سرزمین گوجه های سبز نوشته‌ی هرتا مولر؛ روایتی از رئالیسم و جادوی رئالیسمی
در رمان سرزمین گوجه های سبز The Land of Green Plums اثر هرتا مولر Herta Müller مفاهیم رئالیسم جادویی مشاهده می‌شود. در این روش، برخی از نویسندگان ادبی دارای خلاقیتی هستند که عناصر دنیای اسطوره و تخیل را به مردم پیوند می‌دهند. در ادامه همراه نت نوشت باشید تا رمان سرزمین گوجه های سبز اثر هرتا مولر را در این گفتار با هم به مرور بنشینیم.
رمان سرزمین گوجه های سبز روایتی از رئالیسم و جادوی رئالیسمی
رئالیسم جادویی در شیوه‌های داستان نویسی مدرن مطرح شده است. این اصطلاح برای نخستین بار به وسیله فرانس رو هنر شناس آلمانی در سال ۱۹۲۵ به کار رفت و سپس در سال ۱۹۴۹ آلخو کارپانتیه کوبایی آن را یه صورت جدی در ادبیات مطرح کرد و آمریکای جنوبی محلی برای تثبیت این گونه از داستان نویسی شد.
هرتا مولر (به آلمانی: Herta Müller) (زاده ۱۷ اوت ۱۹۵۳) نویسنده، شاعر و مقاله‌نویس رومانیایی‌تبار آلمانی است که سال ۲۰۰۹ برنده جایزه نوبل ادبیات شد.
بین فرهنگ و جامعه آلمان و آمریکای جنوبی با موضوع رئالیسم جادویی ارتباط خاصی وجود دارد. این شیوه به گونه‌ای عمل می‌کند که تمام حوادث خیالی به گونه‌ای حقیقی جلوه می‌کنند. عناصر واقعیت و خیال در هم آمیخته می‌شوند.
به نظر بسیاری از صاحب نظران، رئالیسم جادویی شاخه‌ای از مکتب رئالیسم است و نمی‌تواند یک مکتب ادبی مستقل محسوب شود. دارای اصول تازه نیست و با مکتب رئالیسم، هماهنگی دارد.
اسطوره‌ها و رمز و رازها و خرافات و وقایع زندگی آدم‌ها قلمرو مناسبی برای فعالیت تخیل نویسنده است تا به خلق یک اثر ادبی به روش رئالیسم جادویی بپردازد. نویسنده با استفاده از واژگان و فضایی که می‌سازد خواننده را به درک معنای اسطوره، سنت‌ها و واقعیات اطراف خود وادار می‌سازد.
در رمان “سرزمین گوجه های سبز” که روایتی است از زندگی واقعی و تجربه نویسنده که بوی مرگ در آن شنیده می‌شود با سرنوشتی که برای دانشجویانی روی می‌دهد که با هزاران امید راهی شهر می‌شوند برای کسب علم لیکن چیزی جز فقر و مرگ و فحشا نصیبشان نمی‌شود.
هرتا مولر Herta Müller تجربیات شخصی‌اش را از دوران دانشجویی و زندگی در رومانی را روایت می‌کند.
بیشتر بخوانید: رمان گرسنه نوشته‌ی کنوت هامسون ، مردی در کوچه و خیابان‌های شهر اسلو
هرتا مولر تخبل را بکار می‌گیرد تا تلخ ترین ابعاد واقعیت را برای مخاطب خود ملموس نماید. و تخیل و واقعیت را خود می‌سازد و به بیرون از ذهن خویش ارجاع نمی‌دهد. در مقابل آنان که واقع گرایی در آثارشان وجه اجتماعی دارد این تخیل و واقعیت را به بیرون از ذهن و دنیای واقعی ارجاع می‌دهند.
مولر در سرزمین گوجه های سبز با زبان استعاره و کنایه واقعیت‌های زندگی در سایه دیکتاتوری را روایت می‌کند. راوی داستان نماینده قشر دانشجوست که بیشتر در پی فرار از سرزمین گوجه های سبز هستند تا ماندن و مبارزه کردن.
نمایش عنصر واقعیت و تخیل در هر نویسنده‌ای شیوه‌ای خاص دارد اگر نویسنده‌ای واقع گرایی در بک اثر وجه اجتماعی دارد می‌تواند در اثر دیگر وجه سیاسی پیدا کند. همچنان که مولر واقعیت و تخیل را امری سباسی می‌داند که نتیجه دیکتاتوری است.
هرتا مولر تخبل را بکار می‌گیرد تا تلخ ترین ابعاد واقعیت را برای مخاطب خود ملموس نماید. و تخیل و واقعیت را خود می‌سازد و به بیرون از ذهن خویش ارجاع نمی‌دهد. در مقابل آنان که واقع گرایی در آثارشان وجه اجتماعی دارد این تخیل و واقعیت را به بیرون از ذهن و دنیای واقعی ارجاع می‌دهند.
درون مایه The Land of Green Plums تنهایی است و این تنهایی نتیجه بی توجهی مردم به رفتار حکومت و همچنین خواست حکومت است وی تنهایی را در بعضی جاها با استعاره و کنایه و در برخی دیگر به صراحت به تصویر می‌کشد.
بیشتر بخوانید: تحلیل کتاب شیطان و دوشیزه پریم نوشته پائولو کوئیلو
از جمله ویژگی‌های خاص نگارش رمان سرزمین گوجه های سبز به سبک رئالیسم جادویی فضاسازی وهم آلود آن است. در این فضاسازی واقعیات زندگی و طبیعت، مضامینی را در خدمت نویسنده قرار می‌دهد که لبه هراس انگیز زندگی را نشان می‌دهد. راوی کوشیده است که با استفاده از عنصر تخیل در دنیای واقعی یک فضای واقعی وهم آلود خلق کند.
از جمله ویژگی‌های خاص نگارش رمان سرزمین گوجه های سبز به سبک رئالیسم جادویی فضاسازی وهم آلود آن است. در این فضاسازی واقعیات زندگی و طبیعت، مضامینی را در خدمت نویسنده قرار می‌دهد که لبه هراس انگیز زندگی را نشان می‌دهد.
راوی کوشیده است که با استفاده از عنصر تخیل در دنیای واقعی یک فضای واقعی وهم آلود خلق کند.
از دیگر ویژگی‌های این نوع ادبی چندلایه بودن فضا و فضایی اغراق گونه است. استفاده از تخیل در تصویر کشیدن واقعیت، کار نویسنده را به جایی می‌رساند که اغراق و غلو را نمی‌تواند ندید بگیرد.
هرتا مولر در سرزمین گوجه های سبز فضای اغراق گونه رمان را با عناصر طبیعی، اجتماعی و سیاست می‌سازد. به تصویر کشیدن فضایی متعفن از دیگر لایه‌های رمان نویسی به سبک رئالیسم جادویی است.
بیشتر بخوانید: تحلیل کتاب اتو پرتره نوشته‌ی ادوارد لِو ، بین تنهایی زهدان و تنهایی گور
هرتا مولر در سرزمین گوجه های سبز فضای اغراق گونه رمان را با عناصر طبیعی، اجتماعی و سیاست می‌سازد. به تصویر کشیدن فضایی متعفن از دیگر لایه‌های رمان نویسی به سبک رئالیسم جادویی است.
فضاسازی مولری امری سیاسی است که در کلیت داستان حضور دارد. فضای وهمی به فضایی تعفن بار انجامیده است.
“وقتی پتو را بلند کردم که روکش آن را در آورم چشمم به گوش خوکی افتاد. این شیوه دختران بود برای وداع. ملافه را تکانیدم اما گوش خوک نیفتاد.“
نویسنده برای بازنمایی فرهنگ و جامعه خود از سبک رئالیسم جادویی استفاده کرده است و زندگی خود را در یک جامعه تحت استبداد تجربه کرده است با نام سرزمین گوجه های سبز یا قلب حیوانی بازنمایی می‌کند.
