رمان انجمن اخوت ناقص العضوها اثر برایان اونسن
برایان اونسن Brian Evenson یکی از شاخص ترین و مطرح ترین نویسندگان (۱۹۶۶) آمریکایی است که در سبک های dark fiction و popular fiction مینویسد. اونسن خالق آثار مطرحی همچون: زبان آلتمن، پردهی باز، دو بردار، انجمن اخوت ناقص العضوها و چاقوی لرزان است. با مروری بر زندگی و آثار برایان اونسن در مییابیم، وی از جمله نویسندگان آمریکایی به شدت ماهر و اثرگذار در حوزهی ادبیات dark fiction (آثاری برخوردار از بن مایه های وحشت که خارج از معیارهای ادبیات وحشت قرار میگیرند) میباشد. در ادامه با نقد و بررسی رمان انجمن اخوت ناقص العضوها با نت نوشت همراه باشید.
بیشتر بخوانید: برایان اونسن: مروری بر آثار و زندگی نویسنده
رمان انجمن اخوت ناقص العضوها
در ابتدای معرفی رمان انجمن اخوت ناقص العضوها The last Days به قلم اونسن باید اشاره کرد، این رمان شامل دو بخش به همپیوسته میباشد: بخش اول انجمن اخوت ناقص العضوها و بخش دوم آخرین روزها. در واقع نام اصلی کتاب به زبان انگلیسی هم، آخرین روزها The last Days میباشد.
اما درباره این اثر باید گفت، هر دو بخش آن، یک خط مشترک دارند. فی الواقع با تمام شدن بخش اول، بخش دوم که به لحاظ محتوا و فرم، ادامهی آن میباشد، آغاز میشود.
در بخش اول رمان انجمن اخوت ناقص العضوها با داستان کارآگاه مخفی پلیس به نام کلاین، رو به رو هستیم که طی عملیاتی، دستش قطع شده است و همین دست قطع شدهی او و خم به ابرو نیاوردن، زمینه ساز پیوستن به اجبار او به فرقه ای به نام ناقص العضوها میشود.
انجمنی که میتوان گفت مذهبی و افراطی اند و اعتقاد دارند که دست خطاکار انسان باید قطع شود تا راه رسیدن به معنویت برای انسان هموار شود. همین طور اعضای این فرقه معتقدند که با قطع کردن اعضای بیشتر بدنشان، میتوانند به مقام والاتری برسند.
بیشتر بخوانید: معرفی رمان بارون درخت نشین اثر ایتالو کالوینو
میرسیم به بخش دوم رمان انجمن اخوت ناقص العضوها . در داستان دوم اما کلاین، این بار هم بالاجبار به فرقهی دیگر افراطی که نشات گرفته از فرقهی اول است و پال نام دارد، میپیوندد. پال ها در واقع شبیه به هم لباس میپوشند، موهایشان زرد است و طرز تفکر یکسانی دارند. اینبار کلاین از رییس پال ها دستور میگیرد که رئیس فرقهی اول را بکشد تا همه به رستگاری برسند.
در رمان انجمن اخوت ناقص العضوها چند نکته حائز اهمیت است: اونسن با نوعی اعتقاد بی حد و حصر، انواع افراطی گری را به تصویر میکشد و مورد پردازش قرار میدهد، در واقع در این اثر، افراطی گری از هر گوشه و کنار متن بالا میرود، اگر چه ممکن است با توجه به لحن حساب شده و نامانوس رمان، کمی در این آگاهی وقفه بیفتد.
بیشتر بخوانید: تحلیل رمان خشم و هیاهو نوشتهی ویلیام فاکنر
انجمن اخوت ناقص العضوها رمانی است که از دو بخش به هم پیوسته ساخته شده است و هر دو بخش، خط مشترک داستانی دارند. حتی به صراحت میتوان گفت شیوهی روایتگری هم یکسان است، با اندکی تغییر در اندازهی دیالوگ ها.
یعنی Brian Evenson با لحن مینی مال از ابتدا تا انتها پیش میرود و کاراکتری دیگر از نوع هارد بویل ها را میسازد.( هارد بویل به معنای تخم مرغ از سفت و سخت است ولی این واژه در ادبیات، به کاراکترهای عبوس، جدی، خشک، کم حرف و بدبین تعلق میگیرد)
در رمان های کارآگاهی باید گفت، نوعی نیاز به احیای قانون و بازگشت نظم احساس میشود و قهرمان ماجرا که کارآگاهان هستند، یک تنه به جنگ با هرج و مرج میروند تا شرایط را سر و سامان دهند.
در بررسی و نقد رمان انجمن اخوت ناقص العضوها ، با نوعی شناخت پس از وقوع همراه میشویم.
در واقع کنش پیش آغازین به هیچ وجه ملموس و قابل رویت نیست و یا پروسهی شفاف سازی را فراهم نمی کند. ما با کنش اصلی و آغازین وارد ماجرا میشویم و ظهور کاراکتر اصلی در ماجرا، از حال است که رقم میخورد. حالی که ویران شده است و گذشته ای را روی دوش حمل نمی کند، یا نمی خواهد که حمل کند.
بیشتر بخوانید: رمان من پیش از تو نوشتهی جوجو مویز
نکتهی بعدی که یادآوری آن در رمان انجمن اخوت ناقص العضوها به جاست، استفادهی تعمدی از تکرار ها میباشد. تکرارها به قدری حساب شده اند که تنش و در کنارش عطش مخاطب را بیشتر میکنند و حس گیر افتادن در آخرین روزها و آخرالزمانی بی در و پیکر و بی سر و ته را به خوبی بوجود میآورند.
به کاراکتر هاردبویلِ کلاین که برسیم، از ابتدا تا انتها یک بی تفاوتی دلنشینی را در او میبینیم که چه در داستان و چه در ذهن مخاطب، بدل به شمایل میکند.
بی تفاوتی که در انتها عامل نجات او هم میشود. کلاین، برای پذیرفتن و رسیدگی به موضوعی که بیش از حد پیچیده و تحمیلی است، خودش را به آب و آتیش نمی زند، بلکه فقط پا در دل ماجرا میگذارد و حوادث، موقعیت ها و شخصیت ها او را جلو میبرند، جای این که خودش موقعیت ها رو کنترل کند و جلو ببرد.
از پیچیدگی و عجیب و غریب بودن تماس هایی که از طرف افراد نا آشنا، با او گرفته میشود تا رفتن او به انجمن های مختلف و پیوستنش به فرقه ها…
بیشتر بخوانید: نقد رمان خانه خوبرویان خفته نوشتهی یاسوناری کاواباتا ؛ لذتِ گناه
نکتهی بعدی که در تحلیل رمان انجمن اخوت ناقص العضوها آشکار میشود، عدم اطمینان و تعلیقی است که سیر عظیمی از خیانت ها را بوجود میآورد، خیانتی که در تمام کاراکترها وجود دارد حتی در کلاین، که عضو انجمن میشود، بعد به انجمن پشت میکند و عضو انجمن مختلف میشود و بعد از همان جا فرار میکند. در واقع خیانت هایی که بم مایه های مشترکی دارند.
زبان اثر و نوع دیالوگ ها که در رمان انجمن اخوت ناقص العضوها ، اثر گذارند، در بخش اول عدم قطعیت و طولانی بودن و توضیح و تشریح را در گفت و گوها میبینیم و در بخش دوم، قاطعیت و اختصار را میبینیم. کاراکترها مایلند کوتاه، قاطع و استوار حرف بزنند و در واقع دیالوگ های پینگ پنگی بین کاراکترها رد و بدل میشود و جان کلام را میرساند.
و اما آخرین نکته در بررسی رمان انجمن اخوت ناقص العضوها ، اعتقاد به منجی است، که از ابتدای اثر، و با اولین تلفن هایی که به کلاین میشود تا به انجمن بپیوندد و بتواند مشکلی را حل کند و نجاتشان دهد، تا آخرین لحظه ها که فرقهی پال ها، وی را مسیح میدانند و منتظر معجزهی او هستند. ولی نکته ای که در همین منجی بودن کلاین، در خور تامل میباشد این است که، اساسن مفهوم دیگری از دل منجی شکل میگیرد، منجی به نوعی قربانی میشود.
قرار است باعث نجات شود ولی خودش هم باید در این راه قربانی شود. در واقع هر دو فرقه ای که کلاین بالجبار واردشدن میشود، به دنبال نجات از طریق او هستند و به علاوه خواستار مرگش هم هستند. هر دو در نهایت، چگونه راحت تر و بهتر مردن را نشان میدهند.
در نهایت اونسن، قهرمانش را از تمامی این مراحل عبور میدهد و مفهوم منجی را از سر، معنا میبخشد. قهرمانی که زائدات(فرقه ها) را حذف میکند تا هرج و مرج تمام شود و نظم دوباره برقرار شود.
بیشتر بخوانید: رمان همه چیز فرو می پاشد نوشتهی چینو آچه به