درمان رفلاکس معده: با رژیم غذایی و گیاهان دارویی به راحتی این مشکل را حل کنید

نویسنده: پوران ریاضی پور

منتشر شده در ۶ اردیبهشت ۱۳۹۸

۸ زمان مطالعه: 12 دقیقه

۱۷+

درمان رفلاکس معده کاری است که زمان و صبر می‌خواهد. داروهایی هم که برای رفلاکس تجویز می‌شود هر چند آن را تا حدودی کنترل می‌کند ولی عوارض جانبی‌اش مثل راش یا خارش پوستی ممکن است تا آخر عمر گریبان فرد را بگیرد.

بروز بیماری‌های خود ایمنی نیز از دیگر عوارض این بیماری و داروهای مربوط به آن است. از طرف دیگر به دلیل مشکل در بلع و استفراغ‌های مکرر و عدم امکان استفاده از بیشتر غذاها بدن با کمبود ویتامین و مواد معدنی روبرو می‌شود، سیستم ایمنی به شدت ضعیف می‌شود و مورد هجوم بیماری‌های دیگر قرار می‌گیرد.

در ادامه در نت نوشت می‌خواهیم به شما در درمان رفلاکس معده کمک کنیم.

فهرست عناوین این مطلب

رفلاکس معده چیست؟

رفلاکس معده در نتیجه استرس‌های مداوم به دلیل آسیب دیدن دریچه بین مری و معده ایجاد می‌شود.

علائم رفلاکس معده عدم تعادل مایعات گوارشی در معده با مشکلاتی از جمله دردهای گوارشی، سوزش معده، بوی نامطبوع دهان و حالت تهوع همراه است می‌باشند که با تغذیه نامناسب و حتی زمان نامناسب مصرف مواد غذایی به وجود می‌آید.

مصرف بی رویه میوه و سبزیجات یا داروهایی که حالت قلیایی معده را افزایش می‌دهند نیز از عواملی هستند که سبب ایجاد رفلاکس معده خواهند شد. رفلاکس معده در نتیجه استرس‌های مداوم به دلیل آسیب دیدن دریچه بین مری و معده ایجاد می‌شود.

خستگی جسمی و روحی و عدم مراقبت از خود رفلاکس معده را شدیدتر می‌کند.

با صدمه دیدن دریچه مری اسیدهای معده به مری برمی گردد، بلع مشکل می‌شود، تهوع و استفراغ، درد شدید معده، سوزش سر دل و حتی سردرد به شخص دست می‌دهد و بی حالی و بی حوصلگی امان شخص را می‌برد.

دردهای معده آنقدر شدید می‌شود که گاهی پزشک اورژانس مجبور به تزریق قوی ترین مسکن‌ها می‌شود. هیچ چیز در معده باقی نمی‌ماند.

استفراغ‌های مکرر که چیزی نیست چون اسید معده باعث می‌شود شخص نتواند حتی برای رفع استفراغ دارویی بخورد. شخص می‌ماند و یک تخت بیمارستان، سرم و داروهای آرام کننده، ضد تهوع و پنتوپرازول که مرتب در سرم تزریق می‌شود تا آرام بگیرد.

مشکل این بیماری آن جا است که اطرافیان بیمار هم وضع و حال او را درک نمی‌کنند و فکر می‌کنند شخص خود را به تمارض می‌زند. به جای آن که شرایطی برایش فراهم کنند تا بیمار زودتر خوب شود به دلیل عدم درک او استرس بیشتری به بیمار وارد می‌کنند که وضعیتش را وخیم تر می‌کند.

ولی وقتی در مدت یک هفته حتی نتوانی آب بخوری و اگر بخوری آن را بالا بیاوری، مدام درد بکشی و ۱۰ کیلو وزن کم کنی شاید آن موقع بتوان حال و روز یک بیمار رفلاکس معده را خوب فهمید.

بیشتر بخوانید: درمان زخم معده و همه چیز راجع به روش‌های بهبود آن

برخی علل رفلاکس معده

سندروم روده تحریک پذیر

گردش خون ضعیف

آلرژی غذایی بدون درمان

استعمال سیگار

چاقی

و …

درمان رفلاکس معده

به طور کلی، پیروی از رژیم غذایی رفلاکس معده می‌تواند موجب رفع علت ریشه‌ای رفلاکس شده و سایر علائم را نیز بهبود بخشد و موجب درمان رفلاکس معده شود.
رژیم غذایی رفلاکس معده رژیمی سخت و پیچیده نیست، بلکه به صورت ساده به معنی مصرف غذاهای سالم و دوری از مصرف غذاهایی است که وضعیت را بدتر می‌کنند.
شناخت این غذاها، یعنی غذاهای مفید و مضر برای درمان رفلاکس معده می‌تواند برای بیماران مبتلا به رفلاکس معده جهت بهبود این بیماری بدون استفاده از دارو کمک زیادی بکند. در ادامه، برخی از هر دوی این غذاها را فهرست خواهیم کرد.

غذاهای مفید برای درمان رفلاکس معده

کفیر

وقتی رفلاکس شدید دارید تقریبا هیچ نوعی از لبنیات‌ها را نمی‌توانید بخورید. ولی باید به بدن شما کلسیم برسد. پس کفیر را امتحان کنید.

از میزان کم مثل یک چهارم لیوان شروع کنید و اگر بدن تان واکنش بدی نشان نداد هر روز یکی دو قاشق به آن اضافه کنید تا به یک لیوان کامل برسد. می‌توانید یک لیوان کفیر را بین وعده‌های غذایی ظهر و شب تقسیم کنید.

کلم

برای درمان رفلاکس معده و یا حداقل کنترل آن ابتدا ناچارید کلم را بپزید. می‌دانم خوشمزه نیست. ولی کمی نمک، زردچوبه و یک یا دو قاشق سرکه سیب به آن اضافه کنید.

بعد از مدتی می‌توانید همراه با غذاهای رژیمی تان که بیشتر پختنی، بخارپز و کبابی است از کلم شور استفاده کنید. از هر نوع کلمی می‌توانید استفاده کنید ولی کم پیچ سبز از همه بهتر است.

بادام

بادام به هضم غذا کمک می‌کند و به میزان زیادی از سوء تغذیه جلوگیری می‌کند. بهترین راه استفاده از بادام برای درمان رفلاکس معده بخصوص در اوج بیماری خیساندن حدود ۱۰ تا ۱۵ بادام در آب است.

صبح پوست آن‌ها را گرفته و رنده کنید و در فرنی بریزید و میل کنید تا دچار کمبود ویتامین نشوید.

چای بابونه

بابونه به دلیل خاصیت آرامش بخشی که برای سیستم عصبی دارد معده را هم آرام می‌کند و درمان رفلاکس معده است.

یک لیوان آب را جوش بیاورید یک تی بگ یا ترجیحا گیاه بابونه به اندازه یک قاشق غذاخوری را در آب جوش ریخته بعد از ۲۰ دقیقه با کمی نبات یا عسل میل کنید.

آب

در شرایط بحرانی بیمار مبتلا به رفلاکس حتی آب خالی هم نمی‌تواند بنوشد و آن را بالا می‌آورد. بهترین کار این است که یک شیشه آب معدنی بزرگ بردارید، به اندازه یک استکان آب آن را خالی و به جای آن گلاب اضافه کنید.

به اندازه یک حبه قند هم نبات در آب بریزید. آن را اگر فصل زمستان است در هوای معمولی اتاق و اگر هوا گرم است در قسمت پایین یخچال بگذارید. بعد از یکی دو ساعت آن را هم بزنید و در طول روز از این معجون معجزه گر استفاده کنید.

آب نارگیل هم خوب است. اگر فصل نارگیل است و بتوانید هر روز شیر داخل نارگیل را میل کنید به دلیل داشتن الکترولیت و پتاسیم تاثیر خوبی روی معده دارد. سعی کنید آب نارگیل را در طول روز جرعه جرعه بنوشید.

یادتان باشد مایعاتی که میل می‌کنید نباید زیاد سرد یا زیاد گرم باشد.

بیشتر بخوانید: قرص رانیتیدین Ranitidine چیست؟ موارد استفاده و عوارض جانبی رانیتیدین

شیر موز

ترکیب شیر موز یا اگر دستگاه مخلوط کن ندارید پوره کردن موز و اضافه کردن کمی شیر به آن که سفتی‌اش مثل فرنی شود هم گرسنگی تان را برطرف می‌کند، هم معده درد نخواهید داشت و هم دچار کمبود مواد غذایی نمی‌شوید.

شیرموز را می‌توانید به عنوان شام میل کنید تا خواب بهتری هم داشته باشید.

رژیم غذایی

سبزیجات سبز برگ و گوشت سینه مرغ، کدو و بامیه بهترین غذاها برای شما و برای درمان رفلاکس معده است. ولی باید آن‌ها را بپزید یا بخارپز کنید حتی سبزیجات را.

سینه مرغ را می‌توانید به صورت کبابی هم تهیه کنید تا تنوعی به غذایتان بدهید. ولی به هیچ وجه نگذارید موقع کباب شدن درون گوشت صورتی بماند یا بیرون آن لکه‌های سیاه سوخته پیدا کند.

می توانید شب یک تکه سینه مرغ را خرد کرده در این سس بخوابانید:

کفیر : نصف لیوان
آب لیموترش تازه : یک عدد
زردچوبه و نمک : کمی
پیاز خرد شده : یک عدد متوسط ( برای طعم دار کردن چون شما به هیچ وجه نمی‌توانید پیاز بخورید)

به این ترتیب برای پختن یا کباب کردن تردتر و خوشمزه تر باشد.
سایر غذاهای مفید برای درمان رفلاکس معده

مواد غذایی پر فیبر (مانند میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، آجیل و دانه‌ها)

میوه‌ها (مانند خربزه، گلابی و بلوبری. در مورد مصرف مرکبات احتیاط کنید.)

سرکه سیب

سبزیجات دریایی (مانند جلبک، اشنه دریایی و اسپیرولینا)

غذاهای پروبیوتیک (مانند کفیر و کامبوچا)

بیشتر بخوانید: درمان ترش کردن معده در خانه

درمان رفلاکس معده با گیاهان دارویی

زنجبیل

این ریشه سالم با تحریک افزایش ترشح بزاق دهان به راحتی می‌تواند درمان رفلاکس معده باشد

این ریشه سالم با تحریک افزایش ترشح بزاق دهان به راحتی می‌تواند درمان رفلاکس معده باشد.

استفاده از این ریشه در طی روز برای افرادی که مشکلات گوارشی دارند بسیار بسیار مناسب است. چند تکه از زنجبیل را در فنجان چای ریخته و صبح اول وقت بنوشید. برای داشتن طعم بهتر کمی عسل یا لیمو به چای اضافه کنید.

برگ ریحان

برگ‌های ریحان ترکیباتی دارند که سبب تولید موکوس می‌شوند که جهت کاهش میزان اسیدیته در معده و درمان رفلاکس معده بسیار مفید است.

۵ الی ۷ برگ شسته ریحان را همراه با ناهار یا شام خود بجوید به این صورت دیگر درد‌های شکمی و گوارشی نخواهید داشت. ۱۰ برگ ریحان را با یک فنجان آب آشامیدنی مخلوط کرده و بعد هر وعده غذایی میل کنید. این کار نیز به مشکلات گوارشی شما بسیار کمک خواهد کرد.

میخک

راه بعدی جهت افزایش اسید هیدروکلریک در معده و درمان رفلاکس معده مصرف میخک است. از آنجایی که اسید معده کم می‌تواند مشکلات گوارشی ایجاد کند سه عدد میخک را در طی یک روز میل کنید تا این مشکل برطرف شود.

دارچین

این گیاه فوق العاده سالم است و به عنوان یکی از بهترین درمان رفلاکس معده به کار می‌رود.

آنتیاشید عنصری است که از تجمع گاز معده جلوگیری می‌کند و در حقیقت سبب تخلیه گاز در معده می‌شود. دارچین حاوی میزان بالایی آنتیاشید است که در این امر بسیار مفید است.

در یک فنجان آب آشامیدنی کمی دارچین اضافه کنید همراه با یک قاشق عسل قبل از صبحانه میل کنید. ترکیب عسل و دارچین در پاکسازی روده بسیار بسیار مفید است و علائم گاز معده و سوءهاضمه را برطرف می‌کند.

بیشتر بخوانید: عوارض پرازول‌ها و رابطه مستقیم آن‌ها با سرطان معده

هفت آشامیدنی و غذای مضر برای رفلاکس معده

برای درمان رفلاکس معده الکل – انواع نوشابه و کافئین – پیاز و گوجه فرنگی – شکلات – انواع کیک و شیرینی – غذاهای چرب، فرآوری شده و فست فود – نعنا و نعنا فلفلی را به طور کلی باید از برنامه غذایی تان حذف کنید تا حالتان خوب شود.

بعد از آن که بیماری را تحت کنترل در آوردید می‌توانید به تدریج قهوه ترک، چای، گوجه فرنگی به صورت پخته یا کبابی ( پوست آن را نباید بخورید)، و یکی دو پر نعنا را به رژیم غذایی تان اضافه کنید.

احتمالا تعجب می‌کنید خانواده نعناع هم در این گروه ممنوعه جای دارد. ولی نعنا همان قدر که برای سندروم روده تحریک پذیر مفید است برای رفلاکس معده مضر است.

به همین دلیل افرادی که هر دو بیماری را با هم دارند ناچارند تا خوب شدن رفلاکس معده از خوردن عرق نعنا و نعنا خودداری کنند.

اگر تحت نظر پزشک هستید و دارو مصرف می‌کنید به احتمال زیاد پزشک میزان داروهایتان را کم و زیاد می‌کند تا بتواند هر دو بیماری را تحت کنترل درآورد. متاسفانه این دو بیماری دارو‌های شان تاثیر منفی بر بیماری دیگری می‌گذارد.
سایر غذاهای مضر

آلرژن‌های رایج (مانند مواد لبنی و گلوتن)
نوشیدنی‌های کافئینی
نوشیدنی‌های گازدار
الکل
کاکائو و شکلات
غذاهای چرب
غذاهای فرآوری شده
تنقلات بسته بندی شده
غذاهای تند
مرکبات
آبمیوه
گوجه فرنگی و محصولاتی که حاوی گوجه فرنگی هستند
سیر
پیاز

و …

بیشتر بخوانید: درمان ورم معده و کاهش علائم گاستریت

۷ مراقبت ویژه تا درمان رفلاکس معده

- درست بنشینید و راه بروید، قوز نکنید تا فشار کمتری به معده وارد شود.
- روی سمت چپ بدنتان بخوابید. در این موقعیت معده آرامش پیدا می‌کند. موقع خوابیدن سر شما حدود ۲۰ سانتیمتر باید از بدن بالاتر قرار بگیرد.
- لباس و شلوارهای تنگ نپوشید تا فشاری به شکم و معده وارد نشود.
- تند تند غذا نخورید و با حوصله غذا را بجوید. تا ۲ ساعت بعد از خوردن مایعات و غذا خم نشوید و نخوابید.
- کمی نرمش‌های کششی برای تقویت عضلات شکم انجام دهید.
- خواب کافی داشته باشید و تا می‌توانید از استرس دوری کنید. باید روش‌های مدیریت استرس را یاد بگیرید.
- اگر سیگاری هستید یا قلیان می‌کشید همین الان ترک کنید.

بیماری رفلاکس معده که آن را با عنوان GERD نیز می‌شناسند، موجب بروز سوزش سر دل و بازگشت اسید معده به مری می‌شود.

روغن‌های گیاهی برای درمان رفلاکس معده

فارغ از مواد غذایی‌ که در بالا بدان‌ها اشاره شد، برخی روغن‌های گیاهی نیز برای درمان رفلاکس معده وجود دارند که می‌توانند موجب بهبود فرآیند هضم شده و همچنین علائم رفلاکس معده (Gastroesophageal reflux disease (GERD را کاهش دهند. برخی از آن‌ها عبارتند از:

میوه ارس: مطالعات نشان داده‌اند که روغن میوه ارس حاوی بیش از ۸۷ ترکیب فعال، از جمله آنتی اکسیدان‌ها، ضد باکتری‌ها و ضد قارچ‌ها، است.
زنجبیل: زنجبیل از خواص ضد التهابی برخوردار است و می‌تواند موجب کاهش التهاب و بهبود فرآیند هضم شود.
نعناع: روغن نعناع تسکین دهنده است و می‌تواند موجب کاهش علائم رفلاکس شود.
رازیانه: روغن رازیانه نیز از جمله مواردی است که در درمان رفلاکس معده و سوءهاضمه می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد.

بیشتر بخوانید: درمان هلیکوباکترپیلوری و هر آنچه درباره این باکتری باید بدانید

استفاده از مکمل‌های طبیعی برای درمان رفلاکس معده

افزون بر رژیم غذایی و روغن‌های گیاهی برای درمان رفلاکس معده برخی مکمل‌های طبیعی نیز وجود دارند که می‌توانند در کاهش علائم رفلاکس معده مفید باشند:

ال گلوتامین: تحقیقات بر روی تاثیر مثبت ال گلوتامین بر روی کاهش تولید اسید معده و تسکین علائم رفلاکس، صحه گذاشته‌اند.

ریشه شیرین بیان: ریشه شیرین بیان در ایجاد یک پوشش محافظتی برای کاهش اسید معده به مری مؤثر است.

پروبیوتیک‌ها: پروبیوتیک‌ها موجب افزایش باکتری‌های مفید روده برای کمک به بهبود سیستم گوارش و سیستم ایمنی بدن می‌شوند.

امگا ۳: اسیدهای چرب امگا ۳ در کاهش التهاب بدن موثرند.

زنجبیل و زردچوبه: این دو ادویه نیز از خاصیت ضد التهابی برخوردار هستند.

آنزیم‌های گوارشی: آنزیم‌های گوارشی در هضم کامل غذا و جذب کامل مواد مغذی از غذاها مؤثر می‌باشند.

پوسته اسفرزه: پوسته اسفرزه از فیبر بسیاری برخوردار می‌باشد و لذا می‌تواند در کاهش مشکلات گوارشی مفید باشد.

منبع + + +درمان رفلاکس معده کاری است که زمان و صبر می‌خواهد. داروهایی هم که برای رفلاکس تجویز می‌شود هر چند آن را تا حدودی کنترل می‌کند ولی عوارض جانبی‌اش مثل راش یا خارش پوستی ممکن است تا آخر عمر گریبان فرد را بگیرد.