واکسن آنفولانزا: مزایا، معایب و زمان استفاده از واکسن آنفولانزا
واکسن آنفولانزا میتواند برای جلوگیری از این بیماری استفاده شود. آنفولانزا میتواند یک بیماری بسیار جدی و خطرناک باشد. بخصوص در کودکان و سنین بالای ۶۵ سال و زنان باردار این بیماری میتواند مرگ آفرین باشد.
با اینکه هر ساله واکسنهای جدیدی در برابر این بیماری ساخته میشود اما در طی فصل نیز تغییرات این ویروس انجام میگیرد.
از آنجایی که ویروس این بیماری مدام در حال رشد و تغییرات خاص خود میباشد میبایست انواع واکسن آنفولانزا به روز رسانی شود تا مردم سالانه با استفاده از این واکسنها خطر ابتلا به این بیماری را به طور جدی از خود و خانواده شان دور سازند.
بیماری آنفولانزا چیست؟
آنفولانزا یک بیماری تنفسی و مسری است که در اثر ویروسهای آنفولانزا در بدن ایجاد میشود. این بیماری در حد خفیف تا بسیار شدید پیدا میشود و حتی گاهی میتواند تا مرگ فرد بیمار نیز پیش رود.
آنفولانزا با سرماخوردگی کاملا متفاوت است و معمولا به صورت کاملا ناگهانی بروز پیدا میکند. افراد مبتلا به آنفولانزا دچار تب، لرز، سرفه، گلو درد، آبریزش بینی، درد عضلات بدن، سردرد و خستگی میشوند. برخی از افراد بزرگسال نیز ممکن است استفراغ و اسهال نیز داشته باشند.
واکسنهای آنفولانزا چگونه عمل میکنند؟
واکسن آنفولانزا یک نسخه کشته شده از ویروس آنفولانزا است که به صورت تزریق در بازو انجام میگیرد. واکسن آنفولانزا ۴۰ تا ۶۰ درصد ابتلا به این بیماری را کاهش میدهد و سبب میشود که پس از گذشت دو هفته از واکسیناسیون، بدن در برابر این بیماری آنتی بادی شود.
این آنتی بادیها از بدن در برابر عفونتها و یا ویروسهایی که در واکسن تعبیه شده اند، محافظت میکند. واکسن آنفولانزا فصلی یکی از رایج ترین واکسنهایی است که در ابتدای فصول از جمله زمستان مورد استفاده مردم قرار میگیرد.
واکسن آنفولانزا چیست؟
واکسن آنفولانزا به طور مجموع در مقابل سه یا چهار نوع ویروس مقاومت دارد. انواع واکسن آنفولانزا تولید شده جهت سه نوع این بیماری ساخته شده اند.
انواع واکسن آنفولانزای H1N1 و آنفلوانزای H3N2 و آنفولانزای نوع B هستند. واکسن آنفولانزای خوکی نیز در ابتدای فصل شیوع سال میلادی ۲۰۱۳-۲۰۱۴ ارائه شد.
واکسن در حالت استاندارد و معمولی به صورت تزریقی میباشد که خود در دو دوز وجود دارد.
دوز بالا جهت اشخاصی که بالای ۶۵ سال دارند و دوز کمتر جهت کودکان. البته برای افراد بالای ۴ سال نیز اسپری بینی تائید شده است. در سال جدید میلادی یعنی ۲۰۱۷ -۲۰۱۸ حالتی جدید از این واکسن که به صورت انژکتوری به بدن تزریق میشود جهت افراد بین ۱۸ تا ۶۴ ساله نیز به این سری واکسنها افزوده شده است.
علاوه بر این واکسنهای آنفولانزا برای محافظت در برابر چهار نوع ویروس آنفولانزا نیز ساخته شده اند که اصطلاحا واکسنهای چهارگانه نامیده میشوند. این واکسنها در برابر همان ویروسهای نام برده که در واکسن سه ظرفیتی مقاوم بوده تنها یک ویروس B دیگر نیز به آنها اضافه شده است.
واکسنهای سه گانه آنفولانزا
- یک عدد آنزیم سه گانه با دوز استاندارد (IIV3) با استفاده از ویروس رشد یافته در تخم مرغ میباشد. (Afluria) جهت تزریق برای افراد بالای ۵ سال و همچنین افراد بین ۱۸ تا ۶۴ سال استفاه میگردد.
- آنفولانزای دوز بالا (فلوزون با دوز بالا) برای افراد ۶۵ سال و بالاتر استفاده میگردد.
- آنفولانزای سه گانه ساخته شده از ترکیبات کمکی (Fluad) برای افراد بالای ۶۵ سال استفاده میگردد.
واکسنهای چهار گانه آنفولانزا
واکسن آنفولانزای چهار گانه با دوز استاندارد درست همان ویروس رشد یافته در تخم مرغ است که ویروسهای دیگر نیز به آن افزوده شده اند. این رده از واکسنها برای گروههای سنی متفاوت ساخته شده اند و حتی برخی از ۶ ماهگی قابل استفاده میباشند.
این واکسنها به این ترتیب هستند:
- Afluria Quadrivalent
- Fluarix Quadrivalent
- Quadrivalent FluLaval
- Quadrivalent Fluzone
قرص آنفولانزا نیز در برابر ویروس نوع H1N1 مقاوم است و مورد استفاده قرار میگیرد.
طبق گزارش سازمان CDC سه گانههای آنفولانزا در سال ۲۰۱۷-۲۰۱۸ که جدیدترین نوع درمان آنفولانزا میباشد به این شرح میباشد.
- A / Michigan / 45/2015 (H1N1) pdm09 که این عنصر در برابر آنفولانزای H1N1 واکسینه است و از سال قبل پیشرفتهایی را شامل شده است.
- A / Hong Kong / 4801/2014 (H3N2)این عنصر واکسن مخصوص نوع H3N2 میباشد که در سال گذشته شیوع بسیاری داشت.
- B / Brisbane / 60/2008-likeاین ویروس مختص به آنفولانزای نوع B است که با تغییراتی نسبت به سال گذشته ارائه میشود.
- همچنین واکسن چهار ساله آنفولانزا نیز با مقاوم سازی نسبت به ویروس B / Yamagata lineage در دسترس قرار خواهد گرفت.
در ضمن این دومین سال متوالی است که اسپری بینی از لیست درمان آنفولانزا حذف شده و اصلا توصیه نمیگردد.
چرا افراد میبایست علیه آنفولانزا واکسینه شوند ؟
آنفولانزا یک بیماری کاملا جدی و خطرناک است که میتواند عوارض جبران ناپذیری را برای فرد بیمار ایجاد کند. این بیماری ممکن است منجر به بستری شدن فرد در بیمارستان و حتی گاهی به مرگ منجر شود.
هر فصل یک نوع آنفولانزا را همراه دارد. عفونت آنفولانزا میتواند افراد مختلف را به گونههای متفاوت دچار کند. میلیونها شخص هر ساله به این بیماری سخت مبتلا میشوند و صدها نفر به علت این بیماری در بیمارستان بستری میگردند.
سالانه هزاران یا دها هزار نفر در اثر بیماری آنفولانزا جان خود را از دست میدهند. واکسن آنفولانزا که به صورت فصلی استفاده میگردد یک راه مناسب برای محافظت بدن در برابر این بیماری است.
واکسیناسیون فواید بسیاری از جمله کاهش خطر ابتلا به بیماری آنفولانزا، بستری شدن در بیمارستان و حتی خطر مرگ و میر ناشی از آنفولانزا در کودکان را در بر دارد.
این واکسن جهت افرادی که به یک سری بیماریهای خاص مانند دیابت و یا مشکلات قلبی مبتلا هستند حتما توصیه میشود. به دو دلیل میبایست هر ساله واکسن آنفولانزا را استفاده کرد. نخست این که ایمنی بدن در برابر واکسیناسیون در اثر مرور زمان کاهش پیدا میکند بنابراین یک واکسن سالانه جهت محافظت بدن مورد نیاز هر شخص است.
دوم این که ویروسهای آنفولانزا مرتبا در حال تغییر هستند. فرمول واکسن آنفولانزا هر ساله مورد بررسی و تحقیق پزشکان و محققین قرار میگیرد در صورت لزوم به روز رسانی انجام میشود و مورد استفاده افراد قرار میگیرد.
[su_label type=”success”]اما فراموش نکنید که قبل از تزریق واکسن انفولانزا حتما با پزشک مشورت کرده و در صورت نیاز تزریق را انجام دهید.[/su_label]زمان استفاده از واکسن آنفولانزا
به طور دقیق زمان مشخصی برای شروع و یا پایان آنفولانزا را نمیتوان تخمین زد و نمیتوان گفت زمان استفاده از واکسن آنفولانزا دقیقا چه زمانی است. بنابر این مقامات بهداشتی توصیه میکنند که اوایل پاییز بهترین زمان استفاده از واکسن آنفولانزا میباشد.
پس از واکسیناسیون در حدود دو هفته زمان میبرد تا ایمنی بدن در برابر آنفولانزا ایجاد شود. در مورد اینکه این واکسن تا چه میزان میتواند خطر ابتلا را کاهش دهد باید گفت که واکسن آنفولانزا بر طبق سویههای موجود در گردش خون متفاوت عمل میکند. علاوه بر این قبل از شیوع بیماری آنفولانزا در جامعه نیز میبایست این واکسن تزریق شود.
برخی از افراد نسبت به واکسن واکنش بسیار خوبی دارند و برخی دیگر این چنین نیست. کودکانی که به دو دوز واکسن آنفولانزا جهت محافظت نیاز دارند میبایست مراحل واکسیناسیون را زود تر از سایرین شروع کنند چرا که تزریق دو دوز در حدود چهار هفته طول میکشد و اینکه افراد واکسینه شده ۶۰ درصد کمتر نسبت به افرادی که واکسن استفاده نکرده اند به آنفولانزا مبتلا خواهند شد.
اثر بخشی واکسن آنفولانزا در افراد نسبت به سن نیز متفاوت است. واکسن در بزرگسالان سالم و کودکان موثر تر از افراد مسن میباشد.
بارداری و واکسن آنفولانزا
واکسن آنفولانزا قادر است تا ۴۰ درصد ابتلا به آنفولانزا را در زنان باردار کاهش دهد. دوز واکسن برای زنان باردار متفاوت میباشد.
مطالعات نشان میدهد که واکسنهای آنفولانزا در زنان باردار در هر دورهای که به سر ببرند مفید است. زنان باردار بیشتر در معرض خطر و عوارض این بیماری قرار دارند.
واکسیناسیون در حین بارداری سبب میشود نوزاد طی شش ماه نخست بعد از تولدش از این بیماری بیشتر در امان باشد و احتمال ابتلای نوزاد تازه متولد شده به آنفولانزا بسیار کاهش مییابد.
عوارض واکسن آنفولانزا
پس از واکسیناسیون، فرد به آنفولانزای خفیفی دچار میشود که یک سری عوارض نیز به همراه دارد. این عوارض کوتاه مدت بوده و نسبت به بیماری آنفولانزا بسیار خفیف تر هستند.
عوارضی که از این واکسن ممکن است عاید فرد شود عبارتند از درد، قرمزی، تورم در محل تزریق، تب پایین و . . .البته فقط ۱ الی ۲ درصد از افرادی که واکسن را دریافت میکنند دچار یکی از عوارض میشوند.
اما در صورتی که عوارض جدی همانند واکنشهای آلرژیک یا دشواری تنفس، تورم در اطراف چشمها و لبها، تپش قلب و سرگیجه رخ دهد باید بلافاصله به پزشک مراجعه کرد.
در کودکان نیز عوارض واکسن به صورت آبریزش بینی، خس خس سینه، سردرد، استفراغ، درد عضلانی و تب بروز خواهد کرد. عوارض در کودکان بسیار کوتاه تر نسبت به بزرگسالان میباشد.
چه کسانی باید واکسن آنفولانزا تزریق کنند؟
از آن جایی که تمامی افراد جامعه احتمال ابتلا به آنفولانزا را دارند، تمامی افراد ۶ ماه به بالا میتوانند واکسن متناسب با سن خود را استفاده کنند. اما واکسیناسیون در برخی از افراد از اهمیت ویژهای برخوردار است.
- زنان باردار
- کودکان به خصوص از ۶ ماهگی تا ۵ سالگی
- افراد بالای ۶۵ سال
- افرادی که شرایط پزشکی خاص از جمله آسم، دیابت، بیماریهای قلبی و یا ریوی دارند.
- افرادی که در معرض ابتلا به آنفولانزا یا بیماری ذات الریه هستند.
- افرادی که از برخی بیماران مراقبت میکنند و در معرض خطر ابتلا به آنفولانزا هستند.
چه کسانی نباید واکسن تزریق کنند؟
همان طور که این واکسن میتواند مفید باشد در برخی از قشرها نباید مورد استفاده قرار گیرد. کودکان زیر شش ماه نباید از واکسن آنفولانزا استفاده کنند. همچنین افرادی که نسبت به این واکسن آلرژی دارند و یا واکنشهای شدید نشان داده اند نیز برایشان ممنوع میباشد.
افرادی که به تخم مرغ یا مواد تشکیل دهنده واکسن آنفولانزا حساسیت دارند نیز نباید این واکسن را استفاده کنند. همچنین افراد مبتلا به سندرم گیلین بار ( یک بیماری فلج کننده شدید که به آن GBS نیز گفته میشود) هم نباید واکسن آنفولانزا استفاده کنند.
البته افرادی که در دوران نقاهت یک بیماری هستند و یا تب دارند میبایست تا سلامت کامل صبر کرده و سپس واکسیناسیون را انجام دهند.
شناخت این بیماری و راههای درمان و پیشگیری آن میتواند شما را در اوایل فصل پاییز مصون نگه دارد. آنفولانزا یک بیماری سخت است که به کمک واکسنهای قید شده تا حد زیادی میتوان از بروز آن پیشگیری کند.
آیا ممکن است پس از استفاده واکسن باز هم به آنفولانزا مبتلا شویم؟
این که واکسن آنفولانزا استفاده کنید مبنی بر این نیست که هرگز به این بیماری دچار نخواهید شد. گاهی افراد با وجود واکسیناسیون باز هم به آنفولانزا مبتلا میشوند. دلایلی که پس از استفاده واکسن آنفولانزا به بیماری مبتلا میشویم به این ترتیب است :
- ممکن است اندکی قبل از واکسینه شدن در معرض ویروس آنفولانزا قرار گرفته بودید که بدن پس از واکسیناسیون به آن مبتلا بوده است. ( آنتی بادیها برای محافظت از بدن در حدود ۲ هفته زمان بدن نیاز دارند )
- ممکن است در معرض یک نوع ویروس آنفولانزا قرار گرفته اید که در واکسن آنفولانزا استفاده شده شما گنجانده نشده باشد چرا که ویروسهای آنفولانزا بسیار متعدد و مختلف هستند.
در صورتی که شما بدون این که بدانید مبتلا به ویروس آنفولانزا باشید و واکسیناسیون را استفاده کنید تا حدودی شدت بیماری در شما کاهش پیدا میکند.
واکسن آنفولانزا پس از ابتلا به این بیماری سبب کاهش مرگ و میر و بستری شدن در بخش مراقبتهای ویژه یا کوتاه شدن مدت زمان بیماری میشود.
مطالعات نشان میدهد یک فرد بزرگسال واکسینه شده که به علت آنفولانزا در بیمارستان بستری شده است میزان ۵۹ % کمتر از فرد واکسینه نشده به بستری و مراقبتهای خاص نیاز دارد. معمولا افراد واکسینه شده سه یا چهار روز زودتر از افراد واکسینه نشده اند بهبودی پیدا میکنند.
[su_label type=”important”]بیشتر بخوانید:[/su_label] عوارض واکسن آنفولانزا: حقایقی شوکه کننده از واکسن آنفولانزا