آیا تا به حال مارمولک سه چشم دیده اید؟ آن ها همه جا هستند!
اگر از من بپرسید، به محض دیدن یک مارمولک سه چشم، هر چیزی که در دستانم باشد را پرت کرده و فورا به آتش نشانی یا پلیس زنگ می زنم تا کشف یک موجود عجیب الخلقه ی بیگانه را گزارش کنم! اما شما خونسرد باشید، چون اکثر مارمولک ها چشم سومی درست در مرکز سرشان دارند، همانطور که انسان ها هم یک چیزی شبیه به آن را دارند. قضیه دوباره جالب شد! پس در ادامه ی این مطلب با نت نوشت همراه باشید.
اگر از من بپرسید، به محض دیدن یک مارمولک سه چشم ، هر چیزی که در دستانم باشد را پرت کرده و فورا به آتش نشانی یا پلیس زنگ می زنم تا کشف یک موجود عجیب الخلقه ی بیگانه را گزارش کنم! اما شما خونسرد باشید، چون اکثر مارمولک ها چشم سومی درست در مرکز سرشان دارند، همانطور که انسان ها هم یک چیزی شبیه به آن را دارند. قضیه دوباره جالب شد! پس در ادامه ی این مطلب با نت نوشت همراه باشید.
کاپیتان مارمولک سه چشم !
اگر شانس با شما یاری کرد و فرصت ملاقاتِ از نزدیک با یک مارمولک را داشتید، پیشنهاد می کنم که حتما نگاهی به سر این موجود جالب بیندازید و مطمئن شوید که مارمولک سه چشم دارد! اگر یک خط فرضی بین دو چشم مارمولک رسم کنید، در وسط این خط و درست در پیشانی این حیوان متوجه فرورفتگی کوچکی می شوید. فقط خیلی به آن زل نزنید که زل زدن در چشم کسی برای مدتی طولانی بی ادبی محسوب می شود! این چشم کوچک در بسیاری از مارمولک ها وجود دارد و حتی آن را در خزندگان دیگری مثل لاک پشت های دریایی و تواتارا (خزنده ای که مانند سمندر است و بومی جزایر جنوب غربی اقیانوس آرام می باشد) می توان مشاهده کرد. همچنین بسیاری از دوزیستان و ماهی ها هم دارای این چشم می باشند. اما خاصیت این چشم چیست و چرا انسان ها از آن برخوردار نیستند؟
البته این چشم جداره ای مانند چشم های اصلی حیوان عمل نمی کند و نمی تواند بر روی تصاویر فوکوس کرده و یا تصویری را شکل دهد. اما این چشم دارای یک شبکیه و عدسی ابتدایی و تکامل نیافته می باشد که دارای دسته ای از سلول های حساس به نور هستند و تفاوت بین روشنایی و تاریکی را می توانند به خوبی تشخیص دهند. همین ویژگی، مزیت های غیرقابل تصور زیادی را برای جانور به ارمغان می آورد. اول از همه، مشخص ترین مزیت این چشم ها این است که مارمولک ها به وسیله ی آن وجود هر چیزی که در بالای سرشان قرار بگیرد را می توانند به سرعت حس کنند، پس شانس فرار کردنشان از دست شکارچی ها بیشتر می شود. دوما، این چشم به مارمولک ها توانایی تشخیص موقعیت دقیق خورشید در آسمان را می دهد تا برای وقت ناهار و آفتاب گرفتن در زیر خورشید زمان خود را تنظیم کنند.
مطالع ای که در دانشگاه Ferrara در ایتالیا انجام گرفت، نقشی هرچند کمرنگ تر را برای این چشم ارائه می کند: هدایت و ناوبری حیوان. برای آزمایش این ویژگی، محققان به چند مارمولک آموزش دادند تا از مرکز یک مارپیچ پر از آب برای رسیدن به یک سطح نجات شنا کنند. این سطح نجات کمی در زیر آب بود و توسط چشم حیوان قابل دیدن نبود، اما پای مارمولک در آنجا به زمین می رسید و نجات پیدا می کرد. با این وجود، مارمولک ها راه خود را یاد گرفته و به این سطح نجات می رسیدند.
دفعه ی بعدی، آنها یک گروه از مارمولک ها را در یک اتاق نگهداری کردند که در آن تاریکی و روشنایی در هماهنگی با نور خورشید بود، در حالی که گروه دیگری را در اتاقی قرار دادند که نور آن به طور غیر قابل پیش بینی کم و زیاد می شد. وقتی این دو دسته از مارمولک ها را در مارپیچ پرآبی انداختند، دسته ی اول که نور اتاق آن ها به صورت طبیعی و مانند خورشید عمل می کرد به راحتی موفق به یافتن سطح نجات شدند، ولی دسته ی دوم که نور اتاقشان به صورت تصادفی تغییر می کرد و در تشخیص زمان گیج می شدند، برای یافتن سطح نجات به مشکل برمی خوردند و به سختی می توانستند ان را پیدا کنند. طبق این آزمایش، دانشمندان نتیجه گرفتند که چشم سوم ساعت درونی این حیوانات را با خورشید همگام کرده تا آن ها را در جهت یابی به وسیله ی موقعیت خورشید در آسمان کمک کند.
چشم سوم یا چشم جداره ای در مارمولک سه چشم
چشم سوم های ماقبل تاریخی!
واقعیت این است که این چشم های جداره ای در بسیاری از مهره داران مشاهده شده اند که همین امر احتمال قدمت بسیار بالای این ارگان را افزایش می دهد. به این مثال توجه کنید: اگر تعداد زیادی از اعضای خانواده ی شما موی قرمز رنگ داشته باشند، احتمالا همه ی آن ها این ویژگی را از اجدادتان کسب کرده اند. همین حالت برای چشم سوم هم وجود دارد. در واقع، اگر در نسل بشر هم به عقب برگردید متوجه می شوید که انسان ها هم چشم سوم (نه آن چشم سومی که در عرفان به آن اشاره می شود، بلکه چشم سوم قابل لمس!) داشته اند، فقط باید خیلی خیلی به عقب برگردید، یعنی به زمانی که بشر هنوز جزئی از دسته ی پستانداران نبوده است! برخی دانشمندان می گویند که چشم سوم متصل به خانواده ی جانداران خونسرد می باشد و پستانداران وقتی توانایی گرم کردن خود را پیدا کردند، دیگر نیازی به این چشم برای تشخیص موقعیت خورشید در آسمان نداشتند و به مرور آن را از دست دادند. اما جالب است بدانید که ما هنوز بقایای این چشم سوم را در مغزمان داریم، یعنی همان غده ی کاجی شکلی که چرخه ی خواب ما در شبانه روز را تنظیم می کند. این بدان معنی است که این غده ی بازمانده از چشم سوم، هنوز هم با زمان و نحوه ی تصمیم گیری ما برای استراحت و ذخیره ی انرژی در ارتباط است.
اما اگر به عجیب ترین کشفیاتی که در سال های اخیر درباره ی این چشم شده است اشاره ای نکنیم، مقاله ی ما کامل نمی شود. در سال ۲۰۱۸، محققان آلمانی به بررسی چند فسیل از مارمولک های ماقبل تاریخی که در سال ۱۸۷۱ کشف شده بودند پرداختند. Saniwa ensiden ها در حدود ۴۹ میلیون سال پیش بر روی زمین زندگی می کردند، یعنی در دورانی که برای عجیب و تحسین برانگیز بودن باید چیزی بیش از چشم سوم داشته باشید، به همین دلیل Saniwa دارای ۴ چشم بود! اگر چه دانشمندان هنوز مطمئن نیستند که دلیل این امر چیست، اما آن ها معتقدند که این غول های ماقبل تاریخی، شاید سیستم ناوبری و هدایتی داشتند که حتی از نسل نهایی خودشان هم بهتر بوده است.
منبع: curiosity.com
