فیلم The Lives of Others زندگی دیگران ساختهی فلوریان هنکل فون دونرسمارک

فیلم The Lives of Others زندگی دیگران اولین اثر بلند فلوریان هنکل فون دانرزمارک Florian Henckel von Donnersmarck محصول سال ۲۰۰۶ آلمان و با بودجهی حدود دو میلیون دلار ساخته شد و توانست جایزهی اسکار بهترین فیلم خارجی و ۵۹ جایزهی دیگر را دریافت کند.
داستان فیلم The Lives of Others از این قرار است که اولریش موئه Ulrich Mühe نقش یک بازجو و مأمور شنود اشتازی -پلیس امنیت آلمان شرقی- به نام سروان ویسلر را بازی می کند، او مأمور می شود که فعالیتهای نمایشنامه نویسی به نام گئورک درایمن را زیر نظر بگیرد اما در این میان آن چه که اتفاق میافتد این است که …

فیلم The Lives of Others زندگی دیگران
گفتنی است که اولریش موئه بعد از جنگ جهانی دوم در آلمان شرقی به دنیا آمد، بعد از اتمام تحصیلات به عنوان یک کارگر ساختمانی و مرزبان دیوار برلین مشغول به کار شد. در دههی هفتاد و هشتاد او به تئاتر و سینما روی آورد و به علاوه در زمرهی مخالفان نظام کمونیستی آلمان شرقی هم درآمد.
او در زندگی شخصیاش بعد از فرو ریختن دیوار برلین دریافته بود که همسرش در سالهای دههی ۱۹۸۰ جاسوسی او را میکرده است همسرش مرتب با ماموران ادارهی امنیت ملاقات میکرد و دربارهی موئه که آن زمان یکی از مشهورترین بازیگران آلمان بود به آنها اطلاعات میداد البته آن زن بعداً موضوع را انکار کرد و گفت اشتازی این پرونده را خودش اختراع کرده است و بعد هم موفق شد حکم دادگاه را برای جلوگیری از انتشار کتابی که به شرح جزئیات این ادعا میپرداخت، بگیرد.
بیشتر بخوانید: فیلم The Double Life of Veronique اثر کریستف کیشلوفسکی

موئه با چشمهایی بی روح و چهره ایی سرد و یخ زده معجزه میکند و بهترین انتخاب برای این نقش استحاله پذیر است. موئه با حس شنوایی بقیهی حواسش را هم به زیبایی درگیر میکند. البته بازی سباستین کوخ در نقش داریمن و مارتینا گدک در نقش ماریا نیز ستودنی است.
به گفتهی کارگردان فیلم The Lives of Others اولین و تنها فیلم بلند داستانی است که اجازهی فیلمبرداری در آرشیو اصلی فرماندهی اشتازی را پیدا کرده است. عوامل فیلم برای رسیدن به جو برلین شرقی، صداها را به صورت دیجیتال ضبط نکردند بلکه از فناوری آنالوگ استفاده کردند تا از آرامش و سکوت کاسته شود.
با طراحی صحنه به طرح رنگی مشخصی رسیدند. جمهوری دموکراتیک دنیایی از رنگها و اشکال خاص خود را داشت. در آن دوران، سبز از آبی بیشتر بود، نارنجی نیز از قرمز. از مایههای رنگی خاصی از قهوهای، بژ، نارنجی، سبز و خاکستری استفاده کردند تا بتوانند حتی الامکان نشان دهند که زندگی در جمهوری دموکراتیک آلمان چه ظاهری داشته است.

خالی بودن نیز از لحاظ زیبایی شناسی یک شرایط خنثی پدید میآورد. خیابانهای برلین شرقی تقریباً خالی فیلمبرداری شده اند و در آن سالها نیز دقیقاً چنین وضعی داشتند. به عنوان مثالی دیگر غذاخوری نشان داده شده در فیلم کمابیش خالی است.
گفتنی است که ایدهی اصلی فیلم The Lives of Others در ذهن دانرزمارک آن هم زمانی که کودک بود شکل گرفت. در زمانی که پدر و مادرش که هر دو متولد آلمان شرقی بودند وقتی از مرز دو آلمان میگذشتند از ترس قالب تهی میکردند و همین ترس جانکاه برای پسرشان کم کم خطوط این فیلم را شکل داد.
دیوار برلین دیواری است که داستانهای تلخ و شیرین زیادی را از دو سوی خود یعنی آلمان شرقی و غریب به خود دیده است. سوم اکتبر سال ۱۹۹۰ بود که این دیوار فرو ریخت و آلمان یکپارچه شد. این فیلم پل جاسوسان را تداعی میکند این که جاسوسی و استراق سمع چه طور میتواند زندگی آدمها را تحت شعاع قرار دهد.
بیشتر بخوانید: سریال سرگذشت ندیمه The Handmaid’s Tale بر اساس داستان ندیمه از مارگارت آتوود

نویسنده و کارگردان The Lives of Others در مصاحبه با اشپیگل اعلام کرد: «سینمای آلمان تا کنون مایل بوده جمهوری دموکراتیک آلمان را به عنوان مکانی خنده دار با آدمهایی عجیب و غریب تصویر کند که هیچ چیز در آن جدی نبوده است، اما فیلم من در فضایی بسیار متفاوت و واقعی میگذرد، فضایی پر از ترس و بی اعتمادی.»
زندگی دیگران The Lives of Others علاوه بر جشنوارهی فجر دست کم در هجده جشنوارهی بین المللی به نمایش در آمده است، از جمله در مونترال، تورنتو، لوکارنو و لندن.
بیشتر بخوانید: فیلم Finding Neverland در جستوجوی ناکَجا آباد کاری از مارک فورستر

فیلم زندگی دیگران سرشار از عناصر دراماتیکی است، یکی از نامزدهای دریافت جایزهی بهترین فیلم خارجی زبان در جوایز گلدن گلاب و نامزد یازده جایزه در مراسم اهدای جوایز فیلم آلمان ۲۰۰۶ بوده که هفت جایزهی بهترین فیلم، بهترین بازیگر مرد نقش اول، بهترین بازیگر مرد نقش مکمل، بهترین کارگردانی، بهترین فیلمنامه، بهترین فیلمبرداری و بهترین طراحی صحنه را دریافت کرده است.