فیلم Mad Max: Fury Road مکس دیوانه: جاده خشم اثرِ جرج میلر

تحسین شده ترین فیلم جشنواره کن یعنی فیلم Mad Max: Fury Road ساخته‌ی George Miller چیزی جز یک سناریویِ ناقصِ به هم پیچیده‌‌ی غیر سمبلیک نیست. تلاش میلر برای نشانه سازی نه تنها با فهم یک رویداد همسایه نمی‌شود که غرقِ در تکنیک و آتش و شور و شلوغی اند. در ادامه با نقد فیلم Mad Max: Fury Road , مکس دیوانه: جاده خشم با نت نوشت همراه باشید.

فیلم Mad Max: Fury Road مکس دیوانه: جاده خشم

مکس دیوانه – قهرمان محوری، قهرمان سالاری و قهرمان بازی؛ این‌ها شاکله‌‌ی اصلی کمپانی‌های بزرگی هستند که تحت سلطه‌‌ی امپراطوری‌ای به نام هالیوود نفس می‌کشند. حال کنار این اوصاف باید از بی حدی و بی مکانی نیز یاد کنیم.

بیشتر بخوانید: فیلم Perfect Strangers ؛ غریبان همیشه تنها

در آغاز نقد فیلم Mad Max: Fury Road باید گفت ۱۲۰ دقیقه راندن به سمت چیزی که نه تنها مخاطب را معلق می‌کند که خود نیز دچار بحران و بی سلاحی می‌شود.

فیلم Mad Max: Fury Road یک Fetch واقعی است با این تمایز که می‌رود و نمی‌گیرد و برمی گردد. در واقع از خانه‌‌ی شماره ۱ به خانه‌‌ی شماره ۲ نمی‌رسد و گم می‌شود و دوباره به خانه‌‌ی شماره ۱ بر می‌گردد و در این مسیر تمام ابزارهای خود را از دست داده است.

در واقع George Miller دیگر مهماتی برای ادامه دادن نداشت و تصمیم به انفجارها و آتش‌ها و دودها و سوخت‌ها گرفت و یک تمامِ تماما ناتمام را به خانه برگرداند.

ما با سرعت می‌رویم – ما با سرعت باز خواهیم گشت.
قرن حاضر دوران متوهمِ شورانگیزِ غیر معمولِ سرعت است. مصرف و بی معناییِ توقف.

در نقد فیلم مکس دیوانه: جاده خشم می‌توان گفت این اثر یک big production و full action است که این مقیاس ثروتمندِ افسار گسیخته او را به روزمرگی دچار می‌کند. فوتوریسم به جان مان می‌ریزد و خشونت را پر درآمدترین نقطه می‌پندارد.

در واقع میلر با شکل دهی به این کلید واژه‌های فاضلابی و رد کردن آن از فیلترها و دریچه‌های تدوین، دست مایه‌ای بی حد به جای می‌گذارد.

یک سمفونی و فستیوالی از خشم، آتش و پدال‌های گاز و چکمه‌های آهنین و با این ابزار امروزی برای جلو گیری از مصرف، مصرف گرایی و بورژوازی را می‌راند.

طبعا ذهنِ متخیلِ جوانِ امروزی برای بدست گیری فرا جنایت‌های پر صدایِ غیرِ ساکنِ مدمکس، آشنایی و پختگیِ از پیش متحمل شده‌ای را دارد و این “شکل” را در زمان و مکان‌های معنادار و البته بی معنای دیگر، گذرانده است.

ذهنِ امروز با بی پرسشیِ متکی بر حظِ بصری به راحتی پذیرای مخمصه‌های غیر گفتمانی می‌شود. چنین آثار غیر دیالوگیسم که با طبل‌ها و سر و صداهای سرسام آوری پا به چنین عرصه‌‌ی سراسر سمبولیسم و مدگرایی می‌گذراند، بایستی مسبب ارضای فرمت هایِ پرسشگریِ چند بعدی شوند و بر اهمیت مدیوم و مدیا هوشیار و واقف باشند.

بیشتر بخوانید: فیلم Red Sparrow گنجشک قرمز به کارگردانی فرانسیس لارنس

ظرف مایه‌‌ی بررسی محققان ادبی، زبان شناسان، انسان شناسان، جامعه شناسان و البته فیلم سازان و منتقدین و فعالان این حوزه مولف آماری منسجم از تراوشات مفهومی چنین آثاری خواهد شد و فرم و فرمت چنین مسئله‌های را شفاف سازی خواهند کرد.

متاسفانه در نقد فیلم Mad Max: Fury Road باید گفت این اثر از دیالوگ، محتوا و پیام فاصله می‌گیرد و صداقت و هشدار زیست بومی را به جلوه‌های جذاب مادی و بصری ترجیح می‌دهد و برای یک روایت مثلا نجات دهنده از آشوب، یک بی سر و ته یِ بی معنایِ معاصرِ تاریخ انقضا دار را ارائه می‌دهد.

بیشتر بخوانید: فیلم Annihilation نابودی ساخته‌ی الکس گارلند

از طرفی دیگر میلر در فرم و ماهیتی مردانه به نقش و حضور زن قدرت می‌بخشد و قهرمان را به دو پرسوناژ زن و مرد تعمیم می‌دهد. که این کنش چیزی جز یک واکنش مادیِ فانتزی نیست. یک سناریوی بی جوابی که با لطافت و ظرافتِ نحیفِ احساساتِ کاراکترهای او پارادوکسی رایانه‌ای دارد.

طبعا میلر قبل از هر کسی به بی معنایی و Fetch بودن (به معنای یاد شده در بالا) فیلم هوشیار بوده است و هوشیار تر به این که جهان امروز جهانی Visual Joy است و ذهن معاصر فرصت مکث، تامل و پرسش را نخواهد داشت.

در آخر نقد فیلم Mad Max: Fury Road را با چند کلامی از میخائیل باختین به پایان می‌رسانم؛

تحلیلِ ما را باید فلسفی خواند، اما بیشتر به سبب آنچه که نیست: زبان شناختی نیست، لغت شناختی نیست، ادبی یا هر نوع خاص دیگری از تحلیل هم نیست… از سوی دیگر، یکی از وجوه مثبت یا ایجابی بررسی ما این است که در فضاهای آستانه‌ای سیر می‌کند، یعنی در مرز تمامی رشته‌های یاد شده، در مفاصل و نقاط اشتراک آن ها.

بیشتر بخوانید: فیلم Detroit اثری از کاترین بیگلو