سوهان گل نازک: گل سوهان‌ها دل شما را خواهد برد!
شیرینی جات بخش بزرگ و مهمی از دسر‌های ایرانی را تشکیل می‌دهند که سوهان یکی از خوشمزه ترین و با قدمت ترین آن‌ها به شمار می‌رود. سوهان در مدل‌های بسیار متنوع و گوناگونی تهیه و تولید می‌شود که هر کدام طرفداران خاص خود را دارد ولی سوهان گل نازک قم یکی از برجسته ترین سوهان‌ها می‌باشد که در این مقاله، نت نوشت به بررسی آن پرداخته است.
بیشتر بخوانید: سوهان: هر آنچه باید راجع به این شیرینی سنتی بدانید!
سوهان گل نازک
سوهان از کجا آمده است؟
بسیاری از گردشگران و افرادی که از ایران به خصوص شهر قم گذر می‌کنند حتما در تلاش برای تهیه سوهان گل نازک هستند. این حلوای لذیذ از تاریخچه جالبی برخوردار است که دانستن آن خالی از لطف نیست.
بین سال‌های ۱۲۸۹ تا سال ۱۲۹۰ هجری قمری ساخت حرم بارگاه حضرت معصومه به پایان رسید. مراسم افتتاحیه‌ای به این مناسبت برگزار شد که در آن از انواع شیرینی جات برای پذیرای از مهمانان استفاده شد.
یکی از حلواجات که در بین آن‌ها توانست نظر یکی از مقامات بسیار مهم دولتی را جذب کند سوهان بود. در واقع آن سوهان در ابتدا به نام حلوا خوانده می‌شد تا این که یک مقام دولتی که از این حلوا پس از صرف غذا میل کرده بود گفت: ” این چه حلوایی بود که همانند سوهان غذای مرا هضم کرد ؟ ”
این گونه بود که نام آن حلوای ایرانی به سوهان تغییر پیدا کرد و مردم برای تولید بیشتر آن تلاش کردند. در حال حاضر یکی از خوشمزه ترین و لذیذ ترین سوهان‌ها سوهان گل نازک قم می‌باشد که علاوه بر این که از کالاهای سوغات ایرانی و البته قمی به شمار می‌رود بلکه در بسیاری از مجالس به عنوان بهترین شیرینی جهت پذیرایی نیز استفاده می‌شود.
بیشتر بخوانید: سوهان عسلی | سوهان کنجدی | سوهان لقمه ای | سوهان گزی | سوهان حلوایی
سوهان گل نازک به دلیل آن که از مواد تشکیل دهنده بسیار مقوی تهیه می‌شود، خواص بی شماری دارد که برای سلامتی مفید می‌باشد.
بیشتر بخوانید: خرید سوهان: قبل از خرید سوهان این نکات را باید بدانید!
خواص سوهان
سوهان گل به دلیل آن که از مواد تشکیل دهنده بسیار مقوی تهیه می‌شود، خواص بی شماری دارد که برای سلامتی مفید می‌باشد. البته این دسر لذیذ میزان بالایی کالری نیز به بدن می‌رساند که می‌بایست در مصرف آن حد اعتدال را در نظر گرفت.
در بین مواد تشکیل دهنده سوهان جوانه گندم و زعفران از مغذی ترین مواد به کار رفته در این دسر می‌باشد که خواص بی شماری برای بدن دارد. برخی از خواص سوهان قم به این ترتیب است :
ویتامین B
ویتامین B از جمله ویتامین هایی است که در این دسر به وفور یافت می‌شود. به دلیل این که جوانه گندم میزان زیادی ویتامین B دارد می‌توان گفت که سوهان برای آرامش اعصاب و نشاط بسیار مفید است.
ویتامین E
یکی دیگر از ویتامین هایی که در سوهان وجود دارد ویتامین E است. این ویتامین نیز از جوانه گندم به دست می‌آید. ویتامین E برای سلامتی پوست و مو بسیار مفید است.
این روغن کالری و البته قدرت زیادی به ماهیچه‌های بدن می‌رساند و در کنار مفید بودنش می‌تواند برای افرادی که اضافه وزن دارند کمی مضر هم باشد.
چربی
روغن حیوانی به کار رفته در سوهان میزان قابل توجهی چربی دارد. این روغن کالری و البته قدرت زیادی به ماهیچه‌های بدن می‌رساند و در کنار مفید بودنش می‌تواند برای افرادی که اضافه وزن دارند کمی مضر هم باشد.
خاصیت دیورتیکی
خاصیت دیورتیکی موجود در سوهان را مدیون هل به کار رفته در این دسر هستیم. هل خواص بی شماری دارد که یکی از آن‌ها خاصیت دیورتیکی است. به این معنا که مانع از بالا رفتن فشار خون شده و برای افراد مبتلا به صرع و همچنین افرادی که به دلیل فشار خون بالا به مشکلات قلبی دچار شده اند بسیار مفید است.
علاوه بر این‌ها هل موجود در سوهان گل برای مشکلات آسم، برونشیت و حساسیت‌های فصلی بسیار مناسب است.
خاصیت آنتی اکسیدانی
یکی دیگر از خواص بی شمار سوهان گل این است که یک آنتی اکسیدان قوی برای بدن به حساب می‌آید. از آن جایی که جوانه گندم دارای خاصیت آنتی اکسیدانی بسیار کاملی است، سوهان گل نازک نیز این ویژگی را دارا می‌باشد. آنتی اکسیدان سوهان گل نازک می‌تواند مانع پیری زود رس، چین و چروک پوست شده و در حفظ سیستم ایمنی بدن موثر باشد.
سوهان گل نازک یکی از قدیمی ترین نوع سوهان می‌باشد که همچنان در مجالس ایرانی طرفداران بسیاری دارد.
سوهان از چه موادی تشکیل شده است؟
سوهان گل یکی از قدیمی ترین نوع سوهان می‌باشد که همچنان در مجالس ایرانی طرفداران بسیاری دارد. موادی که در تهیه این سوهان استفاده می‌شود به این ترتیب است :
- آرد گندم
- مالت گندم
- شکر
- روغن حیوانی
- پسته
- بادام
- آب
- گلاب
- هل
خمیر سوهان با وسیله‌ای با نام غنچه گیر به قطعاتی کوچک تر تقسیم شده و به سینی‌های مخصوص انتقال داده می‌شود
سوهان گل نازک چگونه تهیه می‌شود؟
برای تهیه سوهان گل نازک تنها از یک روش سنتی استفاده می‌شود. در این روش آرد گندم تازه را داخل پاتیل‌های بسیار بزرگی می‌ریزند سپس شکر و روغن را به آرد اضافه کرده و به خوبی مخلوط می‌کنند. جوانه گندم و زعفران که از مقوی ترین مواد تشکیل دهنده سوهان گل نازک هستند را هم به مواد اضافه می‌کنند.
این مواد داخل پاتیل به خوبی با هم مخلوط شده به حدی که مواد کاملا قوام می‌آید. پس از این مرحله مواد آماده شده از داخل پاتیل بزرگ به پاتیل کوچک تر منتقل می‌کنند تا مرحله بعد که پخت سوهان است را پشت سر بگذراند.
در این قسمت وسیله‌ای به نام هستون عمل هم زدن مواد را انجام می‌دهد. حرارت وارد شده و پخت سوهان از مهم ترین مراحل برای سوهان گل نازک به شمار می‌رود. در تهیه سوهان هایی مانند باقلوایی و سوهان قالبی یا همان لوزی و همچنین سوهان گل نازک از مواد داخل پاتیل کوچک غنچه‌های سوهان گرفته می‌شود.
در این مرحله پودر هل به مواد اضافه می‌شود خمیر سوهان با وسیله‌ای با نام غنچه گیر به قطعاتی کوچک تر تقسیم شده و به سینی‌های مخصوص انتقال داده می‌شود. غنچه‌های سوهان قبل از این که کاملا خنک شوند و انعطاف خود را از دست بدهند به کمک یک وسیله با نام ” مشته ” تحت فشار قرار گرفته یا بهتر است بگوییم که کوبیده می‌شوند.
این مرحله بسته به نوع و شکل که سوهان گل نازک دارد پهن شده و شکل می‌گیرد. در نهایت مغز پسته و خلال بادام بر روی غنچه‌های شکل گرفته ریخته شده و باز تحت فشار مشته شکل زیبایی به خود می‌گیرند.
برخی از مشته‌های به کار گرفته شده برای سوهان گل نازک اشکالی دارد که می‌توانند بر روی سوهان حک کنند و شکل زیبایی به این دسر بدهند. در نهایت تمام سینی‌های حاوی سوهان در محلی تقریبا خنک قرار گرفته تا سوهان شکل خود را حفظ کند و برای مرحله بسته بندی آماده شود.
بسته بندی سوهان گل
پس از آماده سازی سوهان می‌بایست این شیرینی خوشمزه داخل بسته‌های محافظ قرار گیرد تا برای ارائه در بازار آماده شود.
سوهان گل نازک به دلیل این که معمولا مانند یک صفحه گرد بزرگ و شکننده می‌باشد حتما می‌بایست با دقت بسته بندی شود که دچار شکستگی نشود. معمولا سوهان را در کاغذ‌های مومی یا زر ورق‌های آلومینومی می‌پیچند که طراوت و تازگی خود را به خوبی حفظ کند.
برخی از مدل‌های سوهان گل نازک نیز داخل قوطی‌های فلزی بزرگ و کوچک بسته بندی می‌شوند که از رسیدن هوا به داخل بسته خودداری شود و سوهان دیرتر تازگی خود را از دست دهد. در هر صورت بین هر یک از سوهان‌ها می‌بایست یک ورق مومی قرار گیرد تا سوهان‌ها به دلیل وجود شکر و یا رطوبت به یکدیگر نچسبند.
به طور معمول بر روی جعبه یا قوطی‌های بسته بندی سوهان گل نازک نام و نشانی سازنده همراه با شماره پروانه و کد ساخت و همچنین بخشی از شرایط نگهداری آن را چاپ می‌کنند.
غنچه‌های سوهان گل نازک قبل از این که کاملا خنک شوند و انعطاف خود را از دست بدهند به کمک یک وسیله با نام ” مشته ” تحت فشار قرار گرفته یا بهتر است بگوییم که کوبیده می‌شوند
مزایای سوهان گل در پذیرایی
سوهان گل نازک در دو مدل گل و گل نازک تهیه و تولید می‌شود که هر دو مدل یکی از بهترین مدل‌های سوهان برای پذیرایی به شمار می‌روند.
سوهان گل همان سوهان اصیل قمی است که در ابعادی تقریبا بزرگ و ضخیم تهیه می‌شود و معمولا این سوهان را به صورت کامل و درسته داخل ظرف گرد سرو می‌کنند. سوهان گل نازک نیز نزدیک ترین مدل به سوهان گل است.
این سوهان در ابعادی کوچک تر، تقریبا نصف گل درشت و بسیار نازک تر تهیه می‌شود. تقریبا می‌توان گفت که سوهان گل نازک دقیقا به اندازه کفه وسیله مشته است. این سوهان نیز معمولا به صورت تک نفره مصرف می‌شود. یعنی هر کدام از گل‌ها مخصوص یک نفر است که در کنار چای ایرانی طعمی دلچسب برای مجالس می‌باشد.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه سوهان: دستور پخت کامل سوهان قم چیست ؟
چگونه سوهان گل نازک را نگهداری کنیم؟
زمانی که این حلوای قند به دست مصرف کننده می‌رسد می‌توان آن را برای یک تا سه ماه نگه داشت. به طور معمول تاریخ نگهداری سوهان بر روی بسته بندی آن درج شده است ولی اگر تا آن زمان تمامی سوهان‌ها مصرف نشد می‌توانیم آن‌ها را در همان جعبه خودشان داخل فریزر قرار دهیم.
بهتر است که برای کنار گذاشتن سوهان حتما کاغذ‌های مومی را بین سوهان‌های گل نازک قرار دهید و درب جعبه را محکم ببندید و حتما جعبه را داخل یک کیسه پلاستیکی گره بزنیم تا رطوبت به داخل آن نفوذ پیدا نکند.
برای نگهداری سوهان گل نازک دو نکته می‌بایست مورد توجه قرار گیرد نخست حرارت و دوم رطوبت. این دو عامل خرابی سوهان است و می‌بایست از این دو دور نگه داشته شود. سوهان را از نور مستقیم خورشید و گرمای بیش از حد دور نگه دارید.
بهتر است که سوهان گل نازک را داخل یخچال نگذارید ولی اگر می‌خواهید سوهان را برای طولانی مدت نگهداری کنید می‌توانید جعبه سوهان را داخل یک پلاستیک گذاشته و داخل یخچال بگذارید تا رطوبت یخچال سبب خراب شدن سوهان نشود.
