ماهورا فیلمی از حمید زرگرنژاد؛ خونها و سکونت انسان و جریان هور
فیلم ماهورا دومین اثر بلند حمید زرگرنژاد است. فیلمنامهی فیلم ماهورا نیز نوشتهی خود اوست. ماجراها در سال ۵۹، در آغاز جنگ هشت سالهی ایران و عراق میگذرد. مکان فیلم روستای سیار و دورافتاده ی مرزی در جنوب کشور به نام “احمدآباد” است. در ادامه با معرفی و تحلیل فیلم ماهورا با نت نوشت همراه باشید.
فیلم ماهورا: خونها و سکونت انسان و جریان هور
شروع داستان ماجرای عاشقانهی فیلم ماهورا با بازی بهاره کیان افشار و امین با بازی سعید سهیلی است. از بین زیباترین دختران روستا دختری انتخاب میشود تا خود را به رودخانهی هور بسپارد. تا جلوی قهر هور را بگیرد. امین که یک قاچاقچی انسان است ماهورا را میدزدد و داستان آغاز میشود.
فیلم ماهورا یک فیلم جنگی است و در دل این فیلم جنگی ماجراهای عاشقانهای در بستر سنت عشیرهای روایت میشود. و با توجه به اینکه افراد در روستا بصورت عشیرهای زندگی میکنند.
سنتها و قوانین عشیره حکم فرماست. حمید زرگرنژاد ماجرای مردمی را روایت میکند که رزمنده نیستند و سر جنگ با هیچ کس ندارند. اما درگیر جنگ میشوند. مورد تجاوز و بی رحمی قرار میگیرند. روستایشان غارت میشود و به آتش کشیده میشود.
بیشتر بخوانید: نقد فیلم جشن دلتنگی به کارگردانی پوریا آذربایجانی ، واقعیت روابط مجازی
زرگرنژاد تلاش کرده است که فیلم ماهورا صرفاً پر از صحنههای جنگ و تیراندازی نباشد. و به دنبال مفاهیم و دغدغههای انسانی در دل جنگ است. او روستا و مردمش را انتخاب کرده است که در دل طبیعت و شرایط سخت زندگی میکنند.
سنتها را هم نشان میدهد. اما با همهی این تلاشها فیلم دو تکه شده است. تکهی اول که قسمت اعظم آن مربوط به نشان دادن سنتهای این عشیره و روستا است و نیمهی دوم که تماماً فیلم جنگی است و به نشان دادن استراتژیهای جنگی محدود شده است. و مانند سایر آثار حوزهی جنگ است.
ریتم فیلم ماهورا در نیمهی اول فیلم کند است. این کند بودن میتواند به این دلیل باشد که از ماجرا خالی است. صرف نمایش آداب و رسوم عشیرهای بی آنکه درونمایهای در زیر لایه هایش باشد، باعث شده است که به نظر برسد که تنها نشان دادن عشیره نقطهی گذار و دلیل آغاز روایت برای رسیدن به قسمت و بخش جنگی فیلم است.
روایت فیلم ماهورا خطی و سرراست است. زرگرنژاد تلاش نکرده است تا با پایان باز بیهوده و یا پیچیدگیهای فرمی بیکارکرد فیلم خود را عمیق و پیچیده جلوه دهد. و به نظر میرسد بیشتر دغدغههای انسانی دارد. و در جهت خلق موقعیتهای انسانی تلاش میکند.
بیشتر بخوانید: نقد فیلم بدون تاریخ بدون امضا ساختهی وحید جلیلوند، این سکوت سرشار از ناگفتهها نیست!
به باور نگارندهی این متن اگر تلاش بیشتری در جهت نشان دادن ریشهای تر آداب و رسوم مردم عشیره و ساختن بهتر رابطهی آنها با هم صورت میگرفت فیلم ماهورا میتوانست عمیقتر باشد. و اثری متفاوت تری را در حوزهی سینمای جنگ در ایران رقم بزند. و مخاطب را بیشتر درگیر درونمایههای انسانی فیلم میکرد.
در فیلم ماهورا از پتانسیلهای مکان که رودخانهی “هور” و روستای نزدیک آن است به خوبی استفاده شده است و کارگردان موفق شده است فضای بومی را به تصویر بکشد. هوری که با غریبهها نمیسازد و غریبهها محکوم به نیستی و مرگ میشوند. همانطور که ساعد سهیلی در دیالوگی به زبان میآورد:
“ما غریبهها را دعوت کردیم هور، اما هور میزبان خوبی برای غریبهها نیست.”
بیشتر بخوانید: نقد فیلم امیر کاری از نیما اقلیما ، روایت متقارن از شخصی نامتقارن و فرم گریز
فیلم ماهورا با تکههایی از مستند پایان میپذیرد. به نظر میرسد که فیلم ماهورا بر اساس ماجرای واقعی درست شده است. گویا سال های گذشته “حمید زرگرنژاد” مستندی دربارهی این حادثه ساخته بود و با بازماندگانش گفتگو کرده بود. کارگردان خود متولد جنوب است و در روزهای جنگ در جنوب کشور و زیر بمباران زندگی کرده است.
داریوش ارجمند، کامران تفتی، میترا حجار، مهدی صبایی، یوسف مرادیان، مونا فرجاد از جمله سایر بازیگران این فیلم هستند.