دانستنی‌های سلامتی

خواص استویا : شیرین کننده طبیعی با این همه خواص را جایگزین مواد قندی کنید

شیرین کننده طبیعی خواص استویا

در این مقاله به معرفی گیاه استویا و خواص استویا خواهیم پرداخت. شیرین کننده استویا یا گیاه شیرین یک گیاه کاملا طبیعی است که با طعم و مزه شیرین می تواند به عنوان یک تامین کننده شیرینی در غذاها و نوشیدنی ها مورد مصرف قرار گیرد.

۲+

در این مقاله به معرفی گیاه استویا و خواص استویا خواهیم پرداخت. شیرین کننده استویا یا گیاه شیرین یک گیاه کاملا طبیعی است که با طعم و مزه شیرین می تواند به عنوان یک تامین کننده شیرینی در غذاها و نوشیدنی ها مورد مصرف قرار گیرد. این گیاه ۲۰۰ برابر شیرین تر از شکر بوده و طی تحقیق دانشمندان مزایای بسیاری برای سلامتی انسان دارد. از قرن شانزدهم برای شیرین کردن نوشیدنی هایی از جمله چای از استویا استفاده میشد. این گیاه در اصل بومی پاراگوئه و برزیل است، اما در حال حاضر در ژاپن و چین نیز رشد می کند و آن را به عنوان یک شیرین کننده مفید و مکمل گیاهی استفاده میکنند. از جمله خواص استویا ، کاهش وزن، کاهش کلسترول خون، کاهش فشار خون و حتی مبارزه با انواع سرطان می باشد. شیرین کننده استویا یک محصول کاملا طبیعی بوده که که بسیار کم کالری است و یا حتی “بدون کالری” نیز محسوب می شود، به طوری که حاوی کمتر از پنج گرم کربوهیدرات است، کالری کم آن استویا را جایگزین سالم برای کنترل دیابت یا کاهش وزن می کند.

بیشتر بخوانید: جایگزین شکر و شیرین کننده های طبیعی

انواع گیاه استویا :

گیاه استویا stevia در چند نوع مختلف وجود دارد که تمامی آن ها دارای خواص مشابه و مفیدی می باشند. عصاره استویا که از برگ های این گیاه به دست می آید با طعمی شیرین مزایای بسیاری دارد. از دیگر خواص استویا می توان گفت که برگ های طبیعی این گیاه نیز شامل ماده ای به نام GMO بوده و یک درمان طبیعی برای مشکلات گوارشی محسوب می شود. اداره غذا و داروی ایالات متحده (FDA)  استویا را به عنوان افزودنی مواد غذایی در سال ۱۹۸۷ ممنوع اعلام کرد. با این حال، استویا جایگاه خود را به عنوان یک ماده غذایی رژیمی شیرین و پایدار در سال ۱۹۹۵ به دست آورد و  از آن پس حدود ۵۸ درصد محصولات جدید حاوی استویا بودند.

خواص استویا قابل توجه است اما تا وقتی که در مصرف آن تعادل داشته باشیم. استویا، یک درختچه پر از گلدان است که در خانواده آفتابگردان دسته بندی می شود. ۱۵۰ گونه از استویا وجود دارد که همه آنها بومی شمال و جنوب امریکا هستند.

بیشتر بخوانید: مضرات شکر

خواص استویا :

خواص استویا به عنوان یک جایگزین برای سس سویا و قند و شکر قابل توجه است.

۱- مبارزه با سرطان

خواص استویا

مصرف مداوم استویا می تواند سبب کاهش ابتلا به سرطان سینه شود

یکی از مهم ترین خواص استویا خاصیت ضد سرطانی است. محققان طی یک تحقیقاتی که در زمینه خواص گیاه استویا انجام دادند متوجه شدند که مصرف مداوم این گیاه می تواند سبب کاهش ابتلا به سرطان سینه شود. این مطالعه نشان داد که این گیاه قادر به افزایش مرگ سلول های سرطانی در مسیر تنش های قبل از سرطان است. استویا به دلیل دارا بودن سطح بالای آنتی اکسیدان، سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و مانع بروز بیماری های مختلف از جمله سرطان می شود. استویا حاوی بسیاری از استرول ها و ترکیبات آنتی اکسیدانی مفیدی است و  مطالعات نشان داده اند که برخی از این آنتی اکسیدان ها می توانند خطر ابتلا به سرطان پانکراس را ۲۳ درصد کاهش دهد.

۲- کنترل دیابت

افرادی که به دیابت مبتلا هستند همیشه نیازمند مواد غذایی جایگزین شکر می باشند. یکی از خواص استویا این است که استویا به دلیل این که میزان قابل توجهی شکر طبیعی دارد و می تواند به کاهش قند خون کمک کند یک گزینه بسیار مناسب برای افراد دیابتی می باشد. استویا به کمک تنظیم طبیعی گلوکز به بهبود مقاومت در برابر انسولین می پردازد. به این ترتیب با مصرف این گیاه می توان دیابت را به خوبی تحت کنترل قرار داد.

در یکی از مطالعات، افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ اعلام کردند که استویا موجب کاهش قابل توجهی در پاسخ گلوکز خون و پاسخ گلوکاگون پس از غذا می شود. گلوکاگون یک هورمون است که سطح گلوکز را در خون تنظیم می کند و مکانیزمی که گلوکاگون را ترشح می کند اغلب در افراد مبتلا به دیابت معیوب است.

بیشتر بخوانید: اریتریتول : شیرین کننده رایج بدون کالری اما پر از خطر

۳- کاهش وزن از خواص استویا

از دیگر خواص استویا کاهش وزن راحت است. از پارامترهایی که در چاقی موثر است مصرف قند می باشد. مصرف بالای قند می تواند منجر به افزایش وزن شود و همچنین تاثیرات نامطلوبی بر میزان قند خون و مشکلات جدی برای سلامت به همراه داشته باشد. این گیاه کالری ندارد و برای افرادی که قصد کاهش وزن دارند یک رژیم کاملا مناسب است. علت اصلی اضافه وزن و چاقی، عدم فعالیت فیزیکی و افزایش مصرف مواد غذایی با چگالی انرژی بالا که دارای چربی زیاد و قند اضافه هستند می باشد.

۴- کاهش سطح کلسترول

بر اساس مطالعات انجام شده در سال های گذشته، خواص استویا باعث می شود که کلسترول خون کاهش یابد. دانشمندان دریافتند که عصاره استویا قادر به کاهش سطح کلسترول خون است. سطح LDL یا همان کلسترول خون به کمک این گیاه کاهش پیدا می کند و همچنین HDL یا کلسترول خوب تنظیم می شود.

بیشتر بخوانید: شکر قهوه ای : مقایسه شکر سفید و قهوه ای و خواص این شکر

۵- مبارزه با فشار خون بالا

زمانی که گلیکوزیدهای موجود در استویا به بدن می رسد حجم سدیم در عروق خونی با دفع شدن، کاهش پیدا می کند. بنابراین شما می توانید مطمئن باشید که وقتی استویا مصرف می کنید هرگز دچار فشار خون بالا نخواهید بود. در یک بررسی از خواص استویا این نتیجه حاصل شد که استویا بر قند خون، سطح انسولین، فشار خون و وزن بدن تأثیری ندارد بنابراین از خواص استویا این است که فشار خون طبیعی و ضربان قلب را تنظیم می کند.

برگ های این گیاه شناخته شده به عنوان کاهو (یا گیاه شیرین) توسط جمعیت بومی، قابل استفاده در طب سنتی این مناطق است و استویا به عنوان درمانی برای سوختگی، کولیک، مشکلات معده و گاهی اوقات به عنوان یک گیاه ضد بارداری قابل استفاده است، به علاوه برگ ها را نیز میتوان به عنوان یک ماده شیرین جوید.

۶- خواص استویا در رژیم های غذایی کودکان:

در حال حاضر هزاران محصول در بازار وجود دارد که حاوی استویای طبیعی است، از انواع سس سالاد گرفته تا بعضی از میان وعده ها. این در دسترس بودن اجازه می دهد تا کودکان غذاهای شیرین با کالری کمتر را جایگزین قندهای مضر کنند.

عوارض جانبی احتمالی استویا:

در سال ۲۰۱۰، کمیته ایمنی مواد غذایی اروپا (EFSA)، بررسی هایی انجام داد تا مشخص شود آیا نگرانی هایی که در مورد احتمال واکنش های آلرژیک به استویا وجود دارد؛ حقیقت دارد یا خیر. بررسی کنندگان نتیجه گرفتند که گلیکوزید ها واکنش پذیر نیست و به ترکیبات واکنشی متابولیزه نمی شوند، بنابراین بعید است آلرژی زایی از مضرات استویا باشد. حتی بعید بنظر رسید که فرم های بسیار پاک شده عصاره استویا باعث ایجاد واکنش آلرژیک شوند. از سال ۲۰۰۸ هیچ گونه واکنش آلرژیک از طریق مصرف استویا ثبت نشده است.

در ابتدا تصور می شد که استویا خطر ابتلا به بیماری کلیوی را ایجاد می کند. به این منظور تحقیقاتی روی موشها انجام شد که نشان داد استویا در فرم مکمل قرار دارد و به جای آن خواص استویا به گونه ای است که از کلیه ها محافظت کرده و اثر دیابت را کاهش می دهد.

در این مطالعات مسمومیت حاد یافت نشده است و برای آزمایش از انواع حیوانات آزمایشگاهی استفاده کردند و هیچ حادثه، هشدار یا عوارض جانبی عمده ثبت نشده است.

برخی از محصولات استویا حاوی الکل قند هستند. افرادی که دارای حساسیت به الکل قند می باشند، ممکن است از التهاب، درد شکم، تهوع و اسهال شکایت کنند.

تا زمانی که استویا به طور کامل خالص است و به اندازه استفاده می شود، عوارض جانبی ایجاد نمی کند و می تواند بدون نگرانی مصرف شود. خواص استویا قبل از اینکه تایید شوند، نیاز به مطالعه بیشتر دارند. ممکن است اگر تا به حال این گیاه را نخورده اید بدن شما نسبت به آن حساسیت نشان دهد و یا این که دچار عدم تعادل هورمونی، آسیب های کلیوی، واکنش های آلرژیک و علائم گوارشی شوید. اما در صورتی که طبق نظر پزشک این گیاه را مصرف کنید از عوارض آن دور مانده و خواص استویا را به بدنتان هدیه می دهید.

برخی از نام های تجاری معمول برای شیرین کننده های استویا عبارتند از:

۱- ربیانا

۲- برگ شیرین

۳- عصاره استویا خام
چین در حال حاضر صادر کننده پیشرو محصولات استویا است. با این حال اکنون استویا در بسیاری از کشورها تولید می شود. برای برخورداری از خواص استویا این گیاه را می توانید از مراکز باغبانی برای پرورش در خانه خریداری کنید. استویا خام، محصول فرآوری شده قبل از تمیز کردن، اغلب دارای طعم تلخ و بوی ناپایدار است تا زمانی که سفید رنگ شود. تقریبا ۴۰ مرحله برای فرآوری عصاره استویا طول می کشد.

استویا به عنوان یک عنصر شیرین کننده در محصولاتی مانند:

  • بستنی
  • دسرها
  • سس ها
  • ماست
  • نان
  • نوشیدنی بدون الکل
  • آدامس
  • آب نبات
  • غذای دریایی
  • سبزیجات آماده

وجود دارد.

طبق بررسی های سال ۲۰۱۲ در مجله آمریکایی تغذیه بالینی، فقط ۱۸ درصد بزرگسالان ایالات متحده از شیرین کننده های کم و یا بدون کالری تا سال ۲۰۰۰ استفاده می کرده اند. اما اکنون با توجه به اطلاع از خواص استویا ۲۴ درصد از بزرگسالان و ۱۲ درصد از کودکان از جایگزین شکر استفاده می کنند.

بیشتر بخوانید: ترک سیگار با داروی گیاهی استویا

۴ دیدگاه

4 دیدگاه

  1. Avatar

    نسیم

    ۱۵ مهر ۱۳۹۷ at ۹:۲۸

    در مورد استویا اطلاعات خوب زیادی در اینترنت وجود نداره. ممنون که این گیاه خوب و سودمند رو به مردم معرفی می کنید. امیدوارم به زودی این گیاه بین مردم ایران همه گیر بشه. در مجله تندرست در اینستاگرام هم اطلاعاتی در این زمینه هست. برای دوستانی که می خوان بیشتر در این مورد بدونن @tandorostmag
    instagram.com/tandorostmag

    ۰
  2. Avatar

    بهار

    ۱۵ مهر ۱۳۹۷ at ۹:۳۲

    ممنون از اطلاعات خوبی که در مورد استویا دادین. چقدر خوبه که تلاش می کنید مردم ایران با این اکسیر جادویی آشنا بشن. آرزو می کنم خیلی زود مردم به درستی با استویا آشنا بشن تا آمار چاقی و این همه بیماری مثل فشار خون، چربی کبد و مشکلات دندانی کاهش پیدا کنه. در مورد استویا توی اینستاگرام هم مجله ای هست به نام تندرست که توضیحات نسبتا خوبی داره. برای علاقمندان لینک دسترسی بهش رو میذارم. @tandorostmag
    لطفا سایرین هم منابع خوب رو معرفی کنن که این دانش به خوبی نشر پیدا کنه. به امید اون روز
    instagram.com/tandorostmag

    ۰
  3. Avatar

    حبیب

    ۶ خرداد ۱۴۰۱ at ۱۲:۵۲

    سلام ضمن تشکر از مطلب مفیدتون ، لطفا به محصولاتی که در بازار بر پایه استویا هستند نیز اشاره کنید ، ظاهرا فقط یک محصول هست که روی قوطی آن هم نوشته بر پایه اریتریتول هست و در نتیجه به درد نمیخورد :

    https://www.digikala.com/product/dkp-3716359/%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86-%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%DB%8C%D8%A7-%D8%B1%D8%A8%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86-150-%DA%AF%D8%B1%D9%85/

    و همانطور که می بینید در کامنتها هم نوشته شده که :
    « … بله این محصول حاوی ۲% استویا و مابقیش شامل اریتریتول و زایلیتول هست که مواد طبیعی با منشا گیاهی هستن »

    پس در نتیجه عملا این محصول به درد نخواهد خورد و همان عوارض دیگر شیرین کننده های مصنوعی را خواهد داشت.

    ۰
    • Avatar

      امیرحسین مهدیزاده سراج

      ۱۶ شهریور ۱۴۰۱ at ۱۱:۳۴

      سلام.
      ۱- محصولات استویا در بازار بسیار متنوع و زیاد هستند. مانند قطره استویا که خالص است.
      ۲- تمام محصولات پودری استویا همرا با یک پر کننده مانند شیرین کننده های هیدرئژنه است و از همه بهتر همان اریتریتول و زایلیتول است.
      ۳- اگر شما با زایلیتول مخالف هستید پی هرگز نباید آدامس بخورید چون اکثر آدامسها زایلیتول دارد.
      ۴- عصاره استویا نزدیک به ۲۷۰ برابر شکر شیرینی دارد . به نظر شما چند درصد آن را باید بکار برد تا شیرینی مواد خوراکی زیاد نشود؟
      ۵- عوارض شیرین کننده های مصنوعی ، سرطان زایی آنهاست. درصورتیکه نه استویا و نه شیرین کننده های هیدروژنه این خاصیت را ندارند که هیچ، بلکه دارای آنتی اکسیدان هم هستند.
      فکر میکنم بیشتر مطالعه کردن بد نباشد.

      ۰

پاسخی بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

پربازدیدترین‌های این هفته در نت‌نوشت

برو بالا