فیلم Match Point امتیاز نهایی ساخته‌ی وودی آلن

امتیاز نهایی یا Match Point فیلمی به کارگردانی کارگردان مشهور آمریکایی، وودی آلن Woody Allen است. وودی آلن این فیلم را در سال ۲۰۰۵ ساخت که سال بعد هم به اکران درآمد. آلن برای این فیلم نامزد جایزه اسکار بهترین فیلمنامه غیر اقتباسی شد. در Match Point امتیاز نهایی بازیگرانی چون “اسکارلت جوهانسون”، “جاناتان ریس میرز”، “امیلی مورتیمر” و “متیو گود” ایفای نقش کرده‌اند. در ادامه با نقد فیلم Match Point امتیاز نهایی با نت نوشت همراه باشید.

نقد فیلم Match Point امتیاز نهایی

اقتباسی آزاد از “جنایت و مکافات”

ماجرای فیلم Match Point از جایی آغاز می‌شود که کریس ویلتون که مربی تنیس است به یکی از شاگردانش که اشراف زاده‌ای به نام تام هویت است تنیس یاد می‌دهد خواهر تام و کریس با یکدیگر آشنا می‌شوند و قرار ازدواج می‌گذارند اما با آمدن نامزد تام که نولا (اسکارلت جوهانسون  Scarlett Johansson) نام دارد روابط این چهار نفر پیچیده می‌شود.

کریس و نولا که میل زیادی برای رابطه به یکدیگر پیدا کرده‌اند داستان فیلم را رقم می‌زنند. در ادامه جزییات بیشتر به نقد فیلم Match Point امتیاز نهایی خواهیم پرداخت.

برای نقد فیلم Match Point امتیاز نهایی باید گفت “وودی آلن” بر لوکیشین فیلم را بر خلاف همیشه به لندن برده است. او اکثرا فیلم‌های خود را در نیویورک می‌سازد که البته در مواردی هم شهرهای اروپایی را به عنوان لوکیشن انتخاب کرده که این موضوعی قابل تامل است. بنا بر گفته‌‌ی “وودی آلن” این فیلم اقتباس از رمان مشهور “داستایوفسکی”، “جنایت و مکافات” است.

اما این اقتباس چه نوع اقتباسی است؟ شاید اگر فیلم را ندیده باشد و بخواهید بنا بر اقتباسی بودن آن از یک اثر کلاسیک آن را تصور کنید، آن را زمین تا آسمان متفاوت از آنچه هست گمان کنید. اقتباس وودی آلن از “جنایت و مکافات” اقتباسی آزاد است.

“وودی آلن” در “امتیاز نهایی” به هیچ عنوان سعی نکرده است که آن فضای کلاسیک و روسی را به درام خود بیاورد. وی تنها مایه‌ای از این رمان برجسته را انتخاب کرده و شاید با ایدئولوژی خود با زندگی در آمیخته است.

بیشتر بخوانید: فیلم Love and Death عشق و مرگ کاری از وودی آلن

در نقد فیلم Match Point امتیاز نهایی باید گفت وودی آلن انتظاری را که مخاطب از شخصیت‌ها و در نهایت از داستان فیلم Match Point دارد را پاسخ نمی‌گوید و نمی‌خواهد که آنچه او پیش بینی می‌کند و انتظار دارد را پاسخ دهد.

“وودی آلن” در “امتیاز نهایی” به گونه‌ای مانند طبیعت زندگی عمل می‌کند. انسان همواره جیزهایی از زندگی انتظار دارد که آن اتفاقات هیچ گاه رخ نمی‌دهند و یا اگر رخ می‌دهند به گونه‌ای است که او انتظار نداشته است. عنصر “اتفاق” در “امتیاز نهایی” به شکلی موتیف وار در کل فیلم Match Point جریان دارد.

اتفاقی کریس و نولا همدیگر را می‌بینند، اتفاقی در جای دیگر ملاقات می‌کنند، اتفاقی همسایه‌‌ی نولا یک پیرزن تنهاست و اتفاق‌های دیگر تا پایان فیلم که باز هم اتفاقی ساده همه چیز را تغییر می‌دهد.

بیشتر بخوانید: فیلم Annie Hall اثر وودی آلن، یکی از آن تخم مرغ هایی که به آن نیاز داریم.

بیشتر بخوانید: فیلم Midnight in Paris کاری از وودی آلن

علی رغم تمام این اتفاقات به عبارتی شانسی، مخاطب در کل با یک درام رئالیستی مواجه می‌شود که مانند زندگی امروز پر است از دروغ، خیانت، عشق، قدرت و… . به نظر می‌رسد که “وودی آلن” توانسته یا ساختن Match Point اقتباسی استاندارد را به تصویر بکشد زیرا آنچه که در روند اقتباس مهم است، انتقال روح اثر از اثری به اثر دیگر است.

مخاطب “امتیاز” نهایی با دیدن این فیلم احتمالا همان‌طور گناه و قساوت را در وجود انسان لمس می‌کند که هنگام خواندن “جنایت و مکافات” لمس کرده است. اما تفاوت حس‌ها در پایان این دو اثر، تفاوت ایدئولوژی هاست.

در نقد فیلم Match Point امتیاز نهایی باید گفت قاعدتا نگاه “وودی آلن” و “داستایوفسکی” به زندگی و اتفاقات بسیار متفاوت از یکدیگر است اما پیوندی در این وجود دارد که آن دو و آثارشان را به هم نزدیک می‌کند و می‌تواند حس مشابهی هم در مخاطب خود ایجاد کند.

بیشتر بخوانید: فیلم Irrational Man مرد غیر منطقی ؛ وقتی وودی آلن به دنبال پاسخی برای وجودیت می‌رود!

نکته‌‌ی دیگر این است که شاید مخاطب در پایان Match Point حتی عصبانی هم بشود. عصبانی از اینکه چرا این مقدار بی رحمی و گناه بی جواب می‌ماند اما بعد از مدتی آن را می‌پذیرد. همانطور که طبیعتِ زندگی را پذیرفته است. شاید همه‌‌ی باور فیلمساز در جنبه نخست فیلم خلاصه شده باشد.

“کسی که گفته: ترجیح می‌دهم خوش شانس باشم تا یک آدم خوب، نگاه عمیقی به زندگی داشته”.

بیشتر بخوانید: فیلم Wonder Wheel چرخ شگفت انگیز ساخته وودی آلن