سینمای جهان

فیلم Love and Death عشق و مرگ کاری از وودی آلن

نویسنده: محمدتقی راسفیجانی

منتشر شده در ۲۴ خرداد ۱۳۹۸

۱ زمان مطالعه: 3 دقیقه

Love and Death یا عشق و مرگ از اولین ساخته‌های استادی است که جهان را خاص و متفاوت می‌بیند. در صنعت فیلم سازی نام وودی آلن از صفت‌ها فراتر می‌رود. بهتر و بدتر نمی‌شناسد. وودی آلن فقط وودی آلن است. در ادامه با معرفی و تحلیل فیلم Love and Death با نت نوشت همراه باشید.

فیلم Love and Death عشق و مرگ کاری از وودی آلن

Love and Death فیلمی محصول ۱۹۷۵ و متعلق به دوره اول فیلمسازی آلن است و اتفاقا جز معدود آثار وی است که در زمان حال روی نمی‌دهد، بلکه با چرخشی جالب در روسیه تزاری در زمان حمله ناپلئون به روسیه روایت می‌شود.

آلن و روسیه؟ چه وجه غریب و قریبی. گویی مارکس را روزی در میدان سن پیترو در قامت پاپ مشاهده کنی. به همان اندازه مضحک و به همان اندازه فلسفی. در ادامه با تحلیل فیلم Love and Death با نت نوشت همراه باشید.

هنرنمایی Woody Allen و Diane Keaton در فیلم Love and Death

بیشتر بخوانید: فیلم Match Point کاری از وودی آلن

در فیلم Love and Death باید منتظر داستان سرایی باشیم؟ خیر. داستان فیلم کوتاه و ساده است و این شوخی‌ها و دیالوگ‌های پشت به پشت و غنیِ فیلم هستند که فیلم را جلو می‌برد.

Love and Death داستان سه برادر است، اهل روسیه. و “بوریس” که خود “وودی آلن” نقش آن را بازی می‌کند یکی از همان برادران است. برادری که ما از دید وی سرگذشتش را به نظاره می‌نشینیم. بوریس یک آدم به ظاهر متفکرِ بی خدایِ با خداست، و برادرانش.

بهتر است در مورد برادرانش صحبت نشود! “بوریس” از کودکی در مورد همه چیز سوال داشته و کنجکاویش منجر به پدید آمدن رویاهایی در پس ذهن او شده است. حالا بوریس ۳۵ ساله است و اجباری به جنگ می‌رود و از عشقش “سونیا ( دایان کیتن)” جدا می‌گردد.

این آغازی است بر ۸۵ دقیقه هجو، استعاره، طنز، طعنه زدن‌های بی پروا، فکاهی که تمام صنعت سینما را در بر می‌گیرد و ارادت هایِ مداومی که آلن به هنرمندان پیشین ابراز می‌کند.

در فیلم Love and Death باید منتظر داستان سرایی باشیم؟ خیر. داستان فیلم کوتاه و ساده است و این شوخی‌ها و دیالوگ‌های پشت به پشت و غنیِ فیلم هستند که فیلم را جلو می‌برد.

بیشتر بخوانید: فیلم Annie Hall اثر وودی آلن، یکی از آن تخم مرغ هایی که به آن نیاز داریم.

فیلم Love and Death با اشاراتی به رمان‌های “برادران کارامازوف” و “جنایت و مکافات” ، از آثار فیدیور داستایوفسکی آغاز می‌گردد. از نوع عذاب وجدان مداومی که قهرمان داستان دارد تا به سخره گرفتن سه برادرِ روسی در فیلم همگی نظر به فیدیور داستایوفسکی دارد.

نظری که فیلم به اعدام  و حتی دل مشغولی‌های شدید کاراکترها از بعد اخلاقی و گره خوردنشان برهم دارد نیز، اشاراتی است که به این دو رمان ارزشمند است. ارزشمندی که آلن به شیوه خودش از آن بهره جسته و بیشتر هجونامه می‌ماند!

فیلم Love and Death داستان خود آلن است. همیشه همین بوده. بله همیشه آلن در فیلم هایش اندیشه هایش را بیرون می‌ریزد. اندیشه هایی که بحران‌های خود آلن هستند. اینجا هم بورس خود آلن است. انگار از کودکی در کشمکشِ پذیرفتن یا نپذیرفتن خدا بوده است.

هرچند که سالیان بعد آلن خود را یک ناباور به خدا دانست. اینجا هم رده‌های طنزی که متوجه کتاب مقدس می‌کند مشهود است. خدایا فقط یه نشانه به من نشان بده تا باور کنم هستی، حتی یک سرفه!!!

هنرنمایی Diane Keaton و Jessica Harper در فیلم Love and Death

بیشتر بخوانید: فیلم Midnight in Paris کاری از وودی آلن

فیلم عشق و مرگ را شاید بتوان مفرح ترین فیلم آلن دانست. سکانس هایی که  حقیقتا می‌خنداند. همچنین ادای دینی است به “اینگمار برگمان” کارگردان فقید سینما و “مهر هفتم”. همچنین در سکانس ضربه زدن با بطری بر سر سونیا نیز رگه‌های آثار “چاپلین” و فیلم‌های صامت به خوبی قابل مشاهده است.

هرچند که Love and Death در اوایل قرن نوزدهم رخ می‌دهد، آلن با هوشمندی و طنزی بی نظیر طعنه‌های به زمان حال نیز می‌زند. بی شک یکی از قسمت‌های فوق العاده فیلم توزیع هات داگ و نوشیدنی در بین سربازان در حال جنگ است.

جنگی که حتی از کوچکترین لحظاتش برای درآمدزایی نمی‌گذرد. طنز تلخی که بارها بوریس را به انتقاد وا می‌دارد. اصلا چه اتفاقی می‌افتد که ما با فرانسه و فرانسه با ما نجنگه؟ آلن آگاهانه انزجارش را با نمایش فکاهی از جنگ به تصویر می‌کشد، و با لحنی گزنده مقصرین را سردمداران معرفی می‌کند که دنبال منافع خود هستند.

جالب این است که در حین همین انزجار مباحث اخلاقی را پیش می‌کشد. مباحثی که درباره مسئولیت افراد به یکدیگر است. مسئولیتی که به قول “سارتر” اگر جنگی در حال رخ دادن است من هم مسببش هستم.

هرچند که Love and Death در اوایل قرن نوزدهم رخ می‌دهد، آلن با هوشمندی و طنزی بی نظیر طعنه‌های به زمان حال نیز می‌زند. بی شک یکی از قسمت‌های فوق العاده فیلم توزیع هات داگ و نوشیدنی در بین سربازان در حال جنگ است.

بیشتر بخوانید: فیلم Irrational Man مرد غیر منطقی ؛ وقتی وودی آلن به دنبال پاسخی برای وجودیت می‌رود!

در نهایت؛ فیلم عشق و مرگ به یک پیش درآمد می‌ماند پیش درآمدی بی ربط برای مهمترین ساخته آلن یعنی “آنی هال”. دیدگاهی که در اوج خود قرار می‌گیرد. بازی هایی که آمادی از آنی هال می‌شوند و “دایان کیتن” که در فیلم می‌درخشد.

“عشق و مرگ”، همه چیزش طنز است. از میزانسن و دکوپاژ آن تا فیلمنامه و بازی ها. نقدی است به زردابه کنونی هالیوود با آن نگاه اروتیک‌اش به جهان و مانیفستی است از آلن. مانیفستی که آلن کماکان در حال نوشتن است ولی هنوز نتیجه گیریش نکرده است.

بیشتر بخوانید: فیلم Vicky Cristina Barcelona جستاری در بابِ عشق به روایت وودی آلن