملتهب شده است یا خیر اگر چه همیشه این روش در تشخیص جوابگو نیست و در صورت تجربه احساس خستگی و کم اشتهایی ویا مصرف الکل و مکمل های غذایی باید به پزشک خود اطلاع دهید. اگر کبد شما بزرگ شود، ممکن است درد و ناراحتی در سمت راست بالای شکم داشته باشید. و یا دکتر شما را وزن می کند و بدن شما را برای علائم و مشکلات کبدی مانند کبد بزرگ یا زرد بررسی می کند.

بیشتر بخوانید: درمان کبد چرب با گیاهان دارویی و مواد غذایی

آزمایش خون

اگر با آزمایش خون پزشک متوجه ازدیاد آنزیم های کبد شود این موضوع حتما علت کبد چرب نیست اما لازم است که بررسی بیشتری انجام گیرد.

سونوگرافی

از سونوگرافی و یا  مطالعات تصویربرداری دیگر نیز میتوان جهت تشخیص استفاده کرد مانند اسکن یا ام ار ای . نوع دیگری از سونوگرافی به نام فیبرو اسکن وجود دارد که با امواج صوتی و تعیین میزان چگالی و بافت چربی بیماری را تشخیص میدهد! مطالعات تصویربرداری میتوانند چربی را در کبد تشخیص دهند، اما نمیتوانند متوجه میزان آسیب شوند.

بیوپسی کبدی

بیوپسی کبدی تا کنون بهترین راه برای تعیین شدت بیماری کبد است در طول بیوپسی کبد، پزشک پس از بیهوش کردن یک سوزن را  داخل کبد وارد می کند و یک تکه بافت را برای آزمایش خارج می کند و این تنها راه برای تشخیص انواع بیماری کبدی می باشد.

کبد ملتهب علائم زیر را دارد:

  • کم اشتهایی
  • کاهش وزن
  • درد شکم
  • تحلیل قوا
  • خستگی
  • گیجی

بیشتر بخوانید: خواص خارمریم برای پاکسازی کبد

کبد چرب چگونه درمان میشود؟

توصیه های زیر را برای درمان جدی بگیرید:

  • محدود کردن یا اجتناب از نوشیدنی های الکلی
  • مدیریت کلسترول و کاهش مصرف قندها و چربی های اشباع شده
  • کاهش وزن
  • کنترل قند خون

اگر علت کبد چرب چاقی یا عادات غذایی ناسالم باشد، پزشک ممکن است به شما پیشنهاد کند که فعالیت بدنی را افزایش دهید و انواع خاصی از مواد غذایی را به رژیم خود اضافه کنید. کاهش تعداد کالری که هر روز مصرف می کنید می تواند به کاهش وزن و بهبود کبد کمک کند. در مراحل اولیه، می توانید با کاهش یا حذف غذاهای چرب و مواد غذایی با مقدار زیاد قند از رژیم غذایی خود، بیماری کبد چرب را بهبود دهید. یک رژیم متعادل با غذاهای سالم مانند میوه های تازه، سبزیجات تازه، دانه های کامل و چربی های سالم مانند آجیل و آوکادو را انتخاب کنید گوشت قرمز را با پروتئین های نابالغ مانند سویا، مرغ، بوقلمون و ماهی جایگزین کنید.از نوشیدنی های شیرین، آبمیوه ها و سودا ها باید اجتناب شود.

بیشتر بخوانید: سم زدایی کبد با این مواد غذایی معجزه آسا به آسانی امکانپذیر است

علت کبد چرب را بررسی کردیم حال راهکار اساسی و کامل برای درمان کبد چرب چیست؟

اغلب بیماری کبد چرب پیشرفت نمیکند. در صورتی که شما اقدامات لازم را برای مقابله با علت کبد چرب مانند کلسترول بالا، دیابت، رژیم غذایی نامنظم و چاقی انجام دهید، می توانید از پیشرفت آن جلوگیری کنید.

سعی کنید حداقل ۳۰ دقیقه در روز ورزش کنید اما اگر قبلا ورزش نمیکردید و آمادگی کامل ندارید زیر نظر پزشک به آرامی و با حرکات آهسته تر شروع به فعالیت کنید.

نوشیدن الکل و خوردن داروهای بدون نسخه را کنار بگذارید. قبل از اینکه هر گونه داروی گیاهی را مصرف کنید با پزشک مشورت کنید زیرا گیاهی بودن دارو دلیل بر ایمن بودن آن نمی باشد، قندخون خود را مدام کنترل کنید و از آن غافل نشوید و همچین یک رژیم غذایی سالم را برای خود انتخاب کنید و عادات غذایی گذشته را کنار بگذارید.

بیشتر بخوانید: نحوه پاکسازی کبد

بیشتر بخوانید: خواص گیاه قاصدک برای سم زدایی کبد، ریه ها و پیشگیری از سرطان کبد

برای درج دیدگاه کلیک کنید

پاسخی بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

پربازدیدترین‌های این هفته در نت‌نوشت

برو بالا