نامه ای خواندنی، تاریخی و بدون نقطه به زبان فارسی از میرزا محمد الویری
نویسنده:
منتشر شده در
۰
زمان مطالعه: 2 دقیقه
۲+
نامه از کاربردی ترین وسایل ارتباطی در زمانهای گذشته بوده است. در آثار ادیبان وسیاستمدران کهن نامه های خطی بسیار زیبا و هنرمندانه ای می توانیم پیدا کنیم که اخبار و احوال مهمی را انتقال می دهند. اما این نامه که برایتان انتخاب کردم یکی از شاهکارهای ادب پارسی به شمار می رود که مرحوم میرزا محمد الویری به مرحوم احمدخان امیر حسینی سیف الممالک فرمانده فوج قاهر خلج نوشته است. علاوه بر ادبیات خاص خود که در آن دوره رایج بوده است نامه بدون نقطه می باشد و نشان از تبحر نویسنده در زبان فارسی می باشد .
موضوع نامه درباره کمی در آمد مشقات زندگی بوده که در دوره ناصرالدین شاه کتابت شده .
و اکنون متن نامه :
سر سلسله امرا را کردگار احد، امر و عمر سرمد دهاد. دعا گو محمد ساوه ای در کلک و مداد ساحرم و در علم و سواد ماهر. ملک الملوک کلامم و معلم مسائل حلال و حرام. در کل ممالک محروسه اسم و رسم دارم. درهرعلم معلم و در هراصل موسسم .در کلک عماد دومم درعالم، درعلم وحکم مسلم کل امم سرسلسله اهل کمالم اما کوطالع کامکار و کو مرد کرم؟
دلمرده آلام دهرم. کوه کوه دردها در دل دارم. مدام در دام وام، و علی الدوام در ورطه آلام دهرم هر سحر و مسا در واهمه و وسواس که مداح که گردم و کرا واسطه کار آرم که مهامم را اصلاح دهد و دو سه ماهم آسوده دارد. مکرر داد کمال دادم و در هر مورد مدح معرکه ها کردم. همه گوهر همه در، همه لاله همه گل، همه عطار روح همه سرور دل، اما لال را مکالمه و کررا سامعه و کور را مطالعه آمد. همه را طلا سوده در محک ادراک آورده احساس مس کردم و لامساس گو آمدم. اما علامه دهرم، ملولم و محسود و عوام کالحمار محمود و مسرور … لا اله الا الله وحده وحده دلا در گله مسدود دار در همه حال که کارهای همه عکس مدعا آمد علاوه همه دردها و سرآمد کل معرکه ها عروس مهر در آرامگاه حمل در آمد.
عالم و عام لام و کرام، صالح و طالح، صادر و وارد، کودک و سالدار، گدا و مالدار، همه در اصلاح اهل و اولاد و هر کس هر هوس در معامله و سودا دارد آماده و اطعمه و هر سماط گرد آورده، حلوا و کاک، سرکه و ساک، کره و عسل، سمک و حمل، گرمک و کاهو، دلمه و کوکو، امرود و آلو، الی کلم کدو، همه در راه، مکر دعاگو که در کل محرومم و در حکم کاالمعدوم. اگر موهوم و معلول معدل سه صاع و دو درم ارده گردد حامد و مسرورم. مگر کرم سر کار اعلی که سرالولد و سرالوالد در او طلوع کرده و دادرس آمده، درد ها دوا، وامها ادا و کامها روا گردد.
بی شک پادشاهی که این نامه را خوانده با دیدن این هنر خواسته مالی نویسنده را استجابت کرده، البته امیدواریم که اینگونه باشد.
