ابن هیثم کیست ؟ کسی که روش علمی را اختراع کرد و علم را به سرمایه بدل کرد!
تاریخ پر از قهرمانان فراموش شده است. گاهی ممکن است به این دلیل باشد که شخصی دیگر به کارشان اعتبار می دهد. گاهی اوقات به این دلیل که زنان زمانی تحت سلطه مردان بودند. و گاهی اوقات به این دلیل است که، با توجه به سلطه ایی که کشور های غربی بر بعضی از ملت ها داشتند، نمی خواستند آثار آنها را با نام خودشان در تاریخ ثبت کنند. در اینجا نگاهی به زندگی ابن هیثم خواهیم انداخت مردی که اساسا علم را به یک سرمایه تبدیل کرد، و بنیانگذار روش علمی بود.
تاریخ پر از قهرمانان فراموش شده است. گاهی ممکن است به این دلیل باشد که شخصی دیگر به کارشان اعتبار می دهد. گاهی اوقات به این دلیل که زنان زمانی تحت سلطه مردان بودند. و گاهی اوقات به این دلیل است که، با توجه به سلطه ایی که کشور های غربی بر بعضی از ملت ها داشتند، نمی خواستند آثار آنها را با نام خودشان در تاریخ ثبت کنند. در اینجا در پاسخ به سوال که ابن هیثم کیست ؟ نگاهی به زندگی ابن هیثم Ibn al-Haytham خواهیم انداخت مردی که اساسا علم را به یک سرمایه تبدیل کرد، و بنیانگذار روش علمی بود.
بیشتر بخوانید: سوال های بی پاسخ علمی که تاکنون کسی جواب قطعی برای آنها نداشته!
ابن هیثم – بنیانگذار روش علمی
ابن هیثم کیست ؟
برای پاسخ به سوال ابن هیثم کیست ؟ به سراغ زندیگنامه ایشان می رویم. ابن هیثم در حدود ۹۶۵ میلادی در بصره عراق متولد شد، و در اوایل قرن یازدهم به قاهره نقل مکان کرد. جایی که او توانست تاثیر گذار ترین کار خود را انجام دهد. اگرچه جزئیات زندگی وی کمی مبهم هستند، ولی ما دو چیز در مورد زمانی که او در مصر به سر می برد را به خوبی می دانیم. اولا، توانایی فکری وی برای همه اطرافیانش بلافاصله آشکار شد. و دوم اینکه، او عادت کرده بود بیشتر از آنچه که در توان دارد کار کند.
اولین پروژه بزرگ ابن هیثم ، سدی بود که جریان تند آب رود نیل را تنظیم می کرد، اما طولی نمی کشد که او متوجه می شود این کار غیر عملی است. سپس او برای انجام یک کار اجرایی گمارده می شود که گویا این کار هم به گونه ایی برای او دلچسپ نبوده و خلیفه هم از او راضی نبوده. با توجه به روایتی از قرن سیزدهم، ابن هیثم تظاهر به دیوانگی می کند تا خود را از خشم حاکم در امان نگه دارد. او به جای اطاعت گذاری بیشتر ترجیح می دهد در محل سکونتش تحت بازداشت خانگی بماند(یک بازنشستگی دراماتیک).
بیشتر بخوانید: واقعیت علمی Yanny یا Laurel فایل صوتی که اینترنت و کاربران را به چالش کشیده !
این هیثم کیست ؟
در نتیجه او به یک زندان راحت با متون و ابزار علمی می رسد، درست همان چیزی که ابن هیثم نیاز داشت. طی ده سال آینده، او ثابت کرد که نور در یک خط مستقیم حرکت می کند، او نشان می دهد که آینه ها چگونه کار می کنند، و این استدلال قانع کننده (و صحیح) که نور زمانی که از آب عبور می کند شکسته می شود، را مطرح می کند.
در ادامه پاسخ به سوال ” ابن هیثم کیست ؟” باید گفت احتمالا بیشترین تاثیرش در علم، روش علمی بود. ببینید او فقط نمی خواست به جهان بگوید که به چه چیزی دست پیدا کرده است. او می خواست این را به مردم جهان بگوید که چگونه و از چه طریقی به آن دست یافته است. او می خواست جهان، آن را برای خودش آزمایش کند. از این رو وی دقیقا آزمایش های خود را در بیش از چهل اثر آکادمیک ثبت کرده است که پیرامون موضوعات گوناگونی از وضع نور گرفته تا حرکت سیارات، تا معماری و مهندسی، شکل گرفته اند.
بیشتر بخوانید: اول مرغ بوده یا تخم مرغ ؟ مسئله این است! + پاسخ علمی
ابن هیثم – بنیانگذار روش علمی
نیوتن بزرگ جایگاه خودش را دارد!
این روزها ابن هیثم فقط نام یک شخص در غرب نیست. با برگشتن به چند صد سال به عقب متوجه می شویم که اروپاییان بیشتر علاقه مند بودند تا درباره او بدانند. مهم ترین اثر وی، یعنی کتاب المناظر، حدود ۱۰۰ سال پس از مرگ او به لاتین ترجمه شد و ثابت کرد که یک اثر تاثیرگذار میان اندیشمندان بزرگ اروپایی می باشد. راجر بیکن، یوهانس کپلر و حتی لئوناردو داوینچی نظریات او را خوانده اند، هرچند که نام او را به غلط “الهازن” تلفظ کرده اند.
در حقیقت، “Selenographia”، رساله قرن هفدهم درباره طبیعت ماه، ابن هیثم را در کنار گالیله قرار می دهد. شکی نیست که علم اروپایی توسط رویکرد دقیق ابن هیثم دچار تحول گشته است. جای تامل دارد که چگونه متفکران عرب (شرقی) بر توسعه علم و فلسفه در غرب تأثیر می گذارند؟
مهدی
۳۰ دی ۱۳۹۶ at ۱۲:۱۳
سلام بهتر نیست وقتی متنی رو از منبعی ترجمه میکنیم، اون منبع رو معرفی و خودمون رو مترجم و نه نویسنده معرفی کنیم؟
Curi
علی
۳۰ دی ۱۳۹۶ at ۱۵:۲۸
در حدود ۹۶۵ سال قبل از میلاد؟ هرچند تقریبا بیست و سه سال پیش داستان زندگیش رو خوندم، اما به نظرم توی دوره اسلامی بود و زندان هم بود و توی زندان هم بندیش یه پیغام از طرف یکی که درس یادم نیس از ائمه معصوم بود و یا جانشین های مهدی(ع) و یا کسی دیگه، بهش رسوند که نوید آزادی اون رو میداد و بعد از آزادی به مصر رفت و اونجا مامور به ساخت یک سد شد که بعد از مدتی خاک بستر نیل رو جوری دید که مثل اینکه ساختن سد ممکن نیست و به شکست خودش اعتراف کرد و واسه همین اعتراف صریح به شکست حاکم وقت خیلی ازش خوشش اومد و …! اگه اینایی که یادم مونده درس باشه، از گذشته اون هم روایاتی هست و شما خوب تحقیق نکردید!
میثم
۲۶ فروردین ۱۳۹۸ at ۹:۳۵
سلام، ایشان نوشته اند ۹۶۵ میلادی (پس از میلاد)که به معنای پس از میلاد است که حدود قرن سوم هجری می شود