سینمای جهان

اقتباس چیست ؟ سینما، پلانی از ادبیات و …

بی شک سینما و ادبیات پیوند تنگاتنگی دارند و این پیوند از اولین سال های شکل گیری سینما وجود داشته تا به امروز. اقتباس چیست ؟ بی دریغ ماحصل این رابطه ی عمیق اقتباس است که با پرداخت های گوناگون در ادوار مختلف سینما دیده می شود. از سینمای صامت، تا سینمای ناطق و بعد رنگی. در ادامه با پاسخ این سوال با نت نوشت همراه باشید که اقتباس چیست ؟

به راستی اقتباس چیست ؟

در پاسخ سوال اقتباس چیست باید گفت: اقتباس در لغت به معنای گرفتن مطلب از کسی یا چیزی و تغییر آن برای پدید آوردن و یا بازتولید اثری جدید می باشد. تعریف لغوی صِرفن برگه ایست برای ورود به این وادی، به آن بسنده نمی کنیم و کمی فراتر می رویم؛ در یک کلام نگاهی نو به یک اثر هنری که طی آن باز آفرینی و بازتولید شکل می گیرد و اثری جدید خلق می شود، اقتباس نام دارد.
اگر تعریف مفهوم اقتباس را یک فرایند در نظر بگیریم، سه عنصر لازمه ی شکل گیری این فرایند می باشند:

۱- خالق
۲- منبع اصلی
۳- نگاه نو (خلاقیت، تخیل)

اساسن اقتباس مقوله ای گسترده است که تعریف و تفسیر آن به چند خط منتهی نمی شود ولی فقط شناساندن آن به مخاطب برای آشنایی و ورود به این مقوله، تا اینجای کار کفایت می کند. برویم سر اصل مطلب:

سینما و جایگاه دقیقا پاسخ سوال اقتباس چیست ؟

سینما و ادبیات پیوند تنگانگی دارند و این از آغاز شکل گیری سینما به خوبی مشهود است.

سینما : پیوند کلمه و تصویر

این پیوند ناگسستنی حتی در فیلم های بنیان گذاران سینما؛ “برادران لومیر” نیز دیده می شود، حال نه به شکلی پیچیده که شامل فیلمنامه ای دقیق، پیچیدگی های متنی، گره افکنی، گره گشایی و … بلکه به شکل یک طرح ساده، یک اتفاق کوچک، یک داستان یک خطی، نشان دادن روزمرگی که همه و همه خود یک قصه برای تعریف کردن دارند. بگذارید مثالی بزنم، به واقع اگر قصه ای را بخواهیم بگوییم ولی توانایی تعریف کردن آن را نداشته باشیم، تصاویری که از نقل کردن قصه برای مخاطب بوجود می آید، تصاویری گنگ، آشفته، بی ربط و نا مفهوم خواهد بود و با این حال مخاطب صرفا مجبور است یک سری تصاویر گنگ ( نه بی معنا ) را در کنار هم قرار دهد. ولی اگر قصه را به خوبی و با انواع و اقسام فنون قصه گویی تعریف کنیم، یک کل واحد و یک تصویر کامل در ذهن مخاطب بوجود می آوریم. در هر دو شکل با کلمه، تصویر را در ذهن مخاطب بوجود آوردیم ولی در شکل اول، گنگ و نا منظم و در شکل دوم دقیق و منظم.

برگردیم به سینما، آن چه که مشخص است، در سینما هم داستان، قصه، طرح، روایت، اتفاق و هر آن چه که ذاتِ متنی(نوشتاری) دارد و با دیدن آن داستانی در ذهنمان شکل می گیرد، نشان دهنده ی ارتباط عمیق و پیوسته ی متن و تصویر می باشد و شکل گیری تصویر بدون کنار هم چیدن کلمات خواه منظم و خواه نامنظم امکان پذیر نیست. بگذارید این طوری نگاه کنیم :

” هر کلمه ای تصویری به همراه دارد و هر تصویری کلمه ای به همراه دارد “

هدف از توضیحات بالا، نشان دادن رابطه ی جدا ناشدنی متن و تصویر بود، رابطه ای که بعد از اولین سال های شکل گیری سینما، جان می گیرد و عمیق می شود و شکل نوشتاری و متنی آن تغییر می کند و از روایات کوتاه، اتفاقات و طرح های ساده، می رسد به دنیای ادبیات و مستقیمن برداشت از یک اثر ادبی و شکل گیری اقتباس در سینما که یکی از پر طرف دار ترین جریان های سینمایی در تمام دوران است.

ياسمن اسمعيل زادگان

من برای خودم، من برای دیگری، دیگری برای من "میخاییل باختین"

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا