احساس کرختی هیجانی چیست؟ همه آنچه حتما باید بدانید!
اکثر افراد کرختی هیجانی (Emotional Numbness) را حداقل یک بار در طول عـمر خود معمولاً بعد یا در هنگام وقوع یک حادثه پر استرس تجربه کرده اند. برای اکثر مردم این احساس یک احساس موقت یا جداشدن از بدن و جهان خارج است.
اکثر افراد کرختی هیجانی (Emotional Numbness) را حداقل یک بار در طول عـمر خود معمولاً بعد یا در هنگام وقوع یک حادثه پر استرس تجربه کرده اند. برای اکثر مردم این احساس یک احساس موقت یا جداشدن از بدن و جهان خارج است. اگرچه همه افراد کرختی هیجانی را به شکلهای متفاوتی تجربه میکنند اما علائمی هم وجود دارند که به عنوان نشانه های بیماری شناخته می شوند. هنگامی که این علائم شدید، مداوم و مکرر باشند ممکن است نشانهای از DD یا depersonalization-derealization disorder باشد. در ادامه با نت نوشت همراه باشید.
در حال حاضر اکثر پزشکان احساس کرختی هیجانی را به عنوان یک عارضه جانبی از چندین اختلال جسمی و روحی مختلف درنظر می گیرند. در اغلب موارد، کرختی هیجانی با مراقبت شخصی، حمایت احساسی و گذشت زمان ازبین میرود.
حقایقی ساده درباره احساس کرختی هیجانی :
- سوءمصرف دارو یک علت رایج در نظر گرفته میشود.
- علائم آن شامل قطع ارتباط با دیگران و انزوا میباشد.
- درمان کرختی هیجانی به بهترین روش، وابسته به دانستن علت آن است.
طبقه بندی احساس کرختی هیجانی و DD
اگرچه بسیاری از مردم کرختی هیجانی را تجربه میکنند اما بین ۰٫۹۵ تا ۲٫۴ درصد از مردم این عارضه را شدیدتر نشان میدهند. و این اختلال درحال حاضر به عنوان یک وضعیت سلامت روانی طبقه بندی میشود.
راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی(DSM)، در سال ۲۰۱۳، حالت هایی از قبیل غمگین بودن طولانی مدت، داشتن احساس ناخوشایند و قطع ارتباط را به عنوان اختلال DD طبقه بندی کرد.
علائم کرختی هیجانی و DD چیست؟
علائم و نشانه های مشترک مربوط به کرختی هیجانی و DD شامل:
- پریشانی
- احساس جدا شدن از بدن یا افکار خود (گسستگی)
- احساس جدا شدن از دنیای بیرون (دگرگونی)
- احساس غریبی کردن یا بیگانه بودن در زندگی خود (زوال شخصیت)
- احساس تحریف شدن یا گیج کننده بودن زمان
- احساس مرده یا غیرزنده بودن
- احساس پوچی و توخالی بودن
- احساس بی معنی، بی ارزش یا ناامید بودن
- احساس متوقف شدن فعالیتهای روزمره
- اختلال در عملکرد اجتماعی یا خارج شدن از محیط های اجتماعی
- عدم داشتن حسهای عاطفی، پردازش کردن و پاسخ به آنها
- عدم داشتن حواس بدنی، پردازش سیگنالهای داخلی و پاسخ به آنها
- تغییرات در ادراک بدن
- احساس عدم کنترل بر حرفها یا اعمال
- احساس از دست دادن حافظه یا فراموشی خاطرات
- تغییر در بینایی، به طوری که اشیاء کم نور، بی روح، مسطح، مصنوعی و بزرگتر یا کوچکتر از حدمعمول ظاهر میشوند.
- تغییر در شنوایی، به طوری که صداها بلندتر یا ملایمتر از حدمعمول شنیده میشوند.
- احساس دیوانگی یا داشتن ذهنی ناپایدار
- بررسی برای اطمینان از واقعی بودن اجسام خارجی و ادراک
- احساس ناخوشایند، خستگی و از پا درآمدن بدون توجه به تمرین یا میزان خواب
- عدم لذت بردن از فعالیتها و سرگرمیها
علل بروز بیماری کرختی هیجانی و DD چیست ؟
وضعیت ها متفاوت اند، اما معمولاً افرادی که کرختی هیجانی و DD را تجربه کرده اند، به شدت با استرس، مواد شیمیایی بیرونی یا داروهایی که پاسخ های احساسی دارند اذیت می شوند. محققان هنوز در حال بررسی دقیق علل زیست شناسی، شیمیایی و تغییرات مغزی هستند که باعث ایجاد DD یا کرختی هیجانی میشوند.
بیشتر مطالعات در این زمینه نشان داده اند که افراد مبتلا به کرختی هیجانی یا DD کمتر به نشانه های احساسی پاسخ میدهند، فاقد درک اجتماعی و عدم آگاهی عاطفی هستند.
با این حال تصویربرداری عصبی نشان میدهد که مواد شیمیایی مغز و زمینه مغز در پردازش هر یک از ویژگیهای مشترک این وضعیت دخیل هستند.
عوامل فیزیکی و روانی
اختلال DDبه تازگی طبقه بندی شده است تا دامنه وسیع تری از علائم را شامل شود و مواردی را که ناشی از شرایط پزشکی و داروها بود حذف کند.
بنابراین محققان هنوز سعی دارند به طور دقیق، چگونگی، علت و زمان وقوع DD را تشخیص دهند. در حال حاضر راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات یک علت خاص را تعریف نمیکند. به جای تشخیص آن پیشنهاد می شود که به حذف علل شناخته شده، مانند مصرف داروهای خاص و همچنین دیگر شرایط روحی و جسمانی بپردازیم.
عوامل ایجاد کرختی هیجانی موقت، که باعث بروز DD نمی شوند عبارتند از:
- مصرف بیش از حد مواد به ویژه ماریجوانا، LSD و کتامین
- تشنج، به ویژه آنهایی که ناشی از صرع، دارو یا مصرف بیش از حد دارو هستند.
- وحشت و یا حملات شدید اضطرابی
- افسردگی شدید، به ویژه به علت اختلال عمده افسردگی.
- اضطراب شدید
- اختلال استرس پس از ضربه
داروهای رایج که باعث ایجاد کرختی هیجانی میشوند عبارتند از:
داروهای ضداضطراب: مطالعه سال ۲۰۱۴ نشان داد که ۶۰ درصد از، بیش از ۱۸۰۰ نفر فرد بالغ که در ۵ سال گذشته از داروهای ضدافسردگی استفاده کرده بودند، به کرختی هیجانی مبتلا شده بودند.
داروهای ضدافسردگی: مطالعه سال ۲۰۱۵ نشان میدهد که یکی از عوارض غالب و طولانی مدت استفاده از داروهای ضد افسردگی در بالغین جوان، کرختی هیجانی است.
ضربه روانی و استرس
در سال ۲۰۱۶ مقالهای در زمینه روانشناسی رشد، نتایج یک مطالعه ۶ ساله را که در آن نزدیک به ۳۵۰۰ کودک که در معرض خشونت بوده اند، منتشر شد. این تحقیق نشان میدهد که جوانان بدون در نظر گرفتن سن یا جنس، در طول زمان، به طور فزایندهای احساس ناخوشایند یا کرختی هیجانی می کنند.
علل کرختی هیجانی که ممکن است به طور بالقوه باعث ایجاد DDشوند عبارتند از:
- تجربیات تهاجمی مانند سقوط ماشین، تجربه نزدیک به مرگ، آتش سوزی یا حمله تروریستی
- حوادث ناخوشایند عمیقاً احساسی مانند از دست دادن ناگهانی یک دوست یا معشوق
- سوءاستفاده فیزیکی
- سوء رفتار عاطفی یا غفلت به ویژه در دوران کودکی
- داشتن یک والد یا همسر مبتلا به بیماری روانی یا معلول فیزیکی
- برخورد شدید میان فردی یا استرسی معمولاً با همسر، دوست صمیمی، اعضای خانواده، همکار یا رئیس
- بحران مالی یا استرس
راههای درمان و استراتژیهای مقابله
برای بسیاری از افراد در معرض استرس، ضربه روحی و اندوه، تغییرات پزشکی حرفهای و شیوه زندگی، می توانند به کاهش و در نهایت حل علائم کرختی کمک کنند.
تغییر در سبک زندگی
استراتژی های مقابله ای رایج برای درمان کرختی هیجانی عبارتنداز:
ورزش کردن
استفاده از رژیم غذایی سالم
داشتن خواب کافی
شناسایی علل، عوامل استرس زا و تلاش برای اجتناب از آنها و یا تجدیدنظر در درک آنها
صحبت کردن با دوستان،خانواده یا هم اطاقی درباره احساسات و کمک به آنها در صورت نیاز
تلاش برای مشغول کردن یا منحرف کردن ذهن
سعی کنید به خاطر داشته باشید که غالباً حس کرختی موقت است و ممکن است استرس یا نگرانی باعث احساس بدتر یا طولانی تر شود
مشورت و صحبت با یک روانشناس درباره احساسات و بحث درمورد مکانیزم مقابله با رفتار
روان درمانی
متدهای معمول روان درمانی عبارتند از:
- معالجه شناختی
- معالجه روان درمانی
- تکنیک های رفتاری
- ردیابی لحظه به لحظه و برچسب زدن علت و تفکیک
یک روانشناس ممکن است از یک یا چند نوع درمان و تکنیک های مختلف برای کمک به بیمار استفاده کند.
دارو درمانی
برای بعضی از افراد ممکن است توقف یا شروع تجویز دارو، مانند داروهای ضدافسردگی و ضداضطراب لازم باشد بهویژه هنگامی که علت بیماری ناشناخته باشد.
در کرختی هیجانی و DD، تشخیص اولیه یک پزشک برای تجویز دارو ضروری است. پزشکان تنها در مواردی که علائم زیر را مشاهده کنند دارو تجویز می کنند. مانند:
- طاقت فرسا بودن بیماری
- مختل شدن زندگی روزمره برای مدت طولانی
- داشتن علائم اغراقآمیز
- بروز اشکال طبقه بندی شده DD
- بروز وضعیت خاص از اختلالی دیگر
درحال حاضر شواهدی مطمئن برای نشان دادن اینکه هر دارو به طور مساوی کرختی هیجانی یا DD را درمان میکند نیست مگراینکه نشانه های از اختلال دیگری باشد.
