تکرر ادرار: علت نوکتوریا و درمان تکرر ادرار با ورزش‌های موثر
اگر شب‌ها معمولا با مثانه‌ای پر از خواب می‌پرید احتمالا شما دچار تکرر ادرار در شب یا نوکتوریا هستید. علت دستشویی رفتن مکرر ممکن است این باشد که بدن شما بیش از حد ادرار تولید می‌کند یا مثانه شما توان نگهداری آن را ندارد و یا اینکه هر دو مورد با هم دخیل هستند.
شاید شما دچار نوکتوریا (ادرار شبانه) باشید. علل دستشویی رفتن مکرر متفاوت است که برای یک سری از آن‌ها نیاز است که زیر نظر معالجات پزشکی باشید و برای بعضی هم خودتان می‌توانید درمان‌های خانگی انجام دهید.
برای بررسی علل تکرر ادرار در شب، در ادامه با نت نوشت همراه باشید.
علت تکرر ادرار یا نوکتوریا چیست؟
نوشیدن بیش از حد مایعات
ممکن است تکرر ادرار به این خاطر باشد که بیش از حد مایعات نوشیده و یا آن‌ها را بلافاصله قبل از اینکه به رختخواب بروید، نوشیده اید. چند ساعت قبل از ساعت خوابتان میزان مایعات مصرفی را کم تر کنید. در اوقات پایانی روز الکل و قهوه ننوشید. همچنین حتماً قبل از خواب به دستشویی بروید.
خوردن مایعات بیش از حد در حوالی ساعات خواب یا حتی نوشیدن الکل و کافئین بعد از شام به احتمال زیاد سبب می‌شود که نیمه شب شما با مثانه‌ای پر از خواب بیدار شوید.
بهتر است مصرف نوشیدنی‌ها را در شب به خصوص بعد از زمان شام قطع کنید و یا این که کاهش دهید. مصرف بسیاری از داروها نیز در این مسئله دخیل هستند. داروهایی مانند دیورتیک‌ها بر روی مثانه تاثیر می‌گذارند و سبب افزایش حجم ادرار می‌شوند.
علت تکرر ادرار ممکن است یک عفونت یا آلودگی باشد
در اثر عفونت ادراری، فرد باید تعداد دفعات بیشتری در روز و شب نسبت به حالت نرمال آن به دستشویی برود. در این صورت ممکن است هنگام تخلیه ادرار درد داشته باشید یا در نواحی شکم احساس درد کنید و شاید تب هم داشته باشید. پزشک می‌تواند این عفونت را تشخیص داده و آن را درمان کند.
تاثیر سن و سال در تکرر ادرار
با بالا رفتن سن، احساس نیاز به دفع ادرار شبانه افزایش می‌یابد. هر چه سن بیشتر شود، بدن شما هورمون هایی که کمک می‌کنند مثانه ادرار را به مدت طولانی تری نگه دارد، کم تر ترشح می‌کند.
مردان: با افزایش سن به خصوص از میانسالی به بعد، بزرگ شدن پروستات در مردان شایع می‌شود. معمولاً مشکل مهمی نیست اما احتمال دارد یکی از دلایل افزایش ادرار باشد.
زنان: در دوران یائسگی بدن زنان استروژن کم تری تولید می‌کند که باعث تغییر در میزان ادرار شده و ممکن است بیش از قبل نیاز به تخلیه ادرار داشته باشند. همچنین اگر زایمان کرده باشند، ماهیچه‌های لگن، ضعیف تر شده است که این مورد هم در میزان ادرار دخیل است.
بیشتر بخوانید: رنگ ادرار شما چه رنگی است؟ علت رنگی بودن ادرار چیست؟
داروهای مصرفی
مصرف یک سری از داروها سبب می‌شوند که ادرار بیشتری در مثانه جمع شود. اگر داروهای شما این حالت را ایجاد می‌کنند، درباره آن‌ها با پزشک خود مشورت کنید. ممکن است این مشکلات را از طریق مصرف داروها در صبح زود بر طرف کنید یا اینکه داروهای شما تغییر کنند.
مشکلات هنگام خواب
شاید بعضی شب‌ها نیاز به دفع ادرار تا این حد نباشد که شما را از خواب بپراند. اما اگر خودتان از خواب بیدار شوید به دستشویی بروید. زمانی دچار این حالت می‌شوید که سندرم پای بی قرار داشته باشید و یا دچار دردهای سخت و مداوم یا افسردگی باشید.
همچنین بین تنگی نفس و خفقان در هنگام خواب و ادرارهای شبانه ارتباط وجود دارد. برطرف کردن بی نظمی‌های خواب و نظم مناسب ساعت خواب می‌تواند در درمان ادرارهای شبانه موثر واقع شود.
بیشتر بخوانید:خون در ادرار: علت وجود خون در ترشحات بدن چیست و چه موقع نگران کننده است؟
مشکلات قلبی
اگر قلب شما نتواند به خوبی خون را پمپاژ کند، مواد مایع درون بدن هم بیشتر می‌شود. از طریق قوزک پا می‌توانید متوجه این موضوع شوید. وقتی که خوابیده اید یا مشغول استراحت هستید، بدن شما می‌خواهد آب اضافی درون بدن را به بیرون بفرستد.
به همین دلیل از خواب برمی خیزید و به دستشویی می‌روید. در این حالت ممکن است پاها ورم کرده و ملتهب شوند که برای درمان آن می‌توانید در طول روز استراحت بیشتری به پا داده و یا جوراب‌های کلفت بپوشید.
موارد دیگر موثر در تکرر ادرار
اگر از این راه‌ها استفاده کردید و نتیجه‌ای نداشت، به پزشک مراجعه کنید. دیگر مشکلات نیز می‌توانند علت تکرر ادرار در شب باشند و باعث شوند مثانه شما کم تر از حد توان خود ادرار را نگه دارد. مانند:
- ورم مثانه
- ورم پروستات
- مثانه بیش از حد فعال
- Interstitial cystitis
- بارداری
- چاقی
شرایطی که باعث می‌شوند بدن شما ادرار بیشتری دفع کند:
- دیابت
- دیابت بی مزه
- تنبلی کبد
- اختلالات دستگاه عصبی مانند آلزایمر و پارکینسون
اگر این مشکلات را داشته باشید و نسبت به درمان آن اقدام کنید، ادرارهای شبانه نیز برطرف خواهند شد.
برخی بیماری‌ها
کهولت سن می‌تواند علت دستشویی رفتن مکرر در شب باشد. به این دلیل که در سنین بالا تغییراتی در دیواره مثانه رخ می‌دهد که مثانه قادر به نگه داشتن طولانی مدت ادرار نیست. علاوه بر این عضلات نگه دارنده مثانه با کهولت سن ضعیف و سست می‌شوند. بیماری‌هایی از جمله سرطان پروستات که با بزرگ شدن پروستات همراه است نیز سبب می‌شود فرد دفعات دفع ادرارش زیاد شود. عفونت مجاری ادراری هم در کودکان و هم در بزرگسالان منجر به دفع ادرار بیشتر می‌شود و این نشانه‌ای از احتمال ابتلا به دیابت البته در نوجوانان است.
دستشویی رفتن مکرر در زنان
زنان بارداری که در نیمه شب زیاد به دستشویی می‌روند می‌بایست مراقبت‌های لازم جهت زایمان زود رس داشته باشند. اما این عمل بعد از بارداری نشانگر پرولاپس مثانه می‌باشد. این اختلال سبب وارد شدن فشار زیاد بر روی دستگاه ادراری شده و نیاز به درمان دارد.
سیستیت بینی یک نوع بیماری مثانه است که نوعی التهاب مثانه ایجاد می‌کند. این بیماری نیز سبب می‌شود شب هنگام تکرر ادرار زیاد شود.
از دیگر بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های قلبی و عروقی، دیابت، فشار خون بالا، سندرم پای بی قرار، پارکینسون، مولتیپل اسکلروز یا آپنه خواب نیز در تکرر ادرار در شب یا نوکتوریا بسیار موثر هستند.
آیا باید به پزشک مراجعه کرد؟
پریدن از خواب شبانه برای رفتن به دستشویی، در طول روز نیز می‌تواند باعث بروز مشکلاتی همچون عدم تمرکز و دیگر مشکلات برای سلامت بدن شود. با بالا رفتن سن نیز احتمال بروز نوکتوریا در فرد افزایش می‌یابد.
آماده سازی‌های قبل از مراجعه به پزشک
لیستی از مایعاتی که در طول روز می‌نوشید و تعداد دفعات دستشویی رفتن و مقدار ادرار را تهیه کنید.
پزشک این موارد را از شما می‌پرسد:
- کیفیت خواب شما چگونه است؟
- تا چه حد در روز احساس خستگی و بی حالی دارید؟
- داروهایی که مصرف می‌کنید، چیست؟
- سایر علایمی که دارید، چیست؟
ورزش‌های مخصوص برای درمان تکرر ادرار
تکرر ادرار Frequent urination با ایجاد مشکلاتی مانع از انجام فعالیت‌های روزانه به دلیل مراجعه مکرر به دستشویی و بی اختیاری ادرار می‌شود. ضعیف شدن ماهیچه‌های مجاری ادرار تا آن جا پیش می‌رود که شخص با کمی سرما یا خندیدن گاهی لباس خود را خیس می‌کند که به هر حال شرایطی راحتی نیست.
در بعضی از موارد این محدودیت‌ها حتی باعث کناره گیری فرد از جمع و افسردگی او می‌شود. برای رفع این مشکلات باید ماهیچه‌های مجاری ادرار قوی شود.
ماهیچه‌های مجاری ادرار با ماهیچه‌های ناحیه کمر و باسن ارتباط دارد. به همین دلیل قوی کردن ماهیچه‌های لگن که از درون تا بیرون بدن کشیده می‌شود ورزش بهترین چاره کار برای کنترل بی اختیاری ادرار و درمان تکرر ادرار است.
با قوی شدن این ماهیچه‌ها کنترل بیشتری بر ماهیچه‌های مجاری ادرار دارید و بی اختیاری ادرار برطرف شود.
قوی کردن ماهیچه‌های ناحیه کمر و شکم و باسن
برای کنترل بی اختیاری ادرار باید ماهیچه‌های شکم و لگن را تقویت کنید
این ورزش کل ماهیچه‌های باسن و کمر را محکم کرده و بی اختیاری و تکرر ادرار را از بین می‌برد. روی زمین دراز بکشید در حالی که زانوها را خم کرده اید.
حالا از ماهیچه‌های بالای ران انقباض را شروع کنید و به تدریج انقباض را به باسن، شکم و بالای شکم بکشانید. یک استراحت کوتاه به خودتان بدهید و ۱۰ بار این حرکت را تکرار کنید. سپس از عضله‌های بالای شکم شروع به انقباض کنید تا به عضلات بالای ران برسید. این حرکت را هم ۱۰ بار انجام دهید.
بهتر است ۳ ست ۱۰ تایی برای هر بار بشمارید. یعنی ۳۰ بار انقباض از ران تا شکم و ۳۰ بار برعکس. توجه کنید تمرکز شما باید روی انقباضات باشد. پس در صورتی که شمارش تمرکزتان را به هم می‌زند فقط روی انقباض متمرکز شوید.
انقباضات کوتاه
برای انجام این ورزش در همان حالت درازکش باقی بمانید ولی این بار فقط عضلات اطراف مجاری خروج ادرار را منقبض کنید. این انقباضات باید بسیار کوتاه باشد. یعنی به فوریت آن‌ها را منقبض و بلافاصله رها کنید. با عمل دم انقباض و با عمل بازدم انقباض را رها کنید. ۱۰ بار حرکت را تکرار کنید.
انقباضات بلند برای درمان تکرر ادرار
حرکت قبلی را انجام دهید. ولی این بار برای هر انقباض ۵ ثانیه صبر کنید. آن قدر تمرین کنید تا زمان انقباض را به ۱۰ ثانیه برسانید. یادتان باشد برای انجام این حرکت حتما باید مثانه خالی باشد.
اگر ابتدای کار ۵ ثانیه هم برایتان زیاد است از ۱ تا ۲ ثانیه شروع کنید و به تدریج زمان انقباض را به ۱۰ ثانیه برسانید.
دو حرکت انقباضات کوتاه و بلند را می‌توانید وقتی روی صندلی هم نشسته اید و تلویزیون تماشا می‌کنید انجام دهید. بعد از مدتی متوجه تاثیرات شگفت انگیز آن بر کنترل ادرار خواهید شد.
حرکت پل
این حرکت چند کاربردی با محکم کردن ماهیچه‌های کمر، باسن و ران‌ها مانع از تکرر ادرار می‌شود. این حرکت یکی از بهترین و مفیدترین حرکات یوگا است. درست مثل شکل به پشت دراز بکشید، زانوها را خم کنید و دست‌ها را کنار بدن بگذارید. ماهیچه‌های شکم را منقبض کنید.
حالا به تدریج ابتدا باسن، سپس کمر را به آرامی از زمین بلند کنید. تمام بدن باید در یک راستا قرار بگیرد. بدن را در حال انقباض نگه دارید. بعد به آرامی ابتدا کمر و بعد باسن را زمین بگذارید. با بلند شدن دم و با پایین گذاشتن بدن بازدم انجام دهید.
اگر می‌توانید چند ثانیه در حالت پل باقی بمانید. به این ترتیب چربی سوزی هم خواهید داشت و شکم هم کوچک می‌شود. دقت کنید هنگامی که بدن را از زمین بلند می‌کنید نباید به گردن فشاری وارد کنید.
بیشتر بخوانید: عفونت ادراری: علت و درمان‌های طبیعی و دارویی عفونت ادراری
انقباض ماهیچه‌های شکم و ران ها
برای انجام این ورزش برای درمان تکرر ادرار در همان حالت قبلی دراز بکشید. با این تفاوت که این بار یک توپ یا بالش کوچک بین زانوهای تان گذاشته اید. حالا با دم ماهیچه‌های شکم را منقبض کنید و کمر را کاملا به زمین بچسبانید.
استخوان دنبالچه کاملا باید با زمین تماس پیدا کند. با عمل دم ماهیچه‌ها را سفت و با بازدم عضلات شکم را شل کنید. سعی کنید در هر انقباض ۵ ثانیه طول بکشد. این حرکت را هم در سه ست ۱۰ تایی انجام دهید. از آن جا که زانوها تلاش می‌کند تا توپ را نگه دارد عضلات ران و زانو هم با این حرکت تقویت می‌شود.
حرکت پل با توپ
حرکت پل با توپ برای درمان تکرر ادرار
در این حرکت در حالی که بالش یا توپ را بین زانوهای تان گذاشته اید حرکت پل بزنید. برای حفظ تعادل دست‌ها را در دو طرف بدن بکشید به طوری که با بدن زاویه ۹۰ درجه ایجاد کند. با هر دم بدن را بالا بکشید و پل بزنید و با بازدم به آرامی بدن را روی زمین بگذارید. حرکت را به آرامی و مرحله به مرحله انجام دهید. یادتان باشد نباید به گردن فشاری وارد شود. یعنی تا سرشانه‌ها بدن را از زمین جدا می‌کنید.
حرکت اسپوتا
حرکت اسپوتا
برای انجام دادن این ورزش برای تکرر ادرار مانند شکل دراز بکشید و و کف پاها را به هم بچسبانید در حالی که زانوها را خم کرده اید و یک شکل لوزی با پاهایتان درست کرده اید. حالا با عمل دم به آرامی ران‌ها از یک دیگر دور و با نزدیک کردن آن‌ها به زمین کشش را در ماهیچه‌های ران احساس کنید. با عمل بازدم کشش را رها کنید.
بیشتر بخوانید: سرطان مجاری ادرار: علت‌هایی که حتما باید به آن ها توجه کنیم
حرکت صندلی برای درمان تکرر ادرار
حرکت صندلی برای کنترل بی اختیاری ادرار
درحالی که ایستاده اید دست‌ها را کامل به بالای سر بکشانید تا کل بدن در یک امتداد قرار گیرد. حالا حس کنید می‌خواهید روی صندلی بنشینید. فقط تا اندازه‌ای که می‌توانید بدن را از باسن خم کنید. فشار باید روی باسن باشد نه زانو. حس کنید کسی صندلی را عقب می‌کشد. دست‌ها همان جا بالای سرتان می‌ماند. هر چه قدر می‌توانید در این حالت بمانید و سپس به آرامی به جای اول یعنی تمام قد برگردید.
یادتان باشد برای تمام این چند ورزش برای درمان تکرر ادرار حتما ماهیچه‌های شکم را منقبض کنید تا علاوه بر محکم شدن ماهیچه‌های مجاری ادرار، روی شکل گیری عضلات باسن و شکم و ران هم کار کرده باشید.
رحمانی
۲۲ تیر ۱۳۹۸ at ۲۳:۵۲
به شدت به هم زننده ارامشه