رمان ابله نوشتهی فئودور داستایفسکی
فئودور داستایفسکی Fyodor Dostoyevsky با نام کامل فیودور میخاییلوویچ داستایفسکی (۱۸۸۱ – ۱۸۲۱) نویسنده بزرگ روس بوده است. اولین اثر داستانی او به نام بیچارگان در سال ۱۸۴۴ منتشر شد. وی پس از انتشار اولین اثر خود مشهور شد. برخی از آثار او عبارتند از: جنایت و مکافات، قمارباز، ابله ، آزردگان، برادران کارامازوف، همیشه شوهر و جن زدگان. در ادامه با نقد رمان ابله The Idiot یا به روسی Идиот با نت نوشت همراه باشید.
رمان ابله
“قدم تازه ای برداشتن؛ این چیزی است که مردم بیشتر از آن میترسند.”
پیش از نقد رمان ابله باید گفت بسیاری این رمان را یکی از برجسته ترین آثار فئودور داستایفسکی میدانند. رمان ابله اولین بار در سال ۱۸۶۸ منتشر شد. گفتنی است که رمان ابله نخستین بار در سال ۱۳۳۳ شمسی توسط مشفق همدانی به زبان فارسی ترجمه شد. داستان رمان ابله دربارهی زندگی آخرین فرزند یک خانوادهی بزرگ جامعهی روسیهی تزاری است که اکنون ورشکسته شده است.
[su_label type=”important”]بیشتر بخوانید:[/su_label] فئودور داستایوفسکی: مروری بر آثار و زندگی نویسنده
“پرنس میشکین” مرد جوانی است که پس از دوره ای از درمان از سوییس به کشورش روسیه بازگشته است. او از بیماری افسردگی حاد رنج میبرد. انتخاب این نوع شخصیتها و اصولا شخصیتهای پیچیده و روان پریش از موضوعات مورد علاقهی داستایفسکی است. او همواره در تمام آثار خود به خصوصیات روانی شخصیتها و پیچیدگی انواع بیماریهای روانی میپردازد.
در نقد این رمان باید گفت شخصیتهای مخلوق داستایفسکی به پنهان ترین حالتهای انسان که اغلب سرکوب میشود، اعتراف میکنند.
[su_label type=”important”]بیشتر بخوانید:[/su_label] شبهای روشن اثر فیودور داستایوفسکی
میتوان گفت که “راسکلینیکف” (شخصیت اصلی رمان جنایت و مکافات) و پرنس میشکین هر دو به حالت هایی از درون خود اعتراف میکنند که ممکن است هر کدام از ما خیلی وقتها همان حس و حالها را داشته و تجربه کرده ایم اما حتی نمی توانیم بدون سانسور به آنها فکر کنیم چه رسد به این که آنها را بازگو کنیم.
در نفد این رمان باید گفت به نظر میرسد که دغدغهی داستایفسکی در رمان ابله نیز چیزی جز وضعیت انسان و اجتماع نبوده است. او همواره در آثار خود به انحطاط انسانیت و اخلاق در جامعهی خود میپردازد که البته پرداختن او تنها محدود به روسیه نمی شود و هر انسانی در هر کجا را میتواند شامل شود.
[su_label type=”important”]بیشتر بخوانید:[/su_label] یک اتفاق مسخره نوشتهی فیودور داستایوسکی
“پرنس میشکین” انسانی مبتلا به صرع و افسردگی عصبی است که عنوان بزرگی را با دستهای خالی و بیمار به دوش میکشد. او به تمام جریاناتی که به او ربطی ندارند دخالت میکند و آرامش زندگی خود را برهم میزند.
او حتی حاضر به ازدواج با زنی میشود که میداند آن زن علاقه ای به او ندارد. او میداند که آن زن توسط چه کسی کشته میشود اما عمل خاصی برای جلوگیری از آن انجام نمی دهد. “پرنس میشکین” آمیزه ای است از جنون، انفعال و افسردگی که هر کدام از آنها در او باعث کنشی میشوند و این شخصیت پیچیده در عین حال ساده را میسازند.
شخصیت رمان ابله که یکی از ماندگارترین شخصیتهای ادبی جهان شناخته میشود شخصیتی پیچیده و در عین حال بسیار ساده است تا جایی که دکترش به او میگوید: “شما یک کودک واقعی هستید، کودکی در معنی مطلق کلمه شما از آدم درست و بالغ فقط یک قد و چهره دارید.
شما از لحاظ رشد روحی، اخلاق و صفات و شاید از لحاظ عقل و هوش یک مرد کامل نیستید، و تا شصت سالگی که زندگی خواهید کرد، به همین کیفیت باقی خواهید ماند.”
“پرنس میشکین” زندگی همه را بدتر میکند و هیچ چیز به دست نمی آورد. انگار که دنیا نمیداند با او باید چه کند. همه چیز در مقابل او آشفته میشود. داستایفسکی در رمان ابله به دقت به اوضاع جامعهی بورژوازی روسیه میپردازد و آن را با توصیفی واقع گرایانه نقد میکند.
رمان به صورت راوی دانای کل روایت میشود اما شخصیت اصلی در بیشتر صحنههای داستان حضور دارد. رمان ابله را شاید بتوان از خاکستری ترین آثار ادبی بزرگ دانست. این داستان هیچ نویدی از بهتر شدن اوضاع و یا بهتر شدن وضعیت انسانی نمی دهد. تنها رگه هایی از خوبی در شخصیت اصلی داستان وجود دارد که او را هم همه به چشم یک “ابله” نگاه میکنند.
در انتهای نقد رمان ابله نباید از قلم انداخت که “نشر چشمه” یکی از ناشران اصلی رمان ابله در ایران است.