فیلم Modern Times عصر جدید ساخته‌ی چارلی چاپلین

فیلم Modern Times با عصر جدید نام اثری صامت به کارگردانی چارلی چاپلین Charlie Chaplin محصول ۱۹۳۶ است. چارلی چاپلین اسطوره‌ای است که تمام تلاش خود را در رساندن مفاهیمی بزرگ به مخاطبانش در طولِ سالیانِ فعالیت حرفه ایش به کار بست. عصر جدید، جویندگان طلا و دیکتاتور بزرگ عناوینی هستند که این بزرگ مرد را در عالم تصویر ماندگار کرد. در ادامه با تحلیل و معرفی فیلم Modern Times عصر جدید با نت نوشت همراه باشید.

ارسطو می‌گوید: “کمدی تقلید و محاکاتی است از اطوار و اخلاق زشت، نه این که توصیف و تقلید بدترین صفات انسان باشد؛ بلکه فقط تقلید و توصیف اعمال و اطوار شرم آوری است که موجب ریشخند و استهزاء می‌شود. آنچه موجب ریشخند و استهزاء می‌شود امری است که در آن عیب و زشتی هست، اما آزار و گزندی از آن (عیب و زشتی) به کسی نمی‌رسد”

[su_label type=”important”]بیشتر بخوانید:[/su_label] چارلی چاپلین: مروری بر زندگی و آثار 

فیلم Modern Times عصر جدید اثر چارلی چاپلین

شاید در عالم سینما نتوان گزینه‌ای بهتر از فیلم Modern Times عصر جدید پیدا کرد که رابطه سنت و مدرنیسم در نقطه تلاقی شان را نشان دهد. تصویری واقع گرایانه توأمان با طنز. کاری که چاپلین در آن استاد است. فیلم در سال ۱۹۳۶ به اکران در آمد و موضوعش در رابطه با بحران اقتصادی است که اواخر دهه سال‌های ۱۹۲۹ گریبانگیر اقتصاد آمریکا بود. دورانی از ماشین زدگی، بیکاری و بی هویتی که ره آوردِ مدرنیسم بود.

بیشتر بخوانید: فیلم Eyes Wide Shut چشمان کاملا بسته اثر استنلی کوبریک

Modern Times تلاشی است در به تصویر کشیدن انسانی مصرف گرا و  ماده گرا که زرق و برقِ قرن جدید، عمق دیدش را محدود به جلوی چشمش کرده است. بی گمان لحظاتی از تحسینِ فراوان متوجه فیلم عصر جدید است. سکانس ابتداییِ فیلم که از هجوم گلهِ گوسفندان بر روی آدمیان سوییچ می‌شود. این سکانس خود بیانگر نوعِ نگاه “چاپلین” به فیلم و فضای جامعه دارد.

انسانی که ذوبِ در ماشین است. استعاره‌هایی که “چاپلین” برای به تصویر کشیدن عمق تسلطِ ماشین بر انسان ردیف می‌کند، بی همتاست. انسانی که دیگر مهم نیست باشد یا نه. فقط باید چرخ ماشین‌ها بچرخد.

تئوری که هم اکنون نیز حاکم است. تلطیفش کرده اند، بَزَکی خوش رنگ بر خِرقه‌اش پوشانیده اند و با چماقی دیجیتالی بر سر انسان می‌کوبند. انسان همان انسانِ ۱۹۳۶ است، و “چاپلین” این را با لحنی منحصر به فرد هشدار می‌دهد. هشداری که صاحبان قدرت بیشتر جدی‌اش گرفته اند و مردمی که کماکان برده اند. روزی برده ماشینِ بخار و دِگر روز دنیای مجازی و رسانه ها.

فیلم Modern Times مجموعه‌ای از داستانک‌های به هم مرتبطی است که لحنی ساده دارد. مجموعه طنز هایِ سیاهی که هر بخشش موضوع خاصی را نشانه رفته است. انسانی که درگیر روزمرگی شده است. انسانی که دیگر وجودش ارزش والایی ندارد. بی سر و پایی که فریاد آزادی سر می‌دهد. اما آزادی از چه؟

بیشتر بخوانید: فیلم Irrational Man مرد غیر منطقی ؛ وقتی وودی آلن به دنبال پاسخی برای وجودیت می‌رود!

“چاپلین” اما چنین انسانِ درگیرِ بی هویتی را امیدوار نشان می‌دهد. امیدی که منجی برایش نیست. فقط وجود دارد. قوی ترین عنصرِ وجودِ آدمی. امیدی که خود با روشن کردن کور سویی در عمق چاهِ پوچی، صاحبش را زنده نگاه می‌دارد.

اینجا امید همان عشق است. “چاپلینِ” خسته و درمانده را اسیر عشقِ دختری از جنس خود می‌کند. عشقی که چاپلین در Modern Times به تصویر می‌کشد نیز کمدی است. عشقی کودکانه، معصوم و بی ریا که هجوه‌ای به سمت روابط پر منفعت و ماشین زده آن روزها و امروزی است.

بی گمان وقتی به انتهای فیلم Modern Times می‌رسیم، سکانسِ رقص و آوازخوانی “چاپلین” است که بخشی از تاریخ می‌شود. آواز و رقصی بر آمده از عمق تهی دستی و دستپاچگی. آوازی محزون که ما را همراه حضار می‌خنداند. خنده‌ای تلخ که همراه “چاپلین” می‌گردد.

بیشتر بخوانید: فیلم دزدان دوچرخه اثر ویتوریا دسیکا؛ تصویر این شکست سنگین است…

نحسی که از پی‌اش دوان است، و دختری که دوستش دارد. پا به جاده می‌گذارند. جاده ایی بی انتها که ثبت تصویرش معانی به با قدمتی  طویل همراه خود دارد. جاده ایی که ادامه دارد. هنوز هم ادامه دارد. از میان جنگ جهانی دوم می‌گذرد. از کنار ویتنام خون بار عبور می‌کند. در میانه راه مرگ چاپلین را عزاداری می‌کند. با معرفی اینترنت خود را به روز می‌کند و امروزه همراه ما است.

ما(انسان) یی که هم صحبتش شده ایم. مَسخِ درِ باغ سبزِ خوش ترکیبش هستیم. ما را می‌خواند. پا به پایش می‌رویم. درمانده. همیشه بوده ایم. و باز از رویمان عبور خواهد کرد. جاده به راهش ادامه خواهد داد و انسان کماکان بَرده است. بَرده‌ای که خواب‌های جدیدی برایش دارد.

بیشتر بخوانید: فیلم Life of Pi زندگی پی فیلمی از انگ لی