نگاهی به سی و ششمین جشنواره تئاتر فجر ؛ ” نور، صحنه، حرکت”
هر ساله این روزها اتفاقی که اقشار مردم را با خود همراه می‌کند، جشنواره‌های هنری فجر است. درست است که اخبار و طرفداران جشنواره‌ی فیلم فجر و بعد از آن جشنواره‌ی موسیقی حجم و شکوه بیشتری نسبت به جشنواره تئاتر داشته؛ چند سالی است که این موازنه در حال تغییر و تحول است اما بی‌شک همچنان تئاتر نسبت به سینما و موسیقی مهجور مانده است.
هر ساله این روزها اتفاقی که اقشار مردم را با خود همراه می‌کند، جشنواره‌های هنری فجر است. درست است که اخبار و طرفداران جشنواره‌ی فیلم فجر و بعد از آن جشنواره‌ی موسیقی حجم و شکوه بیشتری نسبت به جشنواره تئاتر فجر داشته؛ چند سالی است که این موازنه در حال تغییر و تحول است اما بی‌شک همچنان تئاتر نسبت به سینما و موسیقی مهجور مانده است. در ادامه با نگاهی به سی و ششمین جشنواره تئاتر فجر با نت نوشت همراه باشید.
بیشتر بخوانید: تئاتر رامشدگی کاری از پویان باقرزاده ؛ “گپی دوستانه در باب مهاجرت”
سی و ششمین جشنواره تئاتر فجر
در خارج از زمان جشنواره در سال‌های اخیر بازار فروش بلیط نمایش‌هایی که سرشار از سلبریتی است افزایش یافته به حدی که بلیط‌های آن‌ها خیلی خیلی زود تمام می‌شود و بازار سیاه بلیط‌ها به میان می‌آید. جشنواره تئاتر فجر از مهم‌ترین جشنواره‌های تئاتر در ایران است. این جشنواره اغلب رقابتی بوده و دارای بخش‌های گوناگونی مانند بخش نمایش صحنه‌ای، بخش بین‌الملل، بخش نمایش‌های رادیویی، و بخش نمایش خیابانی است.
برگزار کنندگان سی و ششمین جشنواره تئاتر فجر مرکز هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، انجمن هنرهای نمایشی ایران، و موسسه بین‌المللی تئاتر هستند و دبیرخانه جشنواره در تهران قرار دارد. تا بیست و چهارمین دوره‌ی جشنواره بیشتر نمایش‌ها آثار جدیدی بودند که برای جشنواره تولید می‌شدند. اما در دوره ۲۴ام و ۲۵ام بیشتر نمایش‌هایی که برای حضور در جشنواره انتخاب شدند که پیش‌تر اجرای عمومی داشتند و تنها آثار معدودی برای جشنواره تولید شده بودند. این تغییر بر اساس این نظریه که «جشنواره محلی است برای عرضه تولیدات یک ساله‌ی تئاتر کشور» انجام شد. از دوره ۲۶ام تا کنون دو شیوه پیشین انتخاب آثار ترکیب شدند و بخشی از نمایش‌های جشنواره از میان نمایش‌های اجرا شده در طول سال انتخاب می‌شوند و برخی از میان کارهای جدیدی که برای حضور در جشنواره آماده شده‌اند، تا شیوه‌ای جامع‌تر به کار گرفته شود.
بیشتر بخوانید: نگاهی به تئاتر نفر دوم کاری از مهین صدری ؛ همیشه باید یه نفر دومی باشه…
حوزه‌ی جنبی، یکی از شش قسمت تعریف شده در بخش خارج از صحنه (آف استیج) سی و ششمین جشنواره تئاتر فجر است. در این بخش نمایش‌هایی در حوزه‌ی اجراهای محیطی که با محوریت مکان در سال گذشته تولید و به اجرا پرداخته‌اند، به انتخاب دبیر سی و ششمین جشنواره تئاتر فجر به نمایش گذاشته می‌شوند. حوزه‌ی کاربردی، یکی از شش قسمت تعریف شده در بخش خارج از صحنه (آف استیج) سی و ششمین جشنواره تئاتر فجر است. در این بخش نمایش‌هایی در حوزه مسئولیت اجتماعی با تمرکز بر مسائل مهاجرین، سالمندان، معلولان، زندانیان، کودکان پیش فعال، اوتیسم، کودکان کار، روشندلان، ناشنوایان و… اجرا می‌شوند. بخش خارج از صحنه (آف استیج) شامل هرگونه اجرا در محیط آزاد و بیرون از فضاهای متعارف تئاتری با رویکرد تغییر در قراردادهای اجرایی، مکان اجرا و شکل ارتباط با مخاطب است. در این بخش ۴۱ نمایش حضور دارند که از میان آن‌ها هفده نمایش در حوزه‌ی خیابانی، شش نمایش در حوزه‌ی کاربردی، شش نمایش در حوزه‌ی بین‌الملل، چهار نمایش در حوزه‌ی جنبی، چهار نمایش در حوزه مرور و چهار نمایش در حوزه میهمان انتخاب شده‌اند. کارگاه‌ها یا ورک‌شاپ‌ها، همیشه بخش مهمی از جشنواره تئاتر فجر بوده‌اند. بخش بین‌الملل سی و ششمین جشنواره تئاتر فجر، قصد دارد امسال این کارگاه‌ها را در حیطه‌های مختلفی برگزار کند. برگزار کنندگان این دوره از پرتغال، یونان، فرانسه و برزیل هستند.
بیشتر بخوانید: خرس های پاندا به روایت یک ساکسیفونیست که دوست دختری در فرانکفورت دارد
سی و ششمین جشنواره تئاتر فجر
پوستر جشنواره‌های فجر همیشه مورد انتقاد قرار گرفته و در این میان پوستر سی و ششمین جشنواره تئاتر فجر هم از این قاعده مستثنی نبوده و نیست. طرح پوستر سی و ششمین جشنواره تئاتر فجر برای این دوره، ایموجی‌های مشهور است که در قالبی بزرگ‌تر بر پیکره‌ی پوستر این رویداد نقش بسته است. این پوسترها حاشیه‌های عریض و طویلی را در میان منتقدان این عرصه بوجود آورده است. بعضی‌ها زبان به انتقاد گشوده‌اند و بعضی‌ها زبان به تمجید اما آنچه که در این میان مشخصی تر است این است که یکی از شروط اولیه برای طراحی پوستر از همان روز اول این بوده که طرح پوستر باید ساده باشد.
حق فروش بلیط‌های اینترنتی این جشنواره را در ابتدا قرار بود سایت “تیوال” به عنوان وسیع‌ترین گیشه‌ی اینترنتی تئاتر کشور به عهده بگیرد اما در نهایت این امتیاز به سایت “ایران نمایش” واگذار شد و شبهات زیادی را برانگیخت. اتفاق خوبی که در این جشنواره افتاده این است که در سطح شهر در اتوبان‌های مختلف بیلبوردهایی از جملات افراد صاحب‌نام عرصه‌ی تئاتر بزرگانی چون “حمید سمندیان” و “داوود رشیدی” نقل شده است و این سرآغاز فرهنگ‌سازی در این زمینه است.
بیشتر بخوانید: تحلیل نمایشنامه پادشاه می میرد اثر اوژن یونسکو، چنگ اندازی به بودن و وجود
بیشتر بخوانید: تحلیل نمایشنامه اولئانا نوشته‌ی دیوید ممت، همان جایی که ترجیح می دهم آنجا باشم
