رابرت زمکیس Robert Zemeckis کارگردان، فیلمنامهنویس و تهیه کنندهی آمریکایی است که در طول کارنامهی هنری پربار و متنوعش، تجارب متفاوت و خلاقیتهای زیادی داشته است. از فیلمهای مهم رابرت زمکیس که در فهرست درجه یک هالیوود قرار میگیرند میتوان به: فارست گامپ، تماس و دور افتاده اشاره کرد. در ادامه میپردازیم به تحلیل و نقد فیلم Allied آخرین اثر این کارگردان.
فیلم Allied ساخته رابرت زمکیس
آخرین ساختهی رابرت زمکیس، فیلم Allied تریلر جاسوسی/عاشقانهای است با بازی براد پیت و ماریان کوتیار. داستان فیلم Allied از این قرار است که یک افسر نیروی هوایی کانادایی و یک مبارز فرانسوی طی ماموریتی از پیش برنامه ریزی شده در کازابلانکا (شهری در مراکش) دیدار میکنند تا به هدف اصلی برنامه شان که ترور یکی از مقامات بلند مرتبهی آلمانی است برسند.
بیشتر بخوانید: فیلم Forrest Gump فارست گامپ اثر رابرت زمکیس
داستان فیلم Allied مربوط میشود به جنگ جهانی دوم. دو کاراکتر اصلی فیلم؛ براد پیت Brad Pitt و کوتیار Marion Cotillard که در نقش دو مامور و جاسوس ایفای نقش میکنند، در واقع بی شباهت به همفری بوگارت و اینگرید برگمن در کازابلانکا نیستند. به نوعی میتوان گفت زمکیس به فیلم کازابلانکا ادای دین کرده است.
صحنههای آغازین فیلم Allied و رو در رویی ۲کاراکتر اصلی در کازابلانکا و در یک کافه، اتفاق میافتد و افسر جاسوس کانادایی و مبارز مقاومت فرانسوی نقش یک زوج را بازی میکنند که در یک شهر مراکشی مشغول تفریح اند تا بتوانند نقشه هایشان را عملی کنند.
فی الباب Allied میتوان گفت گرچه فیلم اساسن دربارهی جنگ جهانی دوم است ولی تمام اکتهای فیلم دور از میدان جنگ رخ میدهد و نماها یا در کافهها یا سالنهای متفاوت و یا در خیابانهای بمبارانشدهی لندن، و یا خانهی کاراکترها میباشند.
داستان فیلم Allied ساختگی است ولی فیلم تصاویری ویژه و دقیق از دورهی جنگ، از توطئههای پنهانی، جاسوسی و خیانت را به خوبی نشان میدهد.
اگر فیلم را یک کل در نظر بگیریم بدون ریزبینی و نگاه جزیی، Allied فیلم سرگرم کنندهای است و به نوعی عامه پسند ولی با نگاهی جزیی به فیلم باید گفت، متأسفانه با فیلمی نه چندان قوی رو به رو هستیم.
بیشتر بخوانید: فیلم Fargo کاری از برادران کوئن
این اثر جزو فیلمهای متوسط Robert Zemeckis به حساب میآید و نه فیلمی پیشرو و خاص و قوی. آخرین فیلم این کارگردان نقصهای زیادی در قصه، در روابط و شخصیت ها، در وقایع و در جلوههای ویژه دارد.
به طور مثال در رابطه با کاراکترها، شکل گیری عشق و علاقه بین ماریان و مکس به نظر عجولانه و غیر واقعی میرسد. فیلم در مدت زمان کوتاهی میخواهد مخاطب را نسبت به احساس و علاقهی دو شخصیت متقاعد کند و این به قسمت مهمی از داستان ضربه میزند و مخاطب را به قدری که باید همراه نمیکند و همه چیز خیلی سریع و بدون دادن اجازهی پردازش به مخاطب اتفاق میافتد. تنها در بعضی از نماها مثل نگاههای پنهانی براد پیت به کوتیار، باورپذیری و گیرایی وجود دارد.
با وجود فیلمنامهای از استیون نایت و کارگردانی زمکیس و حضور ۲ بازیگر توانا؛ براد پیت و ماریان کوتیار، و موقعیت دراماتیک موجود، فیلم میتوانست بهتر از اینها باشد ولی این اتفاق نیفتاد. شایان ذکر است که زمکیس در چند اثر آخرش نشان داده دیگر در دوران اوج به سر نمیبرد و با زمکیسی که Forrest Gump یا cast away را ساخته است، خیلی فاصله دارد.
شاید یکی از نقاط ضعف زمکیس را که در آثار متوسطش به چشم میخورد، بتوان علاقهی شدید او به motion capture و CGI دانست که او را از مسیر اصلی منحرف کرده است.
بیشتر بخوانید: فیلم Wind River ساختهی تیلور شرایدن، زخم هائی که هرگز التیام نمییابند
به طور مثال در Allied آغاز فیلم صحنهی فرود آمدن براد پیت با چتر کاملا تصنعی است و نمیتواند در تضاد با بلاکباسترها قرار بگیرد. و یا صحنهی دیگری در فیلم که هواپیمایی را نشان میدهد که بهطور تصادفی نزدیک خانهی دو کاراکتر اصلی سقوط میکند به شدت تصنعی است. و یا در صحنهای که ماریان کوتیار درست بین جنگ و حملههای هوایی و ویرانی و فروپاشی شهر، فرزندش را به دنیا میآورد.
فیلم Allied این پتانسیل را داشت تا به یک درام خوش آب رنگ در برابر بلاک باسترهای هالیوودی تبدیل شود، اما جدای از گیرهای متنی، متاسفانه رابرت زمکیس آنقدر از ایفکتها در فیلم بیش از حد استفاده کرده است که همهچیز را از بین برده است.
جدای از جلوههای ویژه، فیلمنامه هم بدون ایراد نیست. به طور مثال ایدهی خواهر مکس (براد پیت) با گرایشات متفاوت جنسی در لندن، هیچ تاثیری در فیلم نداشته است و گویی در نقش پر کردن سوراخهای فیلمنامه است، این کاراکتر واقعا در فیلم اضافی است، به گفتهی چخوف، تفنگی که در نمایشنامه هست باید استفاده شود و وجود و حضور هیچ چیز و هیچکس نباید بی دلیل باشد.
بیشتر بخوانید: نقد فیلم Darkest Hour ساختهی جو رایت
در واقع این کاراکتر به جای این که در هماهنگی با اجزای دیگر فیلم باشد و موثر باشد، مدام باعث وقفه در داده هایی که تماشاگر باید پردازش کند میشود و باعث آشفتگی ذهن مخاطب میشود.
فیلم وقت گیر و آزار دهندهای رو به رو نیستیم و حداقل از نکات مثبت فیلم میتوان به بازی زیبا و ظریف براد پیت و ماریان کوتیار اشاره کرد که تماشاگر را جذب میکند و در برابر این نکتهی مثبت اما باید اشاره کرد فیلم بزرگترین ضربهاش را از کارگردانی زمکیس میخورد و در نهایت با فیلمی رو به رو هستیم که با وجود پتانسیلهایش در نشان دادن یک درام کلاسیک و نوستالژیک، به بن بست میرسد.
این اثر در ردهی کارهای مهم و اثرگذار زمکیس قرار نمیگیرد و نکات منفی آن در کارگردانی ملموس است. ولی با تمام اینها Allied قابل بک بار دیدن است. با مروری در کارنامهی زمیکس به این نتیجه میرسیم، Allied در ردهی آثار ماندگار او به حساب نمیآید.
بیشتر بخوانید: فیلم The Post رسوایی بزرگ ساختهی استیون اسپیلبرگ
