خیلی وقتها بعد از خوردن غذاهای تند و شور یا بعد از مدت زمانی گرسنگی به احتمال زیاد دهان بدمزه می‌شود و طعم تلخی دهان را احساس می‌کنید. در صورتی که این طعم ادامه پیدا کند یا به طور مکرر در طی روز این احساس را داشته باشید باید به دنبال علت‌های مختلفی بگردید. نت نوشت به شما علت تلخی دهان و راههای درمان آن را خواهد گفت، با ما همراه باشید.
تلخی دهان
تلخی دهان که dysgeusia نامیده می‌شود نشان دهنده یک مشکل درونی در بدن است. فرد معمولا مزه تلخ، طعم فلز و شوری را تجریه می‌کند و همیشه این احساس را دارد که دهانش تمیز نیست.
هر چند با نوشیدن و خوردن بعضی از آشامیدنی‌ها و غذاها ممکن است چنین طعمی را چند دقیقه تا چند ساعت احساس کنیم ولی شخصی که به طور مکرر دچار این احساس می‌شود حتی با وجود مسواک زدن دندان‌ها و بروس کشیدن زبان؛ باید به دنبال علت اصلی بگردد.
علل تلخی دهان چیست؟
در بیشتر مواقع علت هر چه باشد، فقط تغییر رژیم غذایی به راحتی مشکل تلخی و طعم بدمزه دهان را درمان می‌کند. ولی بهتر است موارد زیر بررسی شود.
خشکی دهان
بزاق دهان نقش مهمی در کاهش باکتری‌های دهان دارد. در صورتی که بزاق کمی در دهان ترشح شود، باکتری‌ها امکان حضور بیشتری دارند. در نتیجه دهان خشک می‌شود. علت خشکی دهان ممکن است استفاده از یک داروی خاص، بالا رفتن سن، بیماری‌های خود ایمنی، اعتیاد به سیگار و عفونت سینوس‌ها یا سینوزیت باشد. در این صورت با تمام شدن طول درمان پس از چند روز خشکی دهان برطرف می‌شود. ولی باز هم بهتر است پزشک خود را در جریان بگذارید.
بیشتر بخوانید: بزاق دهان چه عملکرد و خواصی برای دهان و دندان‌ها دارد؟
بهداشت دهان و دندان
بهداشت ضعیف و عدم رسیدگی به دندان ها، وجود جرم و پلاک و بیماری‌ها لثه از دیگر عوامل بروز مزه تلخی دهان است. با مراجعه به یک دندانپزشک، جرم گیری، استفاده از نخ دندان، مسواک زدن درست و بموقع، تمیز کردن زبان طعم تلخ دهان درمان می‌شود. استفاده از دهان شویه‌های آنتی باکتریال نیز روش خوبی برای پایین نگه داشتن تعداد باکتری‌های دهان و رفع مزه تلخی آن است.
تلخی دهان در زبان باردار
طعم تلخی فلز مانند بیشتر در دوران حاملگی بوجود می‌آید. این احساس در سه ماهه اول بارداری بیشتر است. تغییرات هورمونی شدید در بدن مادر و ویار یا گرایش به خوردن یک ماده خاص غذایی علت اصلی مزه تلخ دهان در دوران بارداری است. معمولا بعد از سه ماهه اول بارداری یا حداکثر بعد از زایمان این مشکل برطرف می‌شود. البته در صورتی که خیلی از این مزه کلافه شده اید بد نیست با متخصص زنان و زایمان خود مشورت نمایید.
سندروم سوزش دهان
این سندروم درست مثل این است که فرد غذای تند و پرادویه خورده باشد. طعم تلخ و تند با هم احساس می‌شود. این سندروم گاهی همیشگی و گاهی به صورت دوره‌ای بروز می‌کند که ممکن است طولانی مدت شود.
بیشتر بخوانید: سندروم سوزش دهان: علائم و درمان های مفید این بیماری که باید بدانید
رفلاکس یا بازگشت اسید به معده
افرادی که از بیماری رفلاکس معده رنج می‌برند همیشه طعم بد و تلخی دهان احساس می‌کنند. علت آن هم این است که ماهیچه‌های دریچه بین مری و معده درست کار نمی‌کند و در نتیجه بعد از خوردن غذا اسید معده که برای هضم غذا ترشیح شده است به مری و دهان بر می‌گردد.
برفک
Oral thrush که گاهی به نام برفک هم نامیده می‌شود، یکی دیگر از علت‌های بروز تلخی دهان است. در این بیماری زبان، گلو و دهان با ذرات سفید مایل به زردی پوشانده می‌شوند که نوعی عفونت است و باید به سرعت درمان شود.
سندروم دانه کاج
در بعضی از افراد بعد از خوردن دانه کاج شخص طعم تلخ فلز مانندی را تجربه می‌کند که ممکن است بین ۱ تا ۳ روز طول بکشد. این سندروم که سندروم دانه کاج Pine nut syndrome نامیده می‌شود هیچ مشکل خاصی نیست و مزه تلخی دهان بعد از چند روز برطرف می‌شود.
استرس و اضطراب یک عامل مهم در تلخی دهان
وقتی شخص استرس و اضطراب زیادی دارد، یکی از واکنش‌های بدن طعم تلخ دهان است.
صدمه دیدن اعصاب
بیماری هایی مثل صرع، اسکلروز چندگانه، تومورهای مغزی، فلج بلز و زوال عقل از دیگر علت‌های احساس طعم تلخ و بدمزه در دهان است.
دارو
گاهی مصرف داروهایی مثل آنتی بیوتیک ها، داروهای قلب، ویتامین‌های حاوی آهن، مس و روی، داروهای حاوی لیتیوم باعث بروز حس تلخی در دهان می‌شود.
بیماری
بیماری هایی مثل سرماخوردگی، عفونت سینوس ها، آنفلوآنزا نیز تا زمانی که شخص بیمار است باعث می‌شود تا دهان تلخ و بدمزه باشد.
شیمی درمانی
افرادی که بوسیله شیمی درمانی تحت درمان سرطان هستند به دلیل تحریک جوانه‌های چشایی نیز تلخی دهان را احساس خواهند کرد.
بیشتر بخوانید: درمان آفت دهان: ۱۰ روش موثر برای کاهش درد و بهبود سریع زخم‌ها!
درمان تلخی دهان
بجز مزه تلخی که خودتان احساس می‌کنید همیشه نگران این هستید که بوی بدن دهانتان دیگران را ناراحت کند. چند راه حل ساده برای درمان مزه تلخی دهان وجود دارد:
- رعایت بهداشت دهان و دندان: مسواک زدن، نخ کشیدن بعد از هر غذا، تمیز کردن زبان و استفاده از دهانشویه‌های آنتی باکتریال.
- جویدن آدامس بدون شکر: جویدن کمک می‌کند که دهان بزاق بیشتری ترشح کند و در نتیجه دهان و زبان و دندان‌ها تمیزتر شوند. (کندر خوراکی و سقز نیز مثل آدامس تاثیر گذار است. ضمن آن که خواص درمانی دیگری هم دارند. در صورتی که طبع گرمی دارید سعی کنید خیلی از کندر استفاده نکنید.)
- درمان کامل بیماری هایی مثل رفلاکس معده، سینوزیت، و عفونت‌های دیگر بدن.
- پرهیز از غذاها و نوشیدنی‌های محرک مثل غذاهای پر ادویه و حاوی فلفل. نوشابه‌ها الکلی و غیر الکلی.
- ترک سیگار و الکل.
- درخواست از پزشک برای تغییر دارو در صورتی که با داروی خاصی طعم تلخ و بدمزه دهان را تجربه می‌کنید.
- بعد از مسواک زدن یک قاشق چایخوری جوش شیرین را در یک لیوان آب ولرم ریخته و دهان خود را با آن بشویید.
- شستن دهان با مخلوط آب و سرکه سیب؛ و ترکیبی از آب گرم و روغن نارگیل به دلیل از بین بردن باکتری‌های مضر روش‌های خوبی برای رفع این مشکل است.
- نوشیدن آب به اندازه کافی: می‌توانید گاهی آب آشامیدنی تان را با چند تکه خیار و لیموترش تازه طعم دار کنید.
- در صورتی که استرس و اضطراب زیادی دارد هر چه زودتر با مراجعه به روانشناس آن را درمان کنید و راههای مدیریت استرس و اضطراب را بیاموزید.
منابع: healthline
